اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر حساسیت اضطرابی، خودپنداره و خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان دچار نارسانویسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیئت علمی

2 دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر حساسیت اضطرابی، خودپنداره و خودکارامدی تحصیلی دانش­آموزان دچار نارسانویسی بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 114 دختر و پسر 9 تا 15 ساله دوره ابتدایی دچار نارسانویسی بود که در سال 1396 به مرکز اختلال‌های یادگیری ناحیه 1 آموزش‌ و پرورش شهر کرمانشاه مراجعه کرده بودند. از میان آن­ها به شکل در دسترس، 30 کودک انتخاب و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‌های حساسیت اضطرابی ریس و مکنالی (1985)، خودپنداره بک، استر، اپستین و براون (1990)، خودکارامدی تحصیلی جینکز و مورگان 1999 (نقل از مظاهری و صادقی، 1394) و برنامه آموزش ذهن آگاهی کابات-‌زین (1992) بود که طی 8 جلسه 5/1 ساعته، یکبار در هفته در مورد گروه آزمایش اجرا شد. هر دو گروه در سه مرحله به پرسشنامه‌های پژوهش پاسخ دادند و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد؛ آموزش ذهن آگاهی بر حساسیت اضطرابی (46/16 =F، 001/0 =P)، خودپنداره (97/51 =F، 001/0 =P) و خودکارامدی تحصیلی (69/69 =F، 001/0 =P) اثر داشته و این تأثیر در مرحله پیگیری سه‌ ماهه پایدار مانده است. نتیجه‌گیری: آموزش ذهن آگاهی روش مداخله‌ای مؤثری است که با کاهش حساسیت اضطرابی، دانش­آموزان نارسانویس را قادر می­سازد که احساسات و نشانه‌های جسمانی و روانی خود را بپذیرند و خودپنداره و خودکارامدی تحصیلی را ارتقا دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of Mindfulness Training on anxiety sensitivity, self-concept and academic self-efficacy of students with dysgraphia

نویسندگان [English]

  • zahra solgi 1
  • Razieh Vaisi 2
1 science Committee
2 M.A. in Clinical Psychology, Member of Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine the effectiveness of Mindfulness Training on anxiety sensitivity, self-concept and academic self-efficacy in students with dysgraphia. Methods: Research method was quasi-experimental with pretest, posttest, and control group and a two month follow up. The statistical population included all girls and boys between the ages of 9 to 15 at elementary school level who referred to Kermanshah Province’s Education Learning Disorder Center, in 2017. The number of patients diagnosed as having Dysgraphia was 114. Of these, using convenience sampling, 30 students were selected and randomly assigned to an experimental group and a control group. Measurement tools were Reis & Mcnally’s Anxiety Sensitivity Index (1985), Beck, Steer, Epstein & Brown Self-Concept Test (1990), Jings & Morgan’s Educational Self-Efficacy Inventory 1999 (Quoted by Mazaheri and Sadeghi, 2015), Kabat-Zinn’s Mindfulness Training Program (1992). Participants in the experimental group received eight weekly 90-minute sessions of Mindfulness Training Program. Data gathered from questionnaires filled out by both groups were analyzed in three stages using mixed variance analysis with repeated measurement. Results: Findings showed that Mindfulness Training has a significant effect on anxiety sensitivity (F= 16.46, P= 0.001), self-concept (F= 51.97, P= 0.001), and educational self-efficacy (F= 69.69, P= 0.001) and this effect remained unchanged in the two month follow-up phase. Conclusion: Since mindfulness training leads to the acceptance of emotions and physical and psychological symptoms in the students, it can be used as an effective intervention method for the decrease of psychological problems, especially in children with dysgraphia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • anxiety sensitivity
  • dysgraphia
  • educational self-efficacy
  • Mindfulness
  • Self-concept

مراجع

  1. منابع
  2. ابراهیم ‌پور، مجید.، نیاکان، روجیا.، و عباسی ‌کرقند، زهره. (۱۳۹۶). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر بهبود پذیرش اجتماعی و اعتماد به نفس در کودکان دارای اختلالات یادگیری، اولین کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین ایران و جهان در روان‌شناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی، شیراز. دانشگاه علمی کاربردی شوشتر. 104-99.
  3. افروز، غلامعلی.، قاسم ‌زاده، سوگند.، تازیکی، طیبه.، و دلگشاد، ئاکو. (1393). آموزش مهارت‌های تنظیم خلق برخودپنداره و کفایت اجتماعی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 3(3): 24-6.
  4. اکبری، مریم.، ارجمندنیا، علی ‌اکبر.، افروز، غلامعلی.، و کامکاری، کامبیز. (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر سازگاری اجتماعی-عاطفی دانش‌آموزان با اختلال در یادگیری حساب. مجله توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(2): 16-8.
  5. بشارت، محمدعلی.، بهرامی زاده، حمید.، فتی، لادن.، و حسن‌ آبادی، حمیدرضا. (1394). نقش واسطه‌ای باورهای فراشناختی و حساسیت اضطرابی در رابطه بین روان رنجور خویی با همبودی اضطراب و افسردگی. فصلنامه علمی-پژوهشی روان‌شناسی کاربردی، 9(2): 23-7.
  6. بندک، موسی.، ملکی، حسن.، عباس پور، عباس.، و ابراهیمی قوام، صغرا. (1394). تأثیر مهارت‌های زندگی بر خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 11(1): 31-21.
  7. بهراد، حمداله.، و عبداله‌ زاده ‌جدی، آیدا. (1396). پیش‌ بینی خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه مشکین ‌شهر بر اساس نمره ذهن آگاهی و هیجانات منفی. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 12(2): 13-1.
  8. زارع، محبوبه.، آقازیارتی، علی.، ملک شیخی، سمیه.، و شریفی، مسعود. (1396). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در مقایسه با تنظیم هیجان بر سازگاری دانش‌آموزان نوجوان دچار اختلال کاستی توجه/فزون کنشی. فصلنامه علمی-پژوهشی روان‌شناسی کاربردی، 12(2): 222-203.
  9. عباسی، مسلم.، و نقی ‌زاده، علی. (1392). تاثیر آموزش ذهن ‌آگاهی بر بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال ریاضی. اولین کنگره سراسری روان‌شناسی کودک و نوجوان. دانشگاه شهید بهشتی. تهران. 23-19.
  10. فرهنگی، عبدالحسین.، و عبدالعلیان، مریم. (1395). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودپنداره و حساسیت اضطرابی دانش‌آموزان دچار ناتوانی‌های یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری، 5(4): 58-43.
  11. کامران، اصغر.، مقتدایی، کمال.، عبدالهی، زهره.، و سلامت، منصوره. (1396). تأثیر آموزش توجه بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دچار اختلال نارسانویسی. فصلنامه سلامت روانی کودک، 4(1): 56-46.
  12. مظاهری، زینب.، و صادقی، احمد. (1394). ساخت و بررسی روایی و پایایی پرسشنامه خودکارامدی تحصیلی دانش‌آموزان. رویکردهای نوین آموزشی، 10(2): 80-61.
  13. نریمانی، محمد.، و شربتی، انوشیروان. (1394). مقایسه حساسیت اضطرابی و عملکرد شناختی در دانش‌آموزان با و بدون نارسانویسی. ناتوانی‌های یادگیری، 4(4): 100-85.
  14. References
  15. Beauchemin, J., Hutchins, T., & Patterson, F. (2008). Mindfulness meditation may lessen anxiety, promote social skills, and improve academic performance among adolescents with learning disabilities. Complementary Health Practice Review, 13(2): 34-45.
  16. Beck, AT., Steer, R.A., Epstein, N., & Brown, G. (1990). Beck self-cncept test. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(2): 191-197.
  17. CAI, D., Viljaranta, J., & Georgiou, G. (2018). Direct and indirect effects of self-concept of ability on math skills. Learning and Individual Differences, 61(1): 51-58.
  18. Erozkan, A. (2012). Examination of relationship between anxiety sensitivity and parenting styles in adolescents. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1): 52-57.
  19. Haydicky, J., Wiener, J., Badali, P., Milligan, K., & Ducharme, J. (2012). Evaluation of a mindfulness-based intervention for adolescents with learning disabilities and co-occurring ADHD and anxiety. Mindfulness, 3(2): 151-164.
  20. Kabat-Zinn, J. (1992). Full catastrophe living: Using the wisdom of your mind to face stress, pain and illness. New York: Dell.
  21. Kushki, A., Schwellnus, H., Ilyas, F., & Chau, T. (2011). Changes in kinetics and kinematics of handwriting during a prolonged writing task in children with and without dysgraphia. Research in Developmental Disabilities, 32(3): 1058-1064.
  22. Lee, K., Jones, M., & Day, S. (2017). The impact of academic competency teasing and self-concept on academic and psychological outcomes among gifted high school students. Learning and Individual Differences, 56(12): 151-158.
  23. Luberto, C.M., Cotton, S., McLeish, A.C., Mingione, C.J., & O’Bryan, E.M. (2014). Mindfulness skills and emotion regulation: The mediating role of coping self-efficacy. Mindfulness, 5(4): 373-380.
  24. Lv, B., Zhou, H., Liu, Ch., Guo, X., Caiyun, Zh. Liu, Zh. & Luo, L. (2018). The relationship between mother–child discrepancies in educational aspirations and children's academic achievement: The mediating role of children's academic self-efficacy. Children and Youth Services Review, in press, accepted manuscript, Available online 7 February 2018.
  25. Malboeuf-Hurtubise, C., Lacourse, E., Taylor, G., Joussemet, M., & Ben Amor, L. (2016). A mindfulness-based intervention pilot feasibility study for elementary school students with severe learning difficulties: effects on internalized and externalized symptoms from an emotional regulation perspective. Journal of Evidence-Based Integrative Medicine, 22(3): 473-481
  26. Marie Coles, K. (2014). Academic self-efficacy beliefs of young adults with learning disabilities. Phd Dissertation. Washington: Walden University.
  27. Mirandola, Ch., Losito, N., Ghetti, S., & Cornoldi, C. (2014). Emotional false memories in children with learning disabilities. Research in Developmental Disabilities, 35(2): 261-268.
  28. Norr, P.A., Allan, N., Reger, G., & Schmidt, N. (2018). Exploring the pathway from anxiety sensitivity intervention to suicide risk reduction: Chained mediation through anxiety and depressive symptoms. Journal of Affective Disorders, 231(1): 27-31.
  29. Reavley, N. (2018). Mindfulness training in higher education students. The Lancet Public Health, 3(2): e55-e56.
  30. Reiss, S., & Mcnally, R.J. (1985). The expectancy model of fear. San Diego, CA: Academic press.
  31. Thastum, M., Ravn, K., Sommer, S. & Trillingsgaard, A. (2009). Reliability, validity and normative data for the Danish Beck Youth Inventories. Scandinavian Journal of Psychology, 50(2): 47-54.
  32. Verešova, M., & Foglova, L. (2016). Academic self-efficacy, heteronomous and autonomous evaluation of academic achievement of adolescents. In: European Proceedings of Social & Behavioural Sciences: ICEEPSY 2016: 7th International Conference on Education and Educational Psychology, Rhodes, Greece. 16(1): 877-885.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار