اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی در مقایسه با واقعیت درمانی بر انتظارات از ازدواج در دختران مجرد مانده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

2 دانشگاه آزاد تهران شمال

3 دانشگاه آزاد استهبان

4 دانشگاه آزاد بند لنگه

5 دانشیار دانشگاه اراک

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره‌ها درمانی هیجانی و مقایسه آن با واقعیت درمانی بر انتظار از ازدواج در دختران مجرد مانده بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس‌آزمون، پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 53 دختر مجرد 35 تا 40 ساله شهر تهران از سه مرکز مشاوره در سال 1397 بود. از بین داوطلبان پس از غربالگری با پرسشنامه انتظار از ازدواج جونز و نلسون (1996)، 45 دختر انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی 1 طرحواره‌های هیجانی، گروه آزمایشی 2 واقعیت درمانی و گروه گواه و در هر گروه 15 دختر جایگزین شد. برای گروه آزمایشی 1 از بسته درمانی لیهی  (2016) به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای و یکبار در هفته و برای گروه آزمایشی 2 از بسته درمانی دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) در سه مرحله و در 6 جلسه‌ 60 دقیقه‌ای یکبار در هفته استفاده و داده‌ها با استفاده از طرح تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج در سطح معناداری 05/0>P، حاکی از تأثیر مداخله طرحواره هیجانی بر انتظار بدبینانه (03/18 P=)،  انتظار آرمان­گرایانه (52/19 F=) و انتظار واقع­گرایانه از ازدواج (6/6 F=) و مداخله واقعیت درمانی بر انتظار بدبینانه (81/25 F=)، انتظار آرمان‌گرایانه (49/16 F=) و انتظار واقع‌گرایانه از ازدواج (65/5 F=) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری در هر دو مداخله بود. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی دو شیوه درمان تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد (11/0P=). نتیجه‌گیری: از آنجا که هر دو مداخله منجر به کاهش نگرش‌ و تصویر آرمان ناکارامد از انتظارات بدبینانه از ازدواج دختران مجرد می­شود؛ بنابراین بهترین ابزار کمک کننده جهت شناسایی موقعیت برانگیزاننده طرحواره و شرایط اینجا و اکنون است و زمینه تغییر در فرد و به تبع آن در حوزه ازدواج را فراهم می‌کند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Emotional Schemata Therapy in comparison with Reality Therapy on marriage expectations in single girls

نویسندگان [English]

  • noushin fatollahzadeh 1
  • Maryam Behbahani 2
  • Javid Karaminejad 3
  • Mostafa Mahmodi 4
  • Mansor Abdi 5
1 university islamic azad Rodehen Branch
2 Department of Family Counseling, Faculty of Humanities, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 . Department of Family Counseling, Islamic Azad University, Estahban Branch, Estahban Iran
4 Department of Educational Psychology, Islamic Azad University, Bandar Lengeh Branch, Bandar Lengeh, Iran
5 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arark University, Arark, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim was to determine effectiveness of Emotional Schemata Therapy (EST) in comparison with Reality Therapy (RT) on marriage expectations in single girls. Method: Method was quasi-experimental with pre-test, post-test and a two-month follow-up. Statistical population included 53 single girls aged 35-40 years from three consulting centers of Tehran, in 2018. Tool was Jones and Nelson Marriage Expectation Scale (1996). 45 girls were selected among the volunteers whom were screened and randomly assigned into experimental group I for EST, experimental group II for RT, and control group (15 each). The Leahy Treatment Package (2016) was used for experimental group I for eight 90-minute sessions, once a week. For experimental group II, Duba, Graham, Britzmann, and Minatra Treatment Package (2009) was used in three stages and in six 60-minute sessions, once a week. The data were analyzed using mixed variance of analysis. Results: The results of EST indicated these effects at the significance level of P< 0.05; on pessimistic expectation (F = 18.03), idealistic expectation (F = 19.52), and realistic expectation of marriage (F = 6.6). The effects of RT were; on pessimistic expectation (F = 25.81), idealistic expectation (F = 16.49), and realistic expectation (F = 5.56). The effects were stable at the follow-up stage in both of the groups. The results also showed that the efficacy of the two therapeutic methods was not significantly different (P = 0.11). Conclusion: Both of the interventions have led to reductions in pessimistic attitudes and dysfunctional ideal images of marriage expectations in single girls. Thus, these interventions provide the best tool to help the individual to identify a schematriggering situation and the conditions of “Here and Now”. In other words, they are catalysts for individual’s change in the field of marriage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional schemata
  • expectation
  • Marriage
  • Reality Therapy
  • single girls

مراجع

  1. آقا یوسفی، علیرضا.، فتحی آشتیانی، علی.، علی اکبری، مهناز.، و ایمانی فر، حمیدرضا. (1395). اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر تعارض های زناشویی و بهزیستی اجتماعی. فصلنامه زن و جامعه،7(26): 1-20 [پیوند].
  2. امیدوار، بنفشه.، فاتحی زاده، مریم.، و احمدی، سیداحمد. (1388). بررسی تاثیر آموزش پیش از ازدواج بر انتظار زناشویی دانشجویان در آستانه ازدواج. فصلنامه خانواده پژوهی، 5(18)؛ 246-231 [پیوند].
  3. پیرساقی، فهیمه.، نظری، محمدعلی.، نعیمی، قادر.، و شفائی، محمد. (1394). تعارض‌های زناشویی، نقش سبک‌های دفاعی و طرحوره‌های هیجانی. روان پرستاری، 3(1)؛ 69-59 [پیوند].
  4. شیری، طاهره.، گل محمدیان، محسن.، و حجت خواه، سید محسن .(1395). اثربخشی طرحواره درمانی بر نگرش های ناکارآمد نسبت به انتخاب همسر در دانشجویان دختر. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 7(27): 171-188 [پیوند].
  5. جاج رضایی، بهار.، نوابی نژاد، شکوه.، و کیامنش، علیرضا. (1397). اثربخشی آموزش رویکرد تلفیقی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و رویکرد آماده‌سازی اولسون بر انتظار از ازدواج و مسئولیت‌پذیری دختران مجردمانده، روانشناسی خانواده، 5(1)؛ 44-31 [پیوند].
  6. حسینی، سید حسن.، و ایزدی، زینب.(1395). پدیدار شناسی تجربه زیستی زنان مجرد جمعیت مورد مطالعه: زنان مجرد بالای 35 سال شهر تهران. فصلنامه مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان. 1(46): 41-72 [پیوند].
  7. خلیلی، شیوا.، برزگر کهنمویی، ساناز.، صاحبی، علی.، و فراهانی، حجت الله. (1395). اثربخشی مداخله مبتنی بر تئوری انتخاب و واقعیت درمانی بر رضایت زناشویی( پژوهش مورد منفرد). پژوهش های کاربردی روان شناختی، 7(1): 1-24 [پیوند].
  8. رستمی، مهدی.، نوابی نژاد، شکوه.، و فرزاد، ولی اله. (1398). ساخت، رواسازی و اعتبارسنجی پرسشنامه‌ای برای سنجش الگوها و آسیب‌های پیش از ازدواج. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 13(3)؛ 473-453 [پیوند].
  9. گلاسر، ویلیام. (1395). تئوری انتخاب و مدیریت زندگی. ترجمه: علی صاحبی، انتشارات: سایه سخن
  10. عباس زاده، محمد.، و نیکدل، نرمین (1395). مطالعه بسترهای زمینه ساز تاخیر در ازدواج دختران با رویکرد پددار شناسی توصیفی. مجله زن در فرهنگ و هنر، 8(4): 493-516 [پیوند].
  11. غنایی چمن آبادی، علی. (1393). اثربخشی آموزش غنی سازی ازدواج بر اساس واقعیت درمانی بر انتظار از ازدواج دختران دوره متوسطه. سومین همایش ملی سلامت روان و تندرستی [پیوند].
  12. فتح اله زاده، نوشین.، میرصیفی‌فرد، لیلاالسادات.، کاظمی، مهناز.، سعادتی، نادره.، و نوابی نژاد، شکوه. (1396). اثربخشی غنی سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج‌ها. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 11(3پیاپی43)؛ 353-372 [پیوند].
  13. محمدی سیف، معصومه.، و عارف، محمد. (1394). آسیب شناسی تاخیر در سن ازدواج جوانان ایرانی. مجله مهندسی فرهنگی، 10(86)؛ 89-74 [پیوند].
  14. هنرپروران، نازنین.، قادری، زهرا.، و امیریان زاده، لیلا.(1390). اثربخشی تلفیق دو رویکرد شناخت درمانی و واقعیت درمانی گروهی بر ارتباط مادر- فزندی دختر ان نوجوان. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 4(20):91 [پیوند].
  15. نیلفروشان، پریسا.، عابدی، احمد.، احمدی، احمد.، و نویدیان، علی. (1390). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس انتظار از ازدواج. فصلنامه علوم رفتاری، 5؛ 11-9 [پیوند].
  16. References
  17. Bradley, E.L. (2014). Choice theory and reality therapy: an overview. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy. 5(1); 6-14 [Link].
  18. Corey, G. (2013). Reality Therapy. Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy, 9Th edition, 333-359. Belmont, CA: Brooks/Cole, Cengage Learning.
  19. Dillon, H. N. (2005). Family violence and divorce: Effects on marriage expectations. Johnson: East Tennessee State University
  20. Duba, J. D., Graham, M., Britzman, M., & Minatrea, N. (2009). Introducing the ‘‘basic needs genogram’’ in reality therapy-based marriage and family counseling. International Journal of Reality Therapy, 2(3):15–19 [Link].
  21. Freeman, A. & Fusco, G. M. (2014). Borderline personality disorder- A therapist's guide to taking control. USA: Norton.
  22. Glasser, W& Glasser,C. (2008):eight lessons for a happier marriage.New York.
  23. Leahy R.L .(2016). Emotional Schema Therapy: A Meta‐Experiential Model. Australian Psychological Society, 51(2); 82-88 [Link].
  24. Leahy, R.L. (2017). Emotional Schema Therapy: Distinctive Features. First published by Routledge, 2 Park Square, Milton Park, Abingdon, Oxon OX14 4RN.
  25. Jones GD, Nelson ES. (1996). Expectations for marriage among college students from intact and non-intact homes. J Divorce Remarriage. 1996; 26(1):171-89 [Link].
  26. Kreuter, E.A & Moltner, K.M. (2014). Treatment and management of maladaptive schemas. New York: Springer international publishing.
  27. Mehra D, Sarkar A, Sreenath P, Behera J, & Mehra S. (2018). Effectiveness of a community based intervention to delay early marriage, early pregnancy and improve school retention among adolescents in India. BMC Public Health, 18(1):732-739 [Link].
  28. Rajabi Gh, Mahmoudi O, Aslani Kh, Amanollahi A. (2017). Effectiveness of Premarital Education Program Based on Premarital Interpersonal Choices and Knowledge Program in Reducing Fear of Marriage and Increasing the Marriage Motivation of Single Students. J Kermanshah Univ Med Sci. 21(3): 108-114 [Link].
  29. Suh J.W., Lee H.J., Yoo N., Min H., Seo D.G., Choi K.H. (2019). A Brief Version of the Leahy Emotional Schema Scale: A Validation Study. International Journal of Cognitive Therapy, 12(1); 38-54 [ Link].
  30. Pugh M. (2015). A narrative review of schemas and schema therapy outcomes in the eating disorders. Clinical Psychology Review. 39(1):30-41 [Link].
  31. Wiebe SA, Johnson SM. (2016). A review of the research in emotionally focused therapy for couples. Family Process. 55(3):390-407 [Link].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار