اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج‌ها بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه و جامعه آماری شامل 54 زوج مراجعه‌کننده به ‌مرکز مشاوره خانواده آموزش و پرورش و ‌مرکز مشاوره ارمغان شهرستان بهبهان بود. از میان آن­ها 16 زوج داوطلب به ‌روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه 8 زوجی تقسیم شد. ابزار پژوهش پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی پری 2004 و آموزش تصویرسازی ارتباطی هندریکس 1990 بود که به­مدت 10 جلسه‌ 90 دقیقه‌ای هر هفته دو جلسه اجرا شد. یافته‌ها: نتایج بیانگر افزایش نمره کیفیت روابط زناشویی (694/11 =F ، 005/0P<) خشنودی در ارتباط (218/15 =F، 008/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج‌ها با یک‌دیگر (180/35 =F ، 001/0P<)، احتمال جدایی (589/26 = F، 003/0P<)، فراوانی اختلاف (994/ 28 =F ، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/7 =F، 011/0P<) و پایداری اثر آموزش بر کیفیت روابط زناشویی (791/7=F، 019/0P<) خشنودی در ارتباط (881/25 = F، 004/0P<)، میزان سپری کردن زمان زوج‌ها با یک‌دیگر (450/32 = F، 001/0P<)، احتمال جدایی (449/16 = F، 002/0P<)، فراوانی اختلاف (956/28 = F، 001/0P<) و مدیریت تعارض (162/8 = F، 050/0P<) در مرحله پیگیری یک‌ماهه بود. نتیجه‌گیری: استفاده از روش تصویرسازی ارتباطی به‌علت ملموس کردن و عینی‌سازی مشکلات ارتباطی و ارائه راه‌حل‌های مناسب می‌تواند در کیفیت روابط زناشویی زوج‌ها تاثیر داشته و روش مفیدی باشد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of imago therapy on marital quality among referred couples to the Behbahan counseling centers

چکیده [English]

Aim: The aim of this study was the effectiveness of imago therapy on marital quality among referred couples to the Behbahan counseling centers.
Methods: The design of this study was experimental design with pre-test, post-test and fallow up with control group. The population included all referred couples to the Behbahan counseling centers that among them 16 couples were selected by convenience sampling method and divided into two groups as experiment and control. Research instrument include measure of marital quality from Peri (2004).
Results: The results showed that imago therapy had effective role on marital quality and its subscales exception conflict management. However the results showed that the findings was Constanted At the follow up stage expect spend time with each other and conflict management.
Conclusion: the use of imago therapy could had the long-term effect on marital quality

کلیدواژه‌ها [English]

  • imago therap- marital quality- conflict management
  1. اعتمادی، عذرا.، نوابی‌نژاد، شکوه.، احمدی، سید احمد.، و فرزاد، ولی‌الله (1384). بررسی تأثیر زوج درمانی به روش ایماگوتراپی بر افزایش صمیمیت زوجین مراجعه‌ کننده به مرکز مشاوره در شهر اصفهان. فصلنامه تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، شماره 19، صص 22-9.
  2. بشکار، سلطانعلی (1382). بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای مدیریت خشم در کاهش تعارضات زناشویی زوجین ارجاع داده شده به شوراهای حل اختلاف شهرستان باغملک. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  3. بشلیده، کیومرث (1391). روش‌های پژوهش و تحلیل آماری. انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، ویراست 16.
  4. بیات، مریم (1386). بررسی تاثیر ایماگوتراپی (تصویر سازی ارتباطی) بر سبک‌های عشق‌ورزی زوجین شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
  5. ثنایی ذاکر، باقر (1378). نقش خانواده اصلی در ازدواج فرزندان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، دوره1، شماره2. صص 21-46.
  6. خجسته‌مهر، رضا.، فرامرزی، سحر.، و رجبی، غلام‌رضا (1391). بررسی نقش ادراک و انصاف بر کیفیت روابط زناشویی. مطالعات روان‌شناختی، دوره8، شماره1، صص 50- 31.
  7. زادهوش، سمیه.، نشاط‌دوست، حمیدطاهر.، کلانتری، مهرداد.، و رسول‌زاده طباطبایی، کاظم (1390). مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری همراه با توصیه‌های مذهبی و گروه درمانی شناختی- کلاسیک بر کیفیت ارتباط زناشویی زنان. فصلنامه خانواده پژوهی، سال هفتم، شماره 25، صص 55-68.
  8. صدر جهانی، سمیه.، اعتمادی، احمد.، سعدی‌پور (بیابانگرد)، اسماعیل.، و آرین، خدیجه (1389). اثر‌بخشی آموزش ایماگوتراپی (تصویرسازی ارتباطی) بر صمیمیت زناشویی معتادان به مواد مخدر و همسرانشان. فصلنامه اعتیاد پژوهشی، سال سوم، شماره 11، صص 43-25.
  9. طایی، سرور.، نیسی، عبدالکاظم.، و عطاری، یوسفعلی (1391). بررسی اثربخشی آموزش گروهی ایماگوتراپی بر نگرش عشق‌ورزی زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره نفت اهواز. یافته‌های نو در روانشناسی، سال هفتم، شماره، 23، صص 48-37.
  10. عیسی‌نژاد، امید.، احمدی، احمد.، و اعتمادی، عذرا (1389). اثر‌بخشی غنی‌سازی روابط بر بهبود کیفیت روابط زناشویی زوجین. مجله علوم رفتاری، دوره 4، شماره1، صص 16-9.
  11. عدالتی شاطره، زهره.، آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا.، مدرس غروی، مرتضی.، و حسن آبادی، حسین (1388). بررسی اثربخشی طرح تایم (غنی سازی ازدواج) بر رضایت زناشویی زوج‌های دانشجو. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دوره چهاردهم، صص 98-89.
  12. قایمی، زهرا (1389). بررسی تأثیر رویکرد تلفیقی (ایماگوتراپی و طرح‌واره درمانی) بر اعتیاد به عشق و طرح‌واره دختران شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
  13. کرایی، امین (1387). بررسی مدل پیشنهادی برای پیشایندها و پیامدهای گذشت در ازدواج. پایان نامه کارشناسی ارشد، مشاوره خانواده. دانشگاه شهیدچمران اهواز.
  14. گلادینگ، ساموئل (2000). خانواده درمانی: تاریخچه، نظریه و کاربرد. ترجمه: فرشاد بهاری، بدری السادات بهرامی، سوسن سیف و مصطفی تبریزی (1382). چاپ اول. تهران: انتشارات تزکیه.
  15. گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت (1934). خانواده درمانی. ترجمه: حمیدرضا حسین شاهی براواتی، سیامک نقشبندی و الهام ارجمند (1389). تهران: انتشارات روان.
  16. مساعد، طالب (1387). بررسی اثر بخشی آموزش فنون مبتنی بر رویکرد تصویرسازی ارتباطی در تغییر نگرش نسبت به انتخاب همسر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
  17. نظری، علی محمد (1383). بررسی و مقایسه تأثیر برنامه‌ی غنی سازی ارتباط و مشاوره راه‌حل محور به رضایت زناشویی زوجین هر دو شاغل. دانشگاه تربیت معلم، پایان‌نامه دکترا، چاپ نشده.
  18. نیلوفری، علی (1387). بررسی آموزش فنون رویکرد تصویرسازی ارتباطی هندریکس بر افزایش خود متمایزسازی دانشجویان زن متأهل دانشگاه علامه طباطبائی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
  19. ویسی، عبدالله (1388). اثر‌بخشی رویکرد تصویر‌سازی ارتباطی بر رضایت‌مندی زناشویی. فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، شماره 42، صص 107-92.
  20. یوسفی، ناصر (1390). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی مقیاس کیفیت روابط زناشویی فرم تجدید نظر شده (RADAS). پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، شماره2، صص200-183.
  21. یوسفی، ناصر.، و سهرابی، احمد (1390). مقایسه‌ی اثربخشی رویکردهای خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه‌ی طلاق. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، سال اول، شماره2، صص 211-192.
  22. References:
  23. Adital, B., & Loav, L. (2005). Dyadic characteristics of individual attributes: attachment, neuroticism, and their relations to marital quality and closeness. American Journal of Orthopsychiatry, 4, 621-639.
  24. Beeton, T. A. (2005). Dyadic adjustment and use of imago skills past participants of the “Getting the Love You Want” workshop for couples. Unpublished doctoral dissertation.Walden University.
  25. Blair, S. L. (1993). Employment, family, and perceptions of marital quality among husbands and wives. Journal of Family Issues, 14, 189-212.
  26. Bowling T., & Hill, C. M. (2005). An overview of marriage enrichment. The Family Journal, 13, 87-94.
  27. Bradbury, T. N., Fincham, F. D., & Beach, S. R. H. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and Family, 62, 964-980.
  28. Burleson, B., & Denton, W. (1997). The relationship between communication skill and Marital satisfaction: Some moderating effects. Journal of Marriage and the Family, 59(4), 884-903
  29. Crowley, A. K. (2006). The relationship of adult attachment style and interactive conflict styles to marital satisfaction. Unpublished Doctoral Thesis. Texas A & M University.
  30. Deklerk, J. H. (2001). Imago relationship therapy and christian marriage counseling. Presented as partial fulfillm for the degree (M.A). Ranp Afrikaas University.
  31. Durana, C. (1996). A longitudinal evaluation of the effectiveness of the pairs psycho educational program for couple. Family therapy. vol 23(1),11-36.
  32. Epstein, N., & Baucom, D. H. (2002). Enhanced cognitive - behavioral therapy for couple: A contextual approach. Washington, DC: American Psychological Association.
  33. Flemek, K. R., & protinsky, H. (2003). Imago dialodues Treatment Enhancement with EMDR. Journal of Family psychotherapy, 14, 2, 31-45.
  34. Gottman, J. M. (1994). Why marriage fail. Family Networker, 18, 40-49.
  35. Hannah, M., Case, R,. Fennell, E., Agresta,V., Lisi, K., Zebrowski, L., & Berkery, K. (1996). Dyadic adjustment and the practice of Imago Relationship skills by Imago therapists in their current romantic relationships. Journal of Imago Relationship Therapy, vol 1(1), 55-65.
  36. Hogan, T., Hunt, R., Emerson, D., Hayes, R., & Ketterer, K. (1996). An evaluation of client satisfaction with the “Getting the Love You want” weekend workshop. The Journal of Imago Relationship Therapy, 1 (2), 57-66.
  37. Lawson, w. (2008). Improving couple communication through the Imago Getting the Love you want work ship for couples. Thesis presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science (Psychology) at Stellen Bosch University.
  38. Luquet, W., & Hannah, M. T. (1996). The efficacy of short-term Imago therapy: Preliminary findings. The Journal of Imago Relationship Therapy, 1 (1), 67-75.
  39. Mason, R. C. (1996). Imago Relationships and Empaty. Jaurnal of Imago Relationship therapy, vol 1(2), 1-18.
  40. Pinter, G. D. (1995). The Effects of a couples Weekend Workshope Experience on marital Satisfaction and relationship change. Unpublished doctoral dissertation. University of South Carolina.
  41. Pitner, G. D., & Bailey, W. R. (1998). The getting the love you want workshop, marital satisfaction and relationship quality. The Journal of Imago Relationship Therapy, 3 (1), 35-48.
  42. Rabbins, A. C. (2005). ADHD couple and family relationships: Enhancing communication and understanding through Imago Relationship Thrapy. Journal of clinical psychology sepecial issue: ADHD Adolescent and Adults, 61, 565-577.
  43. Scuka, R. F. (2005). Relationship enhancement therapy. New York: Taylor and Francis Group.
  44. Troxel, W. M. (2006). Marital quality, communal strength, and physical health.Doctoral thesis, University of Pittsburgh.
  45. Weigle, J. B. (2006). The impact of Participating in an Imago Therapy Workshop on Marital Satisfaction. Unpublished doctoral dissertation, Walden University, P 241, Minneapolis M N.