هدف: هدف از این پژوهش تبیین رفتار رانندگی خطرآفرین بر اساس ویژگیهای شخصیتی و ادارک خطر بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری 2700 راننده وسایط نقلیه در استان تهران بود که در 3 ماه اول سال 1392 توسط پلیس راهنمایی و رانندگی بهدلیل رانندگی خطرآفرین توقیف شده بودند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران محاسبه شد و نمونهگیری بهصورت در دسترس و داوطلبانه بود. برای جمعآوری اطلاعات از نسخه کوتاه پرسشنامه شخصیتی نئو کاستا و مککرا 1989 و ادراک خطر رانندگی آلبرگ و راندمو (2001) استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بر‌اساس پنج ویژگی شخصیت روان رنجورخویی، برونگرایی، باز بودن بهتجربه، توافق و وجدانیبودن می‌توان ادراک خطر را پیشبینی کرد و همبستگی بین متغیرهای پیشبین شخصیتی و متغیر ادراک خطر در رانندگی معنیدار بود. نتیجهگیری: از آنجا که ویژگیهای شخصیتی و ادراک خطر رانندگی در بروز حوادث رانندگی نقش دارد، بنابراین ارزیابی شخصیت و ادراک خطر رانندگی داوطلبین دریافت و تمدید گواهینامه رانندگی و نیز افرادی که بهدلیل رانندگی خطرآفرین توقیف میشوند، امری کاربردی و ضروری در جهت شناسایی رانندگان خطرآفرین بهنظر میرسد.
حق‌شناس، حسن. (1388). پنج عاملی ویژگیهای شخصیتی (راهنمای تفسیر و هنجارهای آزمون NEO-PI-R و NEO-FFI). انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شیراز.
حق‌شناس، حسن.، حسینی، ماریه.، جمشیدی، معصومه.، و عزیزی، حمیدرضا. (1387). رابطه بین ویژگیهای شخصیتی و رفتار رانندگی در شهر شیراز، پژوهش حکیم، پائیز، 11(3): 54-47.
دلاور، علی. (1389). احتمالات و آمار کاربردی در روان‌شناسی و علوم تربیتی، انتشارات رشد، تهران.
رجبی، سوران.، نریمانی، محمد.، و حسینی، سید سامان. (1392). مقایسه ویژگیهای شخصیتی و هیجان‌خواهی رانندگان تصادف کرده با رانندگان عادی، فصلنامه روان‌شناسی کاربردی. بهار 1392، 1(25): 53-39.
گروسی، بهشید.، و عضدی، وحید. (1392). نقش ویژگیهای شخصیتی در رانندگی پرخطر، فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور، پاییز، 1(6): 40-11.
سیف، علی اکبر. (1391)، تغییر رفتار و رفتار درمانی، نظریه‌ها و روش‌ها، چاپ شانزدهم، نشر دوران، تهران.
شاکری‌نیا، ایرج.، و محمدپور، مهری. (1389). رابطه ویژگیهای شخصیتی، سلامت روان و پرخاشگری با عادات رانندگی در رانندگان پرخطر، مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات و بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، 18(3): 233-225.
شاهمرادی، امین. (1393). گردهمایی بانوان برای ارتقاء فرهنگ ایمنی راه‌ها. پایگاه جمعیت طرفداران ایمنی راه‌ها.
شفایی، جلال.، ابوالقاسمی، عباس.، و عبادیان، علی. (1389). نقش عامل‌های شخصیت در پیشبینی رفتار رانندگی پرخطر در رانندگان متخلف شهر اردبیل، اولین همایش کشوری دانشجویی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران.
طبیبی، زهرا. (1386)، تحلیل رفتار رانندگی از دیدگاه پردازش اطلاعات، نشریه مطالعات تربیتی و روان‌شناسی، 8(2): 170-147.
مادی، سالواتوره. (1391). تحلیل تطبیقی از نظرهای شخصیت، ترجمة علی حقیقی. نشر آگاه. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2012).
ملازاده، جواد. (1381). رابطه سازگاری زناشویی با عوامل شخصیت و سبک‌های مقابله‌ای در فرزندان شاهد. رساله دکتری روان‌شناسی. دانشکده علوم انسانی،دانشگاه تربیت مدرس.
هاشمیان، کیانوش.، صابری، هایده.، و بهادری، افشین. (1389). مقایسه ویژگیهای شخصیتی رانندگان پرخطر و عادی (مورد مطالعه: شهر تهران)، مطالعات مدیریت ترافیک، پاییز، 5(18):83-71.
هل، گراهام. (1389). روان‌شناسی رانندگی، ترجمة عبدالله شفیع‌آبادی، حبیب‌الله اکبری و علی‌رضا اسماعیلی. انتشارات ترمه. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2007).
Akbari, ME., Naghavi, M., & Soori, H. (2006). Epidemiology of deaths from injuries in the Islamic Republic of Iran, East Mediterranean Health Journal. (12): 382-390.
Blows, S., Ameratunga, S., Ivers, R. Q., Kai Lo, S., & Norton, R. (2005). Risky driving habits and motor vehicle driver injury. Accident Analysis and Prevention. 37(4): 619-624.
Beanland, V., Sellbom, M., & Johanson, A. K. (2014). Personality domains and traits that predict self-reported aberrant driving behaviours in a southeastern US university sample. Accident Analysis and Prevention. 72: 184-192.
Classen, Sh., Nichols, A. L., McPeek, R., & Breiner, J. F. (2011). Personality as a predictor of driving performance: An exploratory study, Transportation research part. 14(5): 381-389.
Dionne, G., Fluet, C., & Desjardins, D. (2007). Predicted risk perception and risk-taking behavior: The case of impaired driving. Journal of Risk and Uncertainty. 35(3): 237-264.
Gulliver, P., & Begg, D. (2007). Personality factors as predictors of persistent risky driving behavior and crash involvement among young adults. Injury Prevention. 13(6): 376-381.
Machin, M. A., & Sankey, K. S. (2008). Relationships between young drivers` personality characteristics, risk perceptions and driving behavior. Accident analysis and prevention journal. 40(2): 541-547.
McCrae, R. R.; & Terracciano, A. (2005). Personality profiles of cultures: Aggregate personality traits. Journal of Personality and Social Psychology. 89(3): 407-425.
Nordfjærn, T., Şimşekoğlu, Ö., Can, S., & Somer, O. (2014). Social cognition and personality traits related to risky driving in a Turkish sample. Journal of Risk Research. Published online: 24 Apr 2014.
Owsley, C., McGwin, G., & Mcneal, f. (2003). Impact of impulsiveness, venturesomeness, and empathy on driving by older adults. Journal of Safety Research. 34(4): 353-359.
Ozkan, T., Lajunen, T., & Summala, H. (2006). Driver behavior questionnaire: A follow-up study. Accident Analysis & Prevention. 38(2): 386–395.
Rosenbloom, T., Shahar, A., Elharar, A., & Danino, O. (2008). Risk perception of driving as a function of advanced training aimed at recognizing and handling risks in demanding driving situations. Accident Analysis and Prevention. 40(2): 697-703.
Stamatiadis, N., Grossardt, T., & Bailey, K. (2009). How driver risk perception affects speeds. Advance in transportation studies. 17: 17-28.
Ulleberg, P., & Rundmo, T. (2003). Personality, attitudes and risk perception as predictors of risky driving behavior among young drivers. Safety Science. 14(5): 427-443.
Wundersitz, L. N. (2008). Can personality characteristics predict the crash involvement of young drivers? Proceeding of 2008 Australasian Road Safety Research, Policing and Education Conference, PP: 104-113
)