اثربخشی تحلیل رفتار متقابل در مقایسه با خانواده درمانی راهبردی کوتاه‌ مدت بر تعارض‌های کلامی، غفلت و سوء رفتار زوج‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد رودهن

3 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد رودهن

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی تحلیل رفتار متقابل و خانواده ‌درمانی راهبردی کوتاه ‌مدت بر تعارض‌های کلامی، غفلت و سوء رفتار زوج‌ها بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش، یک گروه گواه، طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دوماهه و جامعه آماری 45 زوج مراجعه‌ کننده به مرکز مشاوره شرکت مهندسی و توسعه نفت تهران در سال 1396 بود. از این جامعه 30 زوج که بالاترین نمره با نقطه برش 120 را در پرسشنامه راهبردهای حل تعارض زناشویی اشتراوس 1979 کسب کرده بودند؛ انتخاب و به شکل تصادفی تعداد 20 نفر در هر یک از سه گروه کاربندی شدند. تحلیل رفتار متقابل کرونل، دی‌گراف، نیوتن و تانیسن (2016) و خانواده ‌درمانی راهبردی کوتاه ‌مدت هوریگیان، رابینز و سازپوسنیک (2004) در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای گروهی هفته­ای یکبار به گروه‌های آزمایش آموزش داده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخله تحلیل رفتار متقابل و خانواده ‌درمانی راهبردی کوتاه ‌مدت بر تعارض کلامی (59/18 =F، 001/0 =P)، (78/14 =F، 003/0 =P)، غفلت (31/10 =F، 006/0 =P)، (64/6 =F، 014/0 =P) و سوء رفتار (24/4 =F، 03/0 =P)، (52/10 =F، 006/0 =P) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری و تاثیر بیشتر خانواده ‌درمانی راهبردی کوتاه ‌مدت در تعارض کلامی نسبت به روش تحلیل رفتار متقابل بود؛ ولی در غفلت و سوء رفتار تفاوت میزان تأثیرگذاری دو روش معنادار نبود. نتیجه‌گیری: از آنجایی که هر دو روش منجر به کاهش تعارض‌های کلامی، غفلت و سوء رفتار در زوج‌ها می‌شوند؛ می‌توان از این دو روش به‌عنوان مداخله‌ای مؤثر برای حل تعارض و بهبود رابطه زوج‌ها استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of Transactional Analysis (TA) compared to Brief Strategic Family Therapy (BSFT) on verbal contradictions, neglect and abuse of couples

نویسندگان [English]

  • ali darbani 1
  • peghah farokhzad 2
  • farah lotfi kashani 3
1 Science and Research Branch Tehran, Islamic Azad University, Tehran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Rodehen Branch, Islamic Azad University, Rodehen, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Rodehen Branch, Islamic Azad University, Rodehen, Iran
چکیده [English]

Aim: This study was conducted to determine the effectiveness of transactional
analysis and brief strategic family therapy (BSFT) on verbal conflicts, neglect
and misconduct of couples. Method: The present study was a quasiexperimental
study with two experimental groups, a control group, and a
pretest-posttest and a two-month follow-up design. The statistical population
included 45 couples referring to the consulting center of Petroleum Engineering
and Development Company (PEDEC) in 2017. From this population, 30
couples who obtained the highest score with a cut-off point of 120 in the Marital
Conflict Resolution Strategies Inventory (Strauss 1979) were selected and
randomly assigned to each of the three groups at 60 individuals. Coronel,
Degraff, Newton and Tannisson's (2016) Behavioral Analysis, and Hurigian,
Robbins and Sazposnick's (2004) Brief Strategic Family Therapy were taught
to experimental groups at eight 90-minute sessions once a week in group form.
Data were analyzed using mixed-design analysis of variance with repeated
measures. Results: The results of this study indicated that transactional analysis
and brief strategic family therapy interventions had an effect on verbal conflict
(F= 18.59, P= 0.001), (F= 14.78, P= 0.003), neglect (F= 10.31, P= 0.006), (F=
6.64, P= 0.014) and misconduct (F= 4.24, P= 0.03), (F= 10.52, P= 0.006) and
that this effect had remained constant in the follow-up phase. BSFT was more
effective than TA therapy in verbal conflict and there was no difference
between the two approaches in neglect and misconduct. Conclusion: Since
both methods lead to reduction of verbal conflicts, negligence and misconduct
in couples, they can be used as effective intervention techniques to solve
conflict and improve relationship between couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couples
  • family therapy
  • misconduct
  • Neglect
  • strategic
  • transactional analysis
  • verbal

مراجع

  1. منابع
  2. اکبری، ابراهیم.، خانجانی، زینب.، پور شریفی، حمید.، علیلو، مجید.، و عظیمی، زینب. (1391). مقایسه اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل با درمان شناختی رفتاری در بهبود علائم مرضی شکست عاطفی در دانشجویان. مجله روان‌شناسی بالینی، 15(3): 101-87. ]پیوند[.
  3. امینی نسب، زهرا. ، و فرح‌بخش، کیومرث. (1394). تأثیر زوج‌درمانی دل‌بستگی محور بر بهبود انطباق‌پذیری خانوادگی و کاهش تعارض‌های زناشویی. فصلنامه پژوهش‌های مشاوره. ۱۴(4): 25-4. ]پیوند[
  4. پناغی، لیلی. ، دهقانی، محسن. ، عباسی، مریم. ، محمدی، سمیه. ، و ملکی، قیصر. (1390). بررسی پایایی و روایی مقیاس تجدیدنظر شده تاکتیک‌های حل تعارض. فصلنامه خانواده پژوهی، 7(1): 117-103. ]پیوند[
  5. دربانی، سید علی. ، فرخ‌زاد، پگاه. ، و لطفی کاشانی، فرح. (1397). مقایسه اثربخشی تحلیل رفتار متقابل با خانواده ‌درمانی راهبردی کوتاه ‌مدت بر تعارض‌های زناشویی زوج‌ها. فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، 17(68): 100-74. ]پیوند[
  6. دیباجی فروشانی، فاطمه سادات. ، امامی پور، سوزان. ، و محمودی، غلامرضا. (1388). رابطه سبک‌های دل‌بستگی و راهبردهای حل تعارض بر رضایتمندی زناشویی زنان، فصلنامه اندیشه و رفتار، 3(3): 121-74. ]پیوند[
  7. عامری، فریده. ، نوربالا، احمدعلی. ، اژه‌ای، جواد. ، و رسول‌زاده طباطبایی، سید کاظم. (1382). بررسی تأثیر مداخلات خانواده ‌درمانی راهبردی در اختلافات زناشویی. مجله روان‌شناسی، 7(3): 232-218. ]پیوند[
  8. عزیزی، پروین. (1386). بررسی اثربخشی درمان گروهی با رویکرد تحلیل ارتباط محاوره‌ای برن بر کاهش تعارض‌های زناشویی زنان شهر تهران. پایان‌ نامه کارشناسی ارشد. رشته روان‌شناسی دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
  9. عطادخت، اکبر. ، جعفریان دهکردی، فاطمه. ، بشرپور، سجاد. ، و نریمانی، محمد. (1394). اثربخشی آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل در افزایش انعطاف‌پذیری و ارتقای عملکرد خانواده در زنان دارای اختلافات زناشویی. فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی، 4(2): 44-25. ]پیوند[
  10. علی دادی طائمه، فرشته. ، جعفری روشن، مرجان. ، و اسماعیل‌پور مقدم، حمیدرضا. (1393). رابطه هوش معنوی با راهبردهای برخورد با تعارض زناشویی و رضایتمندی زناشویی در دانشجویان متأهل. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 4(3): 528-508. ]پیوند[
  11. عنایت، حلیمه. ، و یعقوب دوست، محمود. (1391). بررسی رابطه بین تعارض زناشویی با خشونت خانگی نسبت به دختران. فصلنامه زن و جامعه، 3(3): 30-1. ]پیوند[
  12. غضنفری، بتول. ، کشاورزی ارشدی، فرناز. ، حسنی، فریبا. ، و امامی پور، سوزان. (1397). اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر سبک‌های حل تعارض و کیفیت رابطه زوج‌های ناسازگار. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 12(1 پیاپی 45)؛ 62-47. ]پیوند[
  13. موسوی، معصومه. ، جلویاری، فرحناز. و تبریزی، مصطفی. (1392). اثربخشی آموزش رویکرد ارتباطی ویرجینیا ستیر بر رابطه والد-فرزندی دختران نوجوان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 7 (4 پیاپی 28)؛ 25-9. ]پیوند[
  14. هنرپروران، نازنین. ، خاتونی، زهرا. ، باقری، سارا. ، نامجو، فرهاد. و هارونی زاده، زهرا. (1396). اثربخشی آموزش گروهی تحلیل ارتباط محاوره‌ای مادر-کودک بر ایمنی دل‌بستگی پسران 6 تا 10 سال دچار اختلال نافرمانی مقابله‌ای. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 11(4 پیاپی 44)؛ 578-557. ]پیوند[
  15. References
  16. Abanyam, N.L., Sambe, N., & Avanger, M.Y., (2014). A sociological analysis of the impact of premarital and marital counseling in preventing the global trend of divorce. American International Journal of Research in Humanities, Arts and Social Sciences, 5(1): 130-136. [Link]
  17. Cornell, W.F., de Graaf, A., Newton, T., & Thunnissen, M. (2016). A comprehensive textbook on transactional analysis. Typeset by V Publishing Solutions Pvt Ltd. Chennai: India.
  18. Davey, M., Duncan, T., Kissil, K., Davey, A., & Fish, L. (2011). Second-order change in marriage and family therapy: A web-based modified Delphi study. American Journal of Family Therapy, 39(2): 100–111. [Link]
  19. Gottman, J. M., & Gottman, J. S. (2015). 10 Principles for doing effective couples therapy (Norton Series on Interpersonal Neurobiology). New York: Norton.
  20. Horigian, V., Robbins, M., & Szapocznik, J. (2004). Brief Strategic Family Therapy. Brief Strategic and Systemic Therapy European Review, 1(1): 250-271. [Link]
  21. Horigian, V.E, Anderson, A.R., & Szapocznik, J. (2016). Taking Brief Strategic Family Therapy from Bench to Trench: Evidence Generation across Translational Phases. Fam Process, 55(3): 529-542. [Link]
  22. Horigian, V.E., Feaster D.J., Brincks A., Robbins M.S., draPerez A., & Szapocznik J. (2015). The effects of brief Strategic Family Therapy (BSFT) on parent substance use and the association between parent and adolescent substance use. Addictive Behaviors, 42(3): 44-50. [Link]
  23. Macfarlane, J. (2012). Islamic Divorce in North America: A Shari'a Path in a Secular Society. Oxford University Press.
  24. Peterson, R., & Green, S. (2009). Family’s first keys to Successful family Functioning. Family Roles.
  25. Richardson, C. (2012). Witnessing life transitions with ritual and ceremony in family therapy: Three examples from a metis therapist. Journal of Systemic Therapies, 31(3): 68–78. [Link]
  26. Sheehan, A.H., & Friedlander, M.L. (2015). Therapeutic alliance and retention in brief strategic family therapy: A mixed-methods study. J Marital FAM Ther, 41(4): 415-27. [Link]
  27. Somohano, V.C. (2013). Mindfulness attachment style and conflict resolution behaviors in romantic relationships. (MA). Humboldt University.
  28. Straus, M. A. Ramirez IL. (2007). Gender symmerty in prevalence severety and chronicity of physical aggression against dating partners by university students in Mexico and USA. Journal of Aggressive Behavior, 33(4): 281-290. [Link]
  29. Straus, M., Hamby, S., Boney-McCoy, S., & Sugarman, D. (1996). The revised Conflict Tactics Scales (CTS2): Development and preliminary psychometric data. Journal of Family Issues, 17(3): 283-316. [Link]
  30. Talmon, M. (2012). When less is more: Lessons from 25 years of attempting to maximize the effect of each (and often only) therapeutic encounter. Australian and New Zealand Journal of Family Therapy, 33(1): 6–14. [Link]
  31. Watzlawick, P., Weakland, J. H., & Fisch, R. (2011) Change: Principles of problem formulation and problem resolution. New York, NY: W. W. Norton.
  32. Yange, X., Zhu, L., Chen, Q., Song, P., & Wange, Z. (2016). Parent marital conflict and Internet addiction among Chinese college student: The meddiating role of father-child, mother-child, and peer attachment. Computers in Human Behavior, 59(1): 221-229. [Link]
  33. ***

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار