اثربخشی غنی‌سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی

2 کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی

3 دانشجوی دکتری مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اصفهان

4 استاد دانشگاه خوارزمی

چکیده

چکیده هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر غنی‌سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب بر کیفیت روابط زناشویی و صمیمیت زوج‌ها بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری یک‌ ماهه بود. از بین 89 زوجی که در بازه زمانی مهر الی دی‌ماه 1395 به مرکز مشاوره یارستان شهر اصفهان مراجعه کرده بودند؛ 33 زوج که نمره‌های بالا را بر اساس نقطه برش نمره 50، در پرسشنامه وضعیت زندگی زناشویی گلمبوک-راست (1988) و نمره‌های پایین را بر اساس نقطه برش نمره 60، در پرسشنامه صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983) کسب کرده بودند؛ 15 زوج انتخاب و به‌شکل تصادفی 7 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج‌های گروه آزمایش مداخله هفتگی به‌شیوه غنی‌سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب دوبا، گراهام، بریتزمن و میناترا (2009) را به‌شکل گروهی در سه مرحله در 6 جلسه‌ای 60 دقیقه‌ای دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در کیفیت روابط زناشویی (72/7=F، 008/0=P) و صمیمیت زناشویی (49/27=F، 001/0=P) در مرحله پس‌آزمون و پس از یک ماه پیگیری نشان داد. نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که میزان صمیمیت به‌شکل گسترده‌ای بر کیفیت روابط زناشویی زوج‌ها اثرگذار است، مداخله غنی‌سازی زندگی زناشویی بر اساس نظریه انتخاب با اصلاح و افزایش تعامل‌ها بین زوج‌ها باعث افزایش صمیمیت و بهبود کیفیت روابط زناشویی آن­ها می‌شود. ازاین‌رو توصیه می‌شود زوج درمانگران از این روش درمانی استفاده کنند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of marital life enrichment based on Choice Theory on quality of marital relationship and couples' intimacy

نویسندگان [English]

  • noshin fatollahzadeh 1
  • Leila sadat Mirseifi Fard 2
  • mahnaz kazemi 1
  • nadereh saadati 3
  • shokoh navabinejad 4
1 M.A. in clinical psychology, Islamic Azad University, Rodehen Branch, Iran
2 M.A. in General Psychology, Islamic Azad University, Kashan Branch, Iran
3 PhD student of counseling, Islamic Azad University, Branch of (Isfahan) Khorasgan, Isfahan, Iran
4 Professor, Kharazmi University
چکیده [English]

Aim: The aim of the present study was to determine the effect of marital life enrichment on the basis of choice theory, on quality of marital relationship and couples' intimacy. Method: This quasi-experimental study was conducted with a pretest-posttest design with one-month follow-up. Among 89 couples who were referred to Yarestan counseling center in the city of Isfahan from October to December 2016. 33 couples who had high scores on the Golombok-Rust’s Inventory of Marital State (1988) and low scores on Walker and Thompson's Intimacy Scale (1983) were selected (N= 15) and randomly seven couples were assigned to an experimental group and eight couples were placed in a control group. The experimental group received six, 60-minute sessions of marital enrichment based on Choice Theory Duba, Graham, Britzman & Minatrea (2009) in three phases. Data were analyzed using repeated ANOVAs. Results: Finding indicated a significant difference between the scores of the two groups in the quality of marital relationship (F= 7.72, P= 0.008) and marital intimacy (F= 27.99, P= 0.001) in post-test and after a one month follow up. Conclusion: Since the level of couples’ intimacy seems to have an effect on the quality of marital life of couples, marital life enrichment treatment based on Choice Theory may improve and increase interactions between couples, hence creating better intimacy between them and improving their marital life quality. Therefore we suggest therapists use this approach in their treatment programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • choice theory
  • Intimacy
  • marital
  • quality of relationship

مراجع

  1. آقایوسفی، علی‌رضا.، فتحی آشتیانی، علی.، علی‌اکبری، مهناز.، و ایمانی‌فر، حمیدرضا. (1395). اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر تعارض‌های زناشویی و بهزیستی اجتماعی. فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، 7(2): 20-1.
  2. بشارت، محمدعلی. (1380). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی با مشکلات زناشویی در زوجین نابارور. مجله تازه‌های روان درمانی، 5(3 و 4 پیاپی 19 و 20): 66-55.
  3. پناهی، مریم.، کاظمی جمارانی، شبنم.، عنایت‌پور شهربابکی، مهدیه.، و رستمی، مهدی. (در دست چاپ). اثربخشی زوج‌درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل‌زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج‌ها. فصلنامه روا‌ن‌شناسی کاربردی. آرشیو مقاله‌های آماده انتشار.
  4. ثنایی‌ذاکر، باقر. (1379). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
  5. جلدکار، ثمر.، نجفی، محمود.، و ستوده، نعمت‌الله. (1393). اثربخشی آموزش گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب بر انعطاف‌پذیری و رضایت زناشویی. فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، 13(4): 36-23.
  6. خجسته‌مهر، رضا.، احمدی قوزلجه، احمد.، سودانی، منصور.، و شیرالی‌نیا، خدیجه. (1394). اثربخشی درمان بافت‌نگر انصاف‌محور بر صمیمیت عاطفی و کیفیت زناشویی زوجین. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(2 پیاپی 34): 96-79.
  7. خلیلی، شیوا.، برزگر کهنمویی، ساناز.، صاحبی، علی.، و فراهانی، حجت‌الله. (1395). اثربخشی مداخله مبتنی بر تئوری انتخاب و واقعیت درمانی بر رضایت زناشویی. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 1(7): 23-1.
  8. شریعت‌زاده، منیره السادات.، تبریزی، مصطفی.، و احقر، قدسی. (1392). اثربخشی نظریه انتخاب به‌شیوه گروهی بر افزایش تمایزیافتگی و صمیمیت در دانشجویان متأهل. فصلنامه دانش و تندرستی، 8(3): 93-89.
  9. عیسی‌نژاد، امید.، احمدی، سید احمد.، و اعتمادی، عذرا. (1389). اثربخشی غنی‌سازی روابط بر بهبود کیفیت روابط زناشویی زوجین. مجله علوم رفتاری، 4(1): 16-9.
  10. نادری، فرح.، و آزادمنش، پونه. (1391). مقایسه دل‌زدگی زناشویی، عملکرد خانواده و صمیمیت کارکنان زن و مرد. یافته‌های نو در روان‌شناسی. 7(2): 112-97.
  11. هنرپروران، نازنین.، قادری، زهرا.، و امیریان‌زاده، لیلا. (1390). اثربخشی تلفیقی دو رویکرد شناخت درمانی و واقعیت درمانی گروهی بر ارتباط مادر-فرزندی دختران نوجوان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 5(4 پیاپی 20): 107-91.
  12. یوسفی، ناصر.، و سهرابی، احمد. (1390) مقایسه اثربخشی رویکردهای خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان در آستانه طلاق. مجله مشاوره و روان درمانی خانواده، 1(2): 211-192.
  13. Aneesa, A., Najma, I. M., & Noreen, A. K. (2013). Family communication and family system as the predictors of family satisfaction in adolescents. Journal of Psychology, 10(6): 258- 264.
  14. Bagarozzi, D.A. (2013). Enhancing intimacy in marriag: A Clinician's Guide. USA: Brunner-Routledge.
  15. Bradley, E.L. (2014). Choice theory and reality therapy: an overview. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 1(1): 6-14.
  16. Blanchard, V. L. (2008). Does marriage and relationship education improve couples’ communication? A meta-analytic study. Unpublished master thesis, Brigham Young University.
  17. Corey, G. (2013). Reality therapy: Theory and practice of counseling and psychotherapy, 9Th edition, 333-359. Belmont, CA: Brooks/Cole, Cengage Learning.
  18. Duba, J. D., Graham, M., Britzman, M., & Minatrea, N. (2009). Introducing the ‘‘basic needs genogram’’ in reality therapy-based marriage and family counseling. International Journal of Reality Therapy, 2(3):15–19.
  19. Finkel. E.J., Slotter, E.B., Luchies. L.B., Walton, G.M., & Gross. J.J. (2013). A brief intervention to promote conflict reappraisal preserves marital quality. Over Time Psychological Science, 24(8): 1 –7.
  20. Glasser, W., & Glasser, C. (2008). Eight lesson for happier marriage. New York: Harper Collins.
  21. Glasser, W. (2008). Station of the mind: New direction for reality therapy. New York: William Glasser.
  22. Grills, C., Villanueva, S., Anderson, M., Corsbie-Massay, C.L., Smith, B., Johnson, L., & Owens, K. (2014). Effectiveness of choice theory connections: A cross-sectional and comparative analysis of California female inmates. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology. 59(7): 757-771.
  23. Golombok, S., & Rust, J. (1988). The Golombok-Rust inventory of sexual state. London: Nefer-Nelson.
  24. Gong, M. (2007). Does status inconsistency matter for marital quality? Journal of Family Issues, 7(12): 1582-1610.
  25. Gottman, J.M. (2011). The science of trust: Emotional attunement for couples. New York: Norton.
  26. Gottman, J. M., & Gottman, J. S. (2008). Gottman method couple therapy. In A. S. Gurman (Ed.), clinical handbook of couple therapy (pp. 138–166). New York: Guilford.
  27. Gottman, J. M., & Gottman, J. S. (2015). 10 principles for doing effective couples therapy (Norton series on interpersonal neurobiology). New York: Norton.
  28. Nagaraja, A., Rajamma, R.N., & Viswanatha, R.S. (2012). Effect of parent’s marital satisfaction, marital life period and type of family on their children mental health status. Journal of Psychology, 3(2):65-70.
  29. Ngozi, O., Peter, N., & Stela, A. (2013). The impact of marital conflicts on the psychosocial adjustment of adolescents in Lagos metropolis, Nigeria. Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies, 4(2): 320-326.
  30. Karahan, T.F. (2007). The effects of a couple communication program on conflict tendency among married passive couples. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(2): 845-858.
  31. Tavakolizadeh, J., Nejatian, M., & Soori, A. (2015). The effectiveness of communication skills training on marital conflicts and its different aspects in women. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 171(1): 214 – 221.
  32. Walker, A. J., & Thompson, L. (1983). Intimacy and intergenerational aid and contact among mothers and daughters. Journal of Marriage and the Family, 45(4): 841-849.
  33. Young, M., & Wilmott, P. (2013). Family and kinship in East London. London: Routledge publication.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار