رابطه ابعاد سبک زندگی اسلامی با بهزیستی روا‌ن‌شناختی در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شیراز

2 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز

چکیده

چکیدههدف: هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ابعاد سبک زندگی اسلامی با بهزیستی روان‌شناختی کُل و ابعاد آن بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل 1200 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود که از میان آن­ها با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای 305 دانشجو بر اساس جدول کرجسی-مورگان (1970) انتخاب شدند و پرسشنامه‌های ابعاد سبک زندگی اسلامی کاویانی (1388) و پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1995) را تکمیل کردند. برای تحلیل‌ داده‌ها از تحلیل رگرسیون چندگانه به­شیوه همزمان استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد از میان ابعاد سبک زندگی اسلامی، تنها بُعد ویژگی‌های درونی (13/0=b، 050/0=P)، و بُعد اجتماعی (22/0=b، 004/0=P) قادرند بهزیستی روان‌شناختی کُل را پیش‌بینی کنند؛ و هرچند ابعاد دیگر آن قادر به پیش‌بینی معنی‌دار بهزیستی روان‌شناختی کُل نیستند؛ اما می­توانند به­جز بُعد خودمختاری سایر ابعاد بهزیستی روان‌شناختی شامل پذیرش­ خود، روابط مثبت با دیگران، تسلط بر محیط، زندگی هدف‌مند، و رشد فردی را نیز به­طورمعنی‌داری پیش‌بینی کنند. نتیجه‌گیری: از آن‌جا که بهبود سبک زندگی اسلامی در بُعد ویژگی‌های درونی و بُعد اجتماعی افراد با افزایش بهزیستی روان‌شناختی آن‌ها همراه است؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود دست‌اندرکاران، با آموزش این ابعاد از سبک زندگی اسلامی و ارائه راه­کارهایی به جوان‌ها برای درونی­کردن اعتقادهای مذهبی، نه تنها در جهت داشتن زندگی بهتر و رضایت‌بخش، بلکه برای داشتن بهزیستی بالاتر به آن‌ها کمک کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between dimensions of Islamic life style and psychological well-being

نویسندگان [English]

  • Z Marhemati 1
  • F Yousefi 2
1 1. Ph.D. student in educational psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 2*.Corresponding author, Associate professor in educational psychology, Shiraz University, Shiraz, Iran, Email: yousefi@shirazu.ac.ir
چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to determine the relationship between Islamic life style and total psychological well-being. Method: The research method was correlational and the statistical population included 1200 undergraduate students of Shiraz University of Medical Sciences. Among them 305 students were selected via multistage cluster sampling. N was chosen in accordance with Krejcie & Morgan’s table (1970). The following questionnaires were completed by all participants: The Islamic lifestyle questionnaires Kaviani (2009) and Ryff’s psychological well-being questionnaire Ryff (1995). Multiple regression analysis was used to analyze the data. Findings: Findings showed that among different dimensions of Islamic life style (b=0.13, p=0.050), only internal properties and social dimensions could (b=-0.22, p=0.004) significantly predict psychological well-being and although other dimensions of Islamic life style were not significant predictors of total psychological well-being, all except the autonomy dimension, significantly predicted other psychological well-being dimensions, including self-acceptance, positive relations with others, environmental dominance, Purposeful life, and personal growth. Conclusion: Since improvement of Islamic life style is associated with increased psychological well-being, it is suggested that teaching and promoting aspects of Islamic life style to the young and providing strategies to internalize religious beliefs, may result in more life satisfaction and the promotion of well-being. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological well-being
  • Autonomy
  • students
  • Islamic life style
  1. منابع
  2. آقابابایی، ناصر.، فراهانی، حجت‌اله.، و تبیک، محمدتقی. (1391). رابطه قدردانی از خدا با عامل‌های شخصیت، بهزیستی و سلامت روانی. روان‌شناسی دین، 5(1): 132-115.
  3. استاجی، زهرا.، اکبرزاده، رویا.، تدین‌فر، موسی‌الرضا.، رهنما، فاطمه.، زردشت، رقیه.، و نجار، لادن. (1385). بررسی سبک زندگی در ساکنین شهر سبزوار. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (اسرار)، 13(3 پیاپی 41): 139-134.
  4. سلم‌آبادی، مجتبی.، فرح‌بخش، کیومرث.، ذوالفقاری، شادی.، و صادقی، میثم. (1394). بررسی ارتباط سبک زندگی اسلامی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه بیرجند. دین و سلامت، 3(1): 10-1.
  5. شریفی، فاطمه. (1390). بررسی رابطه نگرش مذهبی با خودتنظیمی خودمختارانه دانش‌آموزان دختر و پسر. اولین همایش ملی علوم شناختی در تعلیم و تربیت. تهران. 114-98.
  6. طغیانی، مجتبی.، کج‌باف، محمدباقر.، و بهرام‌پور، مهدی. (1392). رابطه سبک زندگی اسلامی با نگرش‌های ناکارامد در دانشجویان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 14(4 پیاپی 54): 44-36.
  7. ظریف‌گلبار‌یزدی، هانیه.، آقامحمدیان ‌شعرباف، حمیدرضا.، موسوی‌فر، نزهت.، و معینی‌زاده، مجید. (1391). اثربخشی درمان بهزیستی بر استرس و بهزیستی روان‌شناختی زنان نابارور. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، 15(2): 56-49.
  8. عبداله‌پور، محمدآزاد.، شکری، امید.، تقی‌لو، صادق.، طولابی، سعید.، و فولادوند، خدیجه. (1391). تغییرناپذیری جنسی روابط بین روان‌رنجورخویی، برون‌گرایی، سبک‌های مقابله، تنشگرهای تحصیلی و واکنش به آن با بهزیستی ذهنی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 6(3 پیاپی 23): 118-103.
  9. عسکری، پرویز.، احتشام‌زاده، پروین.، و پیرزمان، سهیلا. (1389). رابطه پذیرش اجتماعى و نقش جنسیتی (آندروژنى) با بهزیستى روان‌شناختى در دانشجویان دختر. فصلنامه علمى پژوهشى زن و فرهنگ، 2(5): 110-99.
  10. قاسمی، نظام‌الدین.، کج‌باف، محمدباقر.، و ربیعی، مهدی. (1390). اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهزیستی ذهنی و سلامت روان. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(2): 34-23.
  11. کاویانی، محمد. (1388). طرح نظریه سبک زندگی بر اساس دیدگاه اسلام و ساخت آزمون سبک زندگی اسلامی و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی آن. پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی عمومی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان.
  12. کاویانی، محمد. (1390). کمی‌سازی و سنجش سبک زندگی اسلامی. روان‌شناسی و دین، 4(2): 44-27.
  13. کاویانی، محمد. (1391). سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  14. کج‌باف، محمدباقر.، سجادیان، پریناز.، کاویانی، محمد.، و انوری، حسن. (1390). رابطه سبک زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان. روان‌شناسی و دین، 4(4): 74-61.
  15. مداحی، محمدابراهیم.، صمدزاده، منا.، و کیخای‌فرزانه، محمدمجتبی. (1390). بررسی ارتباط میان جهت‌گیری مذهبی و بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان. فصلنامه روا‌ن‌شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 2(1): 63 - 53.
  16. مکارم شیرازی، ناصر. (1389). زندگی در پرتو اخلاق. قم: سرور.
  17. ملکی، بهنام.، محمدزاده، حسن.، و قوامی، اکبر. (1391). تأثیر آموزش هوش هیجانی بر پرخاشگری، استرس و بهزیستی روان‌شناختی ورزشکاران نخبه. مجله رفتار حرکتی، 11(3): 190-177.
  18. میری، سیدمحمد.، رزاقی، فاطمه.، و حیدری، زهرا. (1392). اهمیت مطالعه پیرامون سبک زندگی: بررسی کمی مقاله‌های موجود در زمینه‌ سبک زندگی. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 1(2): 18-14.
  19. واحدی، شهرام.، فتح‌آبادی، جلیل.، و اکبری، سونیا. (1389). الگوی میانجی احساس تنهایی هیجانی و اجتماعی، بهزیستی معنوی، فاصله اجتماعی و افسردگی دانشجویان دختر. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(4 پیاپی 16): 7- 24.
  20. Cheng, S. T., & Chan, A. (2005). Measuring psychological well-being in the Chinese. Personality and Individual Differences, 38(6): 1307-1316.
  21. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008a). Hedonia, eudimonia, and wellbeing: An introduction. Journal of Happiness Studies, 9(1): 1-11.
  22. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008b). Self-determination theory: A macrotheory of human motivation, development, and health. Canadian Psychology, 49(3): 182-185.
  23. Hamblin, R., & Gross, A. M. (2013). Role of religious attendance and identity conflict in psychological well-being. Journal of Religion and Health, 52(3): 817-827.
  24. Ismail, Z., & Desmukh, S. (2012). Religiosity and psychological well-being. International Journal of Business and Social Science, 3(11): 20-28.
  25. Kim-Prieto, C., Diener, E., Tamir, M., Scollon, C., & Diener, M. (2005). Integrating the diverse definitions of happiness: A time-sequential framework of subjective well-being. Journal of Happiness Studies, 6(1): 261-300.
  26. Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(1): 607-610.
  27. Lee, R. L., Loke, A. Y., Wu, C. S., & Ho, A. P. (2010). The lifestyle behaviours and psychosocial well‐being of primary school students in Hong Kong. Journal of Clinical Nursing, 19(9‐10): 1462-1472.
  28. Leondari, A., & Gialamas, V. (2009). Religiosity and psychological well-being. International Journal of Psychology, 44(4): 241-248.
  29. Pearson, R. W. (2010). Statistical persuasion. SAGE Publication.
  30. Ryan, R. M., & Huta, V. (2009). Wellness as healthy functioning or wellness as happiness: The inportance of eduaimonic thinking (response to the Kashdan et al. and Waterman discussion). The Journal of Positive Psychology, 4(1): 202-204.
  31. Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4(4): 99-104.
  32. Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2006). Best news yet on the six-factor model of well-being. Social Science Research, 35(4): 1103-1119.
  33. Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2008). Know thyself and becoe what you are: An eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9(1): 13-39.
  34. Sim, T. N., & Yow, A. S. (2011). God attachment, mother attachment, and father attachment in early and middle adolescence. Journal of Religion and Health, 50(2): 264-278.
  35. Tabachnick, B., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th. Ed.). Pearson Education: USA.
  36. World health organization. (2014). Mental health: A state of well-being. Available at: www.who.int/topics/menta_health/en/.
  37. Wright, F., Boyle, S., Baxter, K., Gilchrist, L., Nellaney, J., Greenlaw, N., & Forde, L. (2013). Understanding the relationship between weight loss, emotional well-being and health-related quality of life in patients attending a specialist obesity weight management service. Journal of Health Psychology, 18(4): 574-586.
  38. ***