تأثیر آموزش برنامه هوش موفق استرنبرگ بر افزایش خلاقیت و تحمل ابهام دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استاد روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثر آموزش برنامه هوش موفق استرنبرگ بر افزایش خلاقیت و تحمل ابهام دانش‌­آموزان انجام شد. روش: روش پژوهش ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون و پس ­آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش را 15842 نفر ازدانش‌­آموزان پسر کلاس چهارم در سال تحصیلی1399-1400 در شهر اصفهان تشکیل دادند که30 نفر با روش نمونه‌­گیری تصادفی چند مرحله­‌ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش ده جلسه آموزش برنامه‌­ی هوش موفق استرنبرگ دریافت نمود. داده­‌ها از طریق آزمون تفکر خلاق تورنس فرم B (2002) و پرسشنامه تحمل ابهام مک­لین (1993) جمع‌­آوری و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شد .یافته‌­ها: نتایج نشان داد که برنامه­ هوش موفق استرنبرگ بر افزایش خلاقیت و تحمل ابهام دانش­‌آموزان در مرحله پس ­آزمون اثربخش بوده و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتیجه‌­گیری: بر اساس یافته‌­های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش برنامه هوش موفق استرنبرگ با فراهم کردن فرصت برای غنی کردن محیط آموزشی دانش ­آموزان با بهره‌­گیری از روش­‌هایی همانند کاربرد حل مساله، بازی­‌های غیرساختاری،کاربرد غیر معمول اشیاء، مکالمه‌­ی اعداد و طرح داستان­‌های نیمه تمام می‌­تواند به عنوان یک برنامه کارآمد جهت افزایش خلاقیت و تحمل ابهام دانش­ آموزان مورد استفاده گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Sternberg Success Intelligence Program Training on Increasing Students' Creativity and Tolerance of Ambiguity

نویسندگان [English]

  • sayede najme ghaziasgar 1
  • mokhtar malekpour 2
  • Ahmad Abedi 3
  • salar faramarzi 3
1 Ph.D. student, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, psychology and Educational Science Faculty, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Full Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, psychology and Educational Science Faculty, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, psychology and Educational Science Faculty, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to investigate the effect of Sternberg successful intelligence training program on increasing students' creativity and tolerance of ambiguity. Method: The research method was an experimental with pre-test, post-test and follow-up with control group. The statistical population of the study consisted of 15842 fourth grade male students in the academic year 2020-2021 in the city of Isfahan, that 30 people were selected by multi-stage random sampling method and randomly assigned to experimental (n= 15) and control (n= 15) groups. The experimental group received ten sessions of Sternberg Success Intelligence Program training. Data were collected through Torrance Creative Thinking Test Form B (2002) and McLean Ambiguity Tolerance Questionnaire (1993) and were analyzed by mixed analysis of variance. Results: The results showed that Sternberg successful intelligence program was effective in increasing students' creativity and ambiguity tolerance in the post-test phase and this effect remained stable in the follow-up phase. Conclusion: Based on the findings of the present study, it can be concluded that the training of Sternberg successful intelligence program by providing an opportunity to enrich the educational environment of students by using methods such as problem solving, games Unstructured, unusual use of objects, conversation of numbers and semi-finished storytelling can be used as an effective program to increase students' creativity and ambiguity tolerance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creativity
  • Sternberg Success Intelligence
  • Students
  • tolerance of ambiguity

مراجع

اصلی­آزاد، مسلم.، منشئی، غلامرضا.، و قمرانی، امیر. (1398). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان و تحمل ابهام دانش­آموزان مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی. مجله روانشناسی افراد استثنایی، 9 (36): 33-53. [پیوند]
بنی­هاشم، کاظم.، فرخی تیرانداز، سوسن.، شاهعلیزاده، محمد.، و مشهدی، مولود. (1393). بررسی تأثیر یادگیری الکترونیکی بر خلاقیت دانشجویان. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی )مدیا(، 5 (4): 72-26. [پیوند]
تعویقی، میترا.، کاکاوند، علیرضا.، وحکمی، محمد. (1392). اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل­مساله بر سازه­ی شخصیتی تحمل ابهام در نوجوانان. مجله علوم رفتاری، 7 (4): 363-372. [پیوند]
جهانیان، رمضان. (1392). اثربخشی آموزش مهارت­های ده گانه زندگی بر خودکارآمدی دانشجویان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 7 (3 پیاپی 27): 71-83. [پیوند]
حمیدی، فریده. (1386). رابطه هوش هیجانی با سبک­های مقابله­ای در نوجوانان دختر و پسر مناطق محروم. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 1 (4 پیاپی 5): 432-444. [پیوند]
دانش، عصمت.، سلیمی­نیا، نرگس.، فلاحتی، حوا.، سابقی، لیلا.، و شمشیری، مینا. (1393). اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل­مساله بر سازگاری دختران ناسازگار. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 8 (2 پیاپی30): 23-40. [پیوند]
رادبخش، ناهید.، محمدی­فر، محمد علی.، و کیان­ارثی، فرحناز. (1392). اثربخشی بازی و قصه­گویی بر افزایش خلاقیت کودکان. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2 (4): 177-195. [پیوند]
رکنی، ماندانا.، زاده­محمدی، علی.، و نوابی­نژاد، شکوه. (1394). بررسی اثربخشی نقاشی درمانی بر خلاقیت و رشد اجتماعی کودکان 4 تا 6 ساله. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 5 (3): 196-173. [پیوند]
زنوزیان، سعیده.، غرایی، بنفشه.، و یکه­یزدان دوست، رخساره. (1389). اثربخشی آموزش حل­مسأله در تغییر راهبرد­های مقابله­ای دانشجویان. مجله پژوهش­های نوین روانشناختی،20: 81-99. [پیوند]
سیادت، بهجت السادات. (1390). بررسی تأثیر آموزش هنر بر خلاقیت دانش آموزان دختر دوره ابتدایی شهرستان اسلامشهر سال تحصیلی .89-90 پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاداسلامی واحد رودهن. [پیوند]
شریفی، علی اکبر.، و داوری، رقیه. (1388). مقایسه تأثیر سه روش پرورش خلاقیت در افزایش خلاقیت دانش­آموزان پایه دوم راهنمایی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 15 (1): 57-62. [پیوند]
غلامی توران پشتی، مرضیه.، و کریم­زاده، صمد. (1390). تأثیر بازی­های رایانه­ای بر خلاقیت و رابطه آن با سازگاری روانی دانش­آموزان .فصلنامه اندیشه­های تازه در علوم تربیتی، 7 (1): 55-68. [پیوند]
کیافر، مریم سادات.، و اصغری­نکاح، سید محسن. (1393). اثربخشی برنامه پرورش خلاقیت به شیوه فعالیت­های گروهی بازی­محور برمؤلفه­های خلاقیت کودکان پیش­دبستانی. مجله فناوری آموزش و یادگیری، 1 (1): 61-83. [پیوند]
Aljughaiman, A. M., & Ayoub, A. E. (2012). The effect of an enrichment program on developing analytical, creative, and practical abilities of elementary gifted students. Journal for the Education of the Gifted, 35 (2): 153–174. [link]
Amabile, T. M. (2004). Beyond talent: John Irving and the passionatecraft of creativity. American Psychologist, 56 (4): 333-336. [link]
Amponsah, S., Kwesib, A. K., & Ernestc, A. (2019). Lin’s creative pedagogy framework as a strategy for fostering creative learning in Ghanaian schools. Thinking Skills and Creativity, 31: 11–18. [link]
Babaei, A., Maktabi, G., Behrozi, N., & Atashafroz, A. (2016). The impact of successful intelligence on students' critical thinking and tolerance of ambiguity. Journal of Fundamentals of Mental Health, 18 (Special Issue): 380-387. [link]
Balgiu, B. A. (2014). Ambiguity tolerance in productional creativity. Lumen Social Sciences, III (1):29–40. [link]
Caniëls, M. C., & Rietzschel, E. F. (2015). Organizing creativity: Creativity and innovation under constraints. Creativity and Innovation Management, 24 (2): 184–196. [link]
Carr, M., & Vandiver, T. (2003). Effects of instructional art projects on children’s behavioural responses and creativity within an emergency shelter. Art Therapy: Journal of the American Association of Art Therapists, 20: 157-62. [link]
Celia, A. H. (2013). Student interactions with CD-ROM storybooks: A look at potentional relationships between multiple intelligence strengths and levels of interaction. Dissertation abstracts international section A: Humanities and socialsciences, 73 (9-A). [link]
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. 6th Edition London: Routled Falmer. [link]
Collard, P., & Looney, J. (2014). Nurturing creativity in education. European Journal of Education, 49 (3): 348–364. [link]
Ershadi, M., & Winner, E. (2020). Childreńs creativity. In M. A. Runco & S. R. Pritzker (Eds), Encyclopedia of creativity, 1, 144–147. London: Academic Press. [link]
Garaigordobil, M., & Berrueco, L. (2011). Effects of a play program on creative thinking of preschool children. The Spain Journal of Psychology, 14 (2): 608-618. [link]
Gong, H., & Xin, X. (2019). Buzz and tranquility, what matters for creativity? A case study of the online games industry in Shanghai. Geoforum, 106: 105-114. [link]
Griffin, P., & Care, E. (Eds). (2015). Assessment and teaching of 21st century skills: Methods and approach. Series: Educational Assessment in an Information Age. Springer Science+Business Media. [link]
Grigorenko, E. L., Jarvin, L., & Sternberg, R. J. (2002). School-based tests of the triarchic theory of intelligence: Three settings, three samples, three syllabi. Contemporary Educational Psychology, 27: 167–208. [link]
Gu, X., Dijksterhuis, A., & Ritter, S. M. (2019). Fostering children’s creative thinking skills with the 5-I training program. Thinking Skills and Creativity, 32: 92–101. [link]
Gullatt, D. E. (2008). Enhancing student learning through arts integration: Implications for the profession. High School Journal, 91(4): 12-25. [link]
Halpern, D. F. (2007). Is intelligence critical thinking? Why we need a new definition for intelligence. In: Kyllonen P, Stankov I, Roberts RD. (editors). Extending intelligence: enhancement and new constructs. Mahwah, NJ: Erlbaum Associates, 349-370. [link]
Hennessey, B. A., & Amabile, T. M. (2010). Creativity. Annual Review of Psychology, 61: 569–598. [link]
Hou, Y. A. (2016). The Impacts of Multiple Intelligences on Tolerance of Ambiguity and English Proficiency-A Case Study of Taiwanese EFLCollege Students. Open Journal of Modern Linguistics, 6: 255-275. [link]
Koh, G. C. H., Khoo, H. E., Wong, M. L., & Koh, D. (2008). The effects of problem-based learning during medical school on physician competency: a systematic review. Cmaj, 178 (1): 34-41. [link]
Lauriola, M., Foschi, R., Mosca, O., & Weller, J. (2016). Attitude Toward Ambiguity: Empirically Robust Factors in Self-Report Personality Scales. Assessment, 23 (3): 353-373. [link]
Leggett, N. (2017). Early childhood creativity: Challenging educators in their role to intentionally develop creative thinking in children. Early Childhood Education Journal, 45 (6): 845–853. [link]
Mahmoud, N. E., Kamel, S. M., & Hamza, T. S. (2020). The relationship between tolerance of ambiguity and creativity in architectural design studio. Journal of Creativity studies,13 (1): 179-198. [link]
Mandelman, S. D., Barbot, B., & Grigorenko, E. L. (2015). Predicting academic performance and trajectories from a measure of successful intelligence. Learning and Individual Differences, 9: 1-7. [link]
Mullineaux, P., & Dilalla, L. (2009). Preschool Pretend Play Behaviors and Early Adolescent Creativity. Journal of Creative Behavior, 43 (1): 41-57. [link]
Ozkan, E. K., & Aksoy, B. A. (2017). An investigation of Maternal Emotion Socialization Behavios, Children`s Self-Perceptions and Social Problem Solving Skills. Eurasian Journal of Educational Research, 67, 125-129. [link]
Prieto, D., Ferrándiz, C., Ferrando, M., & Bermejo, M. R. (2015). Aurora Battery: A new assessment of successful intelligence. Revista de Educación, 368: 132-157. [link]
Ritter, S. M., & Mostert, N. (2017). Enhancement of creative thinking skills using a cognitive-based creativity training. Journal of Cognitive Enhancement, 1 (3): 243–253. [link]
Robinson, J. R., Workman, J. E., & Freeburg, B. W. (2018). Creativity and tolerance of ambiguity in fashion design students. International Journal of Fashion Design, Technology and Education. [link]
Sansanwal, S. (2014). Pretend play enhances creativity and imagination. Journal of Arts and Humanities (JAH), 3 (1): 70-83. [link]
Shields, P. O. (2010). Course procedures for enhancing tolerance of ambiguity and learning. marketing management association proceedings. [link]
Smogorzewska, J. (2012). Storyline and Associations Pyramid as methods of creativity enhancement: Comparison of effectiveness in 5-year-old children. Thinking Skills and Creativity, 7: 28–37. [link]
Sternberg, R. (2015). Successful intelligence: A model for testing intelligence beyond IQ tests. European Journal of Education and Psychology, 8: 76-84. [link]
Sternberg, R. J. (2005). The theory of successful intelligence. Journal of Psychology, 39: 189-202. [link]
Sternberg, R. J. (2018). 21 Ideas: A 42-Year Search to Understand the Nature of Giftedness. Roeper Review, 40: 7–20. [link]
Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (2007). Teaching for successful intelligence, 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Corwin Press. [link]
Sternberg, R. J., & Lubart, T. I. (1996). Investing in creativity. American Psychologist, 51 (7): 677. [link]
Sternberg, R.J. (2019). Why people often prefer wise guys to guys who are wise: An augmented balance theory of the production and reception of wisdom. In Cambridge Handbook of Wisdom. Edited by Robert J. Sternberg and Judith Glueck. New York: Cambridge University Press, 162–181. [link]
Sternberg, R.J. (2010). College admissions for the 21 st century. Cambridge, MA: Harvard University Press. [link]
Sternberg, R.J. (2020). The augmented theory of successful intelligence. In Cambridge handbook of intelligence, 2nd ed. Edited by Robert J. Sternberg. Cambridge: Cambridge University Press, 2: 679–708. [link]
Toh, Ch. A., & Miller, S. R. (2016). Creativity in design teams: The Influence of personality traits and risk attitudes on creative concept selection. Research in Engineering Design, 27 (1): 73–89. [link]
Tok, E., & Sevinc, M. (2012). The Effects of Thinking Skills Education on the Creative Thinking Skills of Preschool Teacher Candidates. Education and Science. 37, 164. [link]
Vally, Z., Salloum, L., AlQedra, D., Shazly, S. E., Albloshi, M., Alsheraifi, S., & Alkaabi, A. (2019). Examining the effects of creativity training on creative production, creative self-efficacy, and neuro-executive functioning. Thinking Skills and Creativity, 31: 70-78. [link]
Vincent, A. H., Decker, B. P., & Mumford, M. D. (2002). Divergent thinking intelligence and expertise. A test of alternative models. Creativity Research Journal, 14, 163-178. [link]
Ward, J., Huckstep, B., & Tsakanikos, E. (2006). Sound-colour naesthesia: To what extent does it use croos-modal mechanisms­ common to us all? Cortex, 42 (2): 264-280. [link]
Woerkum, van C. M. J., Aarts, M. N. C., & Grip , de K. (2007). Creativity, planning and organizational change. Journal of Organizational Change Management, 20 (6): 847-865. [link]
Wu, X., Gu, X., & Zhang, H. (2016). The facilitative effects of ambiguous figures on creative solution. The Journal of Creative Behavior, 53 (1): 44–51. [link]
Yates, E., & Twigg, E. (2017). Developing creativity in early childhood studies students. Thinking Skills and Creativity, 23: 42–57. [link]
Yildirim, A. (2010). Creativity in early childhood education program. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9: 1561–1565. [link]
Zenasni, F., Besancon, M., & Lubart, T. (2008). Creativity and tolerance of ambiguity: An empirical study. Journal of Creative Behavior, 42 (1): 61–72. [link]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار