اثربخشی زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل‌زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره توانبخشی ازدانشگاه ازاد مرودشت

4 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر زوج درمانی رفتاری-تلفیقی بر کاهش دل‌زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت زوج­ها بود. روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 121 زوج‌ مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره گروه همراه، مهرآور و دین‌یار منطقه 2 تهران در فروردین 1395 زوج بود. از بین آن‌ها 29 زوج که در مقیاس‌های دل‌زدگی زناشویی پاینز، 1996 و ترس از صمیمیت دسکاتنر و تلن (1991) نمره‌های بالایی کسب کردند انتخاب و سپس 16 زوج با استفاده از روش نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب و به‌شکل تصادفی 8 زوج در گروه آزمایش و 8 زوج در گروه گواه جایگزین شدند. زوج­های گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه‌ای مداخله به‌شیوه رفتاری-تلفیقی کریستنسن، اتکینز، باکوم و یی (2010) را هفته‌ای یک جلسه دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه‌گیری‌های مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در دل‌زدگی زناشویی (73/32=F، 001/0=P) و ترس از صمیمیت (64/22=F، 001/0=P) در مرحله پس‌آزمون و پس از 2 ماه پیگیری نشان داد. نتیجه‌گیری: با توجه به این­که دل‌زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت، رابطه زناشویی زوج­ها را به‌شکل گسترده دچار تنش و ناکارامدی می‌سازد، و از آن‌جا که مداخله رفتاری-تلفیقی با اصلاح و افزایش تعامل‌ها بین زوج­ها باعث افزایش رضایت و کاهش تنیدگی می‌شود. از این‌رو توصیه می‌شود زوج درمان‌گران از این روش مداخله­ای به­عنوان روش درمانی موثر برای کاهش دل‌زدگی زناشویی و ترس از صمیمیت سود جویند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of integrative behavioral couple therapy on reducing marital burnout and fear in couples of intimacy

نویسندگان [English]

  • mariam panahi 1
  • shabnam kazemi jamarani 2
  • Mahdye Enayatpour Shahrbabaki 3
  • mehdi rostami 4
1 Graduated Masters General Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Shahrood
2 Graduate Master Counseling and Guidance, Islamic Azad University
3 M.A. in Counseling, Marvdasht Branch, Islamic Azad University
4 PhD Student Counseling, Faculty of Humanities, Department of Counseling, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran
چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to determine the effect of integrated behavioral couple therapy on the reduction of couples’ burnout and fear of intimacy. Methods: this was a quasi-experimental design study with a control group, pretest, posttest and a two-month follow up. The research population consisted of couples, who were referred to counseling centers Hamrah, Mehravar and Dinyar in region 2 of Tehran municipality from April to May 2016 (N= 121 couples). Of these, 29 couples who scored high on the Couple Burnout Scale (Pines, 1996) and Fear of Intimacy Scale Descutner & Thelen (1991) were selected and 16 of them were selected and placed in two experimental 8 couples and control 8 couples groups. The experimental group received 10 weekly sessions of Integrated Behavioral Couple Therapy intervention as outlined by Christensen, Atkins, Baucom, & Yi (2010). Each session lasted for 90 minutes. The control group did not receive any intervention. Data were analyzed using repeated measures ANOVA. Results: Results showed significant differences between the experimental and control groups in the couple burnout (F= 32.73, P= 0.001) and fear of intimacy (F= 22.64, P= 0.001) in the post-test and follow-up. Conclusion: Due to the fact that couple burnout and fear of intimacy puts a great deal of strain upon the marital relationship, and because the integrated behavioral couple therapy with the reform and increased interaction between couples, increases satisfaction and reduces stress, it is recommended couple therapists use this intervention method as an effective treatment to reduce marital distress and fear of intimacy in couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Burnout
  • couple therapy
  • Marriage
  • integrated behavioral
  • Intimacy

مراجع

  1. آتش‌پور، حمید.، ابراهیمی، لیلا.، و کاظمی، احسان. (1392). صمیمیت و ترس از صمیمیت. تهران: نشر قطره.
  2. اسدپور، اسماعیل.، نظری، علی‌محمد.، ثنایی‌ذاکر، باقر.، و شقاقی، شهرزاد. (1391). بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان‌محور بر افزایش صمیمیت زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر تهران. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 2(1): 38-25.
  3. اصلانی، خالد.، جامعی، معصومه.، و رجبی، غلام‌رضا. (1394). اثربخشی آموزش تصویرسازی ارتباطی بر کیفیت روابط زناشویی زوج‌ها. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(4 پیاپی 36): 53-37.
  4. پاشنگ، بتول.، سلیمی‌نیا، نرگس.، مهرانی، محمدرضا.، و سوداگر، شیدا. (1393). اثربخشی زوج درمانی به شیوه عقلانی-عاطفی در کاهش باورهای غیرمنطقی زوج‌های متقاضی طلاق. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(3 پیاپی 31): 56-43.
  5. پیرفلک، مهرداد.، سودانی، منصور.، و شفیع‌آبادی، عبدالله. (1393). اثربخشی زوج‌درمانی گروهی شناختی-رفتاری (GCBCT) بر کاهش دل‌زدگی زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 4(2): 267-247.
  6. خجسته‌مهر، رضا.، احمدی قوزلجه، احمد.، سودانی، منصور.، و شرالی‌نیا، خدیجه. (1394). اثربخشی درمان بافت‌نگر انصاف‌محور بر صمیمیت عاطفی و کیفیت زناشویی زوج‌ها. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(2 پیاپی 34): 96-79.
  7. داهل، جوان.، استوارت، یان.، مارتل، کریستوفر. و کاپلان، جاناتان. (1394). ACT و RFT در روابط: کمک به مراحعین مشتاق صمیمیت و حفظ تعهدات سالم. ترجمه: شکوه نوابی‌نژاد، نادره سعادتی و مهدی رستمی. چاپ اول. تهران: انتشارات جنگل. (تاریخ انتشار اثر به‌زبان اصلی، 2014).
  8. شیرالی‌نیا، خدیجه. (1391). اثربخشی زوج درمانی شناختی-رفتاری پیشرفته و زوج درمانی متمرکز بر هیجان بر کاهش افسردگی، تنظیم هیجانی و صمیمیت ارتباطی زوج‌ها مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره شهر اهواز. رساله دکتری تخصصی، رشته مشاوره، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  9. عباسی، مسلم.، بگیان کوله‌مرز، محمدجواد.، درگاهی، شهریار.، و باقری‌گیوی، حسین. (1394). اثربخشی زوج درمانی رفتاری-ارتباطی بر سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی زوج‌ها. مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ایران (نشریه پرستاری ایران)، 28(3): 33-22.
  10. فلاح‌زاده، هاجر.، ثنایی، باقر.، و فرزاد، ولی‌اله. (1391). بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان‌محور و زوج درمانی سیستمی تلفیقی بر کاهش اضطراب صمیمیت زوج‌ها. فصلنامه خانواده پژوهی، 8(2): 484-466.
  11. فلاح‌زاده، هاجر.، فرزاد، ولی‌اله.، و فلاح‌زاده، مهرزاد. (1390). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس ترس از صمیمیت. فصلنامه پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 5 (1 و 2): 79-70.
  12. محمودزاده، اعظم.، حسینیان، سیمین.، احمدی، سید احمد.، و فاتحی‌زاده، مریم. (1393). بررسی تأثیر زوج درمانی اسلامی بر صمیمیت زناشویی. فصلنامه روان‌شناسی دین، 7(1): 70-59.
  13. نویدی، فاطمه. (1384). بررسی و مقایسه رابطه دل‌زدگی زناشویی با عوامل جو سازمانی در کارکنان ادارات آموزش‌ و پرورش و پرستاران بیمارستان‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشته مشاوره. دانشکده روان‌شناسی و علوم‌تربیتی. دانشگاه شهید بهشتی.
  14. Blanchard, V.L., Hawkins, A.J., Baldwin, S.A., & Fawcett, E.B. (2009). Investigating the effects of marriage and relationship education on couples' communication skills: a meta-analytic study. Journal of Family Psychology, 23(2): 203-215.
  15. Blumer, M. L. C., & Murphy, M. J. (2011). Alaskan gay males’ couple experiences of societal non-support: Coping through families of choice and therapeutic means. Contemporary Family Therapy, 33(1): 273–290.
  16. Christensen, A., & Jacobson, N.S. (2000). Reconcilable differences. New York: Guilford Press.
  17. Christensen, A., Atkins, D.C., Baucom, B., & Yi, J. (2010). Marital status and satisfaction fi ve years following randomized clinical trial comparing traditional versus integrative behavioral couple therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78(2): 225-235.
  18. Descutner, C.J., & Thelen, M.H. (1991). Development and validation of a fear of intimacy scale. Psychological Assessment, 3(2): 218-225.
  19. Doss, B.D., Thum, Y.M., Sevier, M., Atkins, D.C., & Christensen, A. (2005). Improving relationship: Mechanisms of change in couple therapy. Journal of consulting and clinical psychology, 73(7): 624-633.
  20. Hoyer, J., Uhmann, S., Rambow, J., & Jacobi, F. (2009). Reduction of sexual dysfunction: by-product of cognitive-behavioural therapy for psychological disorders? Sex Relation Ther, 24(1): 64-73.
  21. Mairal, J.B. (2015). Integrative behavioral couple therapy (IBCT) as a third-wave therapy. Psicothema, 27(1): 13-18.
  22. Montesi, J.L., Conner, B.T., Gordon, E.A., Fauber, R.L. Kim, K.H., & Heimberg, E. (2013). On the relationship among social anxiety, intimacy, sexual sommunication, and sexual satisfaction in young couples. Archives of Sexual Behavior, 42(1): 81–91.
  23. Perissutti, C., & Barraca, J. (2013). Integrative behavioral couple therapy vs. Traditional behavioral couple therapy: A theoretical review of the differential effectiveness. Clinica y Salud, 24(3): 11-18.
  24. Phillips, T.M., Wilmoth, J.D., Wall, S.K., Peterson, D.J., Buckley, R., & Phillips, L.E. (2013). Recollected parental care and fear of intimacy in emerging adults. The Family Journal, 21(3): 335-341.
  25. Sobral, M.P., & Costa, M.E. (2015). Development of the Fear of intimacy components questionnaire (FICQ) embracing a dependence component. European Journal of Psychological Assessment, 31(4): 302-313.
  26. Sobral, M.P., Matos, P.M., & Costa, M.E. (2014). Fear of intimacy among couples: Dyadic and mediating effects of parental inhibition of exploration and individuality and partner attachment. Journal Family Science. 6(1): 380-388.
  27. Sobral, M.P., Teixeira, C.P., & Costa, M.E. (2015). Who can give me satisfaction? Partner matching in fear of intimacy and relationship satisfaction. The Family Journal, 23(3): 247-253.
  28. Symanski, D.M., & Hilton, A.N. (2013). Fear of intimacy as a mediator of the internalized heterosexism-relationship quality link among men in same-sex relationships. Contemp FAM Ther, 35(1): 760-772.
  29. Weinberger, M.I., Hofstein, Y, Whit bourne, S. (2008). Intimacy in young adulthood as a predictor of divorce in midlife. Press Relatsh, 15(4): 551-557.
  30. Yoo, H., Bartle-Haring, S., Day, R.D., & Gangamma, R. (2014). Couple communication, emotional and sexual intimacy, and relationship satisfaction. J Sex Marital Ther. 40(4): 275-93.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار