اثربخشی گروه درمانی با رویکرد معنا درمانی بر سلامت عمومی سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی کرج

2 دانشگاه ازاد اسلامی کرج

چکیده

هدف: هدف پژوهش نعیین میزان اثربخشی گروه درمانی با رویکرد معنا درمانی بر سلامت عمومی سالمندان بود. روش: روش پژوهش شبه ‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری و جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مراجعه‌کننده به مرکز توان‌بخشی یاس در 6 ماه اول سال 1393 بود که تعداد آن‌ها حدود 150 نفر برآورد شد. نمونه پژوهش 24 سالمند 75-65 ساله بود که به‌روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه 12 نفره گواه و آزمایش جایگزین شد. پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (1978) در هر 3 مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری اجرا شد. مداخله شامل ارائه بسته معنا درمانی(فرانکل، 1374) به‌شیوه گروهی بود که در 8 جلسه 2 ساعته، هفته‌ای 2 جلسه برای گروه آزمایش ارائه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازه­گیری‌های مکرر استفاده شد. یافته‌ها: یافته­ها نشان داد مداخله با رویکرد معنا درمانی سلامت عمومی سالمندان را افزایش داده است (04/5 =F،  001/0 =P). نتایج حاصل از پیگیری نیز حاکی از ماندگاری اثر درمان در طول زمان بود (577/8 =F ، 002/0 =P) نتیجه‌گیری: این شیوه درمانی می‌تواند به سالمندان کمک کند تا وضعیت سلامت روانی خود را بهتر بشناسند و بیش‌تر به زندگی امیدوار شوند. بنابراین لازم است درمان‌گران نیز با افزایش دانش و تجربه خود در این زمینه امکانات رشد و سلامت روانی سالمندان را فراهم سازند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

effectiveness of group therapy with the approach of logo therapy on general public health of elderly in Yas daily rehabilitation

چکیده [English]

Aim: the present study conducted to evaluate the effectiveness of group therapy with the approach of logo therapy on general public health of elderly in Yas daily rehabilitation center. Method: the research method was quasi- experimental with pre-test, post-test, follow-up and control group. Subjects were all elderly admitted to Yas daily rehabilitation center located in Tehran City in first six months in 1393. The sample of the study consisted of 24 elderly (65-75) who were selected by available sampling and were sited randomly in an experimental and a control group (twelve in each group). Public health (CH2) (Goldberg, 1972) questionnaire was implemented in three stages (pre-test, post-test & follow-up). The experimental group received eight two hours logo therapy sessions twice a week and the control group was placed in the waiting list. Data was analyzed using analysis of covariance (ANCOVA). Results: studding of the research results showed that group therapy approach to logo therapy is effective in improving general health in elderly. A three- month follow-up confirmed this result. Conclusion: since elderly people needs more emotional supports, logo therapy can be used as a supporting tool for improving their general health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: group therapy approach to logo therapy approach
  • public health
  • elderly
  1. آرشلو، حمیرا. (1385). بررسی تاثیرات رسانه‌های الکترونیک و محیط‌های مجازی نظیر اینترنت بر هویت و سلامت روان دانشجویان دانشگاه تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روان‌شناسی عمومی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.
  2. اسدی، محسن.، شفیع‌آبادی، عبداله.، امیرپناه، علی.، و حبیب‌اللهی‌زاده، حسین. (1390). اثربخشی معنا درمانی گروهی بر کاهش فرسودگی شغلی. فصلنامه اندیشه و رفتار، 6(2 پیاپی 22): 69-62.
  3. اصغری، ندا.، علی‎اکبری، مهناز.، و دادخواه، اصغر. (1391). معنادرمانی به‌عنوان روش توان‌بخشی کاهش افسردگی زن‌های سالمند. مجله مطالعات ناتوانی، 1(2): 38-31.
  4. افخم‌رضایی، زهرا.، تبریزی، مصطفی.، و شفیع‌آبادی، عبداله. (1387). اثربخشی معنادرمانی گروهی بر ارتقا سلامت زنان. مجله اندیشه و رفتار. 3(1 پیاپی 9): 78-69.
  5. اورباچ، آلن. (1387). مشاوره با سالمندان. ترجمه آناهیتا خدابخشی کولانی. چاپ اول. تهران: انتشارات جنگل. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 2005).
  6. برک، لورا. (1388). روا‌ن‌شناسی رشد. ترجمه یحیی سیدمحمدی. انتشارات ارسباران. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 2007).
  7. تقی‌پور، ابراهیم.، و رسولی، رویا. (1387). تاثیر معنادرمانی گروهی بر کاهش افسردگی و ارتقا معنای زندگی سالمندان مقیم آسایشگاه. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی. 2(4 پیاپی 8): 685-673.
  8. پور‌ابراهیم، تقی.، اعتمادی، احمد.، شفیع‌آبادی، عبداله.، و صرامی، غلام‌رضا. (1386). مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر معنادرمانی با مشاوره فردی چند الگویی بر کاهش افسردگی سالمندان ساکن آسایشگاه‌های تهران. مجله پژوهش‌های مشاوره، 6(21):68-49.
  9. رسولی، لیلی.، و برجعلی، احمد. (1389). اثربخشی معنادرمانی به‌شیوه گروهی بر کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس بیماران مبتلا به ام اس. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی، 5(3): 59-43.
  10. رضایی، آذرصیدخت.، رفاهی، ژاله.، و احمدی‌خواه، محمدعلی. (1391). اثربخشی معنادرمانی به‌شیوه گروهی بر کاهش افسردگی بیماران مبتلا به سزطان. مجله روش‌ها و مدل‌های شناختی، 2(3 پیاپی7): 46-37.
  11. رضایی، هما.، و شفیع‌آبادی، عبداله. (1387). اثربخشی معنادرمانی به‌شیوه گروهی در افسردگی بیماران مولتی پل اسکلروزیس (ام اس). مجله پژوهش‌نامه تربیتی. 4(4 پیاپی16): 71-53.
  12. سودانی، منصور.، شجاعیان، منصور.، و نیسیف، عبدالکاظم. (1391). اثربخشی معنادرمانی گروهی بر احساس تنهایی مردان بازنشسته. مجله علوم‎شناختی و رفتاری. 2(1 پیاپی 2): 54-43.
  13. شیبانی‌تذرجی، فاطمه.، پاکدامن، شهلا.، حسن‌زاده‌توکلی، محمدرضا. (1389). تاثیر خاطره‌گویی بر میزان افسردگی و احساس تنهایی سالمندان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(1 پیاپی 13): 39-26.
  14. فخار، فرشاد.، نوابی‌نژاد.، شکوه.، و فروغان، مهشید. (1387). تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد معنا درمانی بر سطح سلامت روان زنان سالمند. مجله سالمند. 3(1 پیاپی 7): 65-56.
  15. شیبانی‌تذرجی، فاطمه.، و پاکدامن، شهلا. (1389). تاثیر موسیقی درمانی، خاطره‌درمانی و انجام فعالیت‌های دلخواه بر کاهش احساس تنهایی سالمندان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(3 پیاپی 15): 68-55.
  16. فرانکل، ویکتور. (1374). انسان در جستجوی معنا. ترجمه نهضت صالحیان و مهین میلانی. انتشارات امیر کبیر. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 1963).
  17. گرفمی، هاجر.، شفیع‌آبادی، عبداله.، و ثنایی‌ذاکر، باقر. (1388). اثربخشی معنا درمانی به‌شیوه گروهی بر کاهش نشانگان مشکلات روانی زنان مبتلا به سرطان سینه. فصلنامه اندیشه و رفتار. 4(1 پیاپی 13): 42-35.
  18. ملکوتی، سیدکاظم.، میراب‌زاده، آرش.، فتحالهی، پریدخت.، صلواتی، مژده.، کهالی، شمس‌الدین.، افخم، ابراهیمی.، و زندی، طاهر. (1385). بررسی اعتبار، روایی و تحلیل عاملی مقیاس سلامت عمومی در سالمندان ایرانی. مجله سالمند. 1(1): 21-11.
  19. Blazer, D. G. (2010). Protection from depression. International psychogeriatric, 22(1):171-173.
  20. Goldberg, D. P. (1978). Manual of the general health questionnaire. Windsor: Nfe/Nelson.
  21. Goldberg, D. P., & Williams, P. (1988). A user's guide to the general health questionnaire. Windsor: Nfe/Nelson.
  22. Kang, K. A., Im, J. I., Kim, S. J., Song, M. K., & Sim, S. (2009). The effect of logo therapy on the suffering, finding meaning and spiritual well-being of terminal cancer. Korean Aced Child health nurse. 15(1): 136-144.
  23. Kessler, E.M. & Staudinger, U.M. (2010). Emotional resilience & beyond: A synthesis of findings from lifespan psychology and psychopathology. Cambridge: Cambridge university press.
  24. Lidlaw, K. (2013a). A deficit in psychotherapeutic care for older people with depression and anxiety. Gerontology, 59(1): 549-556.
  25. Lidlaw, K. (2013b). Depression in older people: cognitive behavioral therapy, evidence & practice. In M. J. Power(Ed), Mood disorders: A handbook of science and practiv (2nd Ed), pp. 463-484. Chichester: Wiley.
  26. Maki, D.F. (2005). Existential therapy. New York: Free press.
  27. Martin, J. (2004). Suicide ideation in the elderly. Journal of psychiatric times. 4(1): 250-281.
  28. Matsuo, M., Negasawa, J., Yoshino, A., Hiramatsu, K., Kurashiki, K. (2003). Efeect of activity participation of the elderly on quality of life. Yon ago. 46(1), 17-24.
  29. Pachana, N. A. & Laidlaw, K. (2014). The Oxford handbook of clinical neuropsychology. Oxford: university press.
  30. Rebecca, P., & Jigging, O. (2011). Association between caregiving, meaning in life and life satisfaction beyond 50 in an Asian sample. Social indicators researches. 108(3): 525-535.
  31. Sadock, B.J., & Sadock, B.J. (2007). Best news yet on the six-factor model of well-being. Social science research. 35(1): 1103-1119.
  32. Shah, A., & Scogin, F. (2012). Evidence based psychological treatments for depression in older adults. In F. Scogin & A. Shah (eds), Making evidence based psychological treatments work with older adults (pp. 87-130). Washington, DC: American Psychological Association.
  33. Serfaty, M., Haworth, D., Blanchard, M., Buszewicz, M., & Murad, S. (2010). Clinical effectives of individual cognitive behavioral therapy for depressed older people in primary care. Archives of General psychiatry, 66(1): 1332-1340.
  34. Strenberg, R.J. (2012). The science of wisdom: implication for psychotherapy. New York: Guilford press.
  35. United nation population fund and help age international: UNFPA (2013). Aging in a twenty-first century: A celebration and challenges. New York: UNFPA.
  36. Word hearth organization (2012). Good health adds life to years: Global brief for word hearth day 2012. Geneva: WHO.
  37. Wolitzky-Taylor, K. B., Castriotta, N., Lenze, E, J., StNLEY, m. A., Craske, M. G. (2011). Anxiety disorder in older adults: A comprehensive review. Depression and anxiety, 27(1):190-211.
  38. ***