اثربخشی آموزش نظم بخشی هیجانی بر سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی پسرهای 10 تا 14 سال دچار اختلال سلوک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه گنبد کاوس

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش نظم بخشی هیجانی بر سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی پسرهای 10 تا 14 سال دچار اختلال سلوک بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 68 دانش‌آموز پسر 10 تا 14 ساله مراجعه ‌کننده در بازه زمانی مهر و آبان‌ ماه 96 به مرکز مشاوره راه نوین زندگی شهر گنبدکاووس بود. از بین آن­ها 30 دانش‌آموز که کمترین نمره سازگاری را در پرسشنامه‌ سازگاری دانش‌آموزان سینها و سینگ، 1993 و بالاترین نمره را در پرسشنامه‌ علائم مرضی کودکان نسخه والدین گادو و اسپراکفین (2007) کسب کرده بودند؛ به‌روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه به‌صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به‌مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت هفتگی و بر اساس تلفیق دستورالعمل مک‌گی، وود و برنتلی (1390) و آلن، مک‌گی و بارلو (2009) تحت آموزش گروهی نظم بخشی هیجانی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه در نشانه‌های اختلال سلوک (27/19 =F، 001/0 =P)، سازگاری کل (02/59 =F، 001/0 =P)، سازگاری عاطفی (86/19 =F، 001/0 =P)، سازگاری اجتماعی (83/47 =F، 001/0 =P) و سازگاری تحصیلی (05/32 =F، 001/0 =P) در مرحله پس آزمون و پیگیری نشان داد. نتیجه‌گیری: از آنجا که آموزش نظم بخشی هیجان، بر تعامل فرد با هم‌سال‌ها و اجتماع به‌شکل مستقیم تأثیرگذار است؛ به نحو مطلوبی می­تواند از میزان نشانگان اختلال سلوک بکاهد. لذا نهادهای خانواده، تربیتی، آموزش ‌و پرورش و مراکز خدمات روان‌شناختی و مشاوره می‌توانند در جهت بهبود این اختلال از این روش بهره ‌مند شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of emotional regulation training on affective, social and educational adjustment in 10 to 14 years boys suffering from conduct disorder

نویسندگان [English]

  • mehdi ghezelseflo 1
  • Somayeh Hematipouya 2
1 Assistant Professor, gonbad Kavous University
2 M.A. in Psychologist, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim of present study was to investigate effectiveness of emotional regulation training on affective, social and educational adjustment in 10 to 14 years boys’ student suffering from conduct disorder. Methods: it was a quasi-experimental with control, experimental group and pretest, posttest, and follow-up was 2 months. Target population was 68 pupils aged 10 to 14 years old who referred to counseling center of Rahe Novin Zendegi in Gonbad kavous from October to November 2017, among which, 30 students who had the highest score in Sinha and Sing Student Adjustment Inventories 1993 and Parents' Parenting, Gadowc& Sprafkin (2007) were selected through convenience sampling and randomly assigned into two groups of experimental and control. The experimental group received 8 weekly 90-minute sessions based on combination of McGee, Wood, and Brentley (2011) and Allen, Maggie and Barlow (2009) guidelines for emotional regulation. The control group did not receive any interventions during this period. Data were analyzed using mixed variance repeated measures. Results: Results showed significant difference between function of experimental and control group in Symptoms of conduct disorder (F= 19.27, P= 0.001), total adjustment (F= 59.02, P= 0.001), affective adjustment (F= 19.86, P= 0.01), social adjustment (F= 47.83, P= 0.001) and educational adjustment (F= 32.05, P= 0.001) in post test and after two month of follow up. Conclusion: Since the training of emotional regulation is directly influencing on interaction of individual with peers and community and reduces the symptoms of conduct disorder, hence, this method can be used in families, educational institute and Psychological and Counseling Services Centers in Iran in order to improve symptoms of conduct disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adjustment
  • affective
  • conduct
  • educational
  • social

مراجع

  1. منابع
  2. اعظمی، یوسف.، سهرابی، فرامرز.، برجعلی، احمد.، و چوپان، حامد. (1393). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر مدل گراس بر کاهش رفتارهای تکانش‌گری در افراد وابسته به مواد. فصلنامه اعتیاد پژوهی، 8(2): 141-127.
  3. حاتمی، محمد.، حسنی، جعفر.، ارجمندنیا، نیلوفر.، و نعیمی ‌پور، فاطمه. (1394). اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم هیجان در نظم ‌دهی هیجان بیماران مبتلا به استرس پس از سانحه. فصلنامه روان‌شناسی نظامی، 6(2): 33-23.
  4. دانش، عصمت.، سلیمی ‌نیا، نرگس.، فلاحتی، حوا.، سابقی، لیلا.، و شمشیری، مینا. (1393). اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل ‌مساله بر سازگاری دختران نوجوان ناسازگار. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(2 پیاپی 30): 40-23.
  5. زارع، محبوبه.، آقازیارتی، علی.، ملک شیخی، سمیه.، و شریفی، مسعود. (زودآیند). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در مقایسه با تنظیم هیجان بر سازگاری دانش‌آموزان نوجوان دچار اختلال کاستی توجه/فزون‌کنشی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، زودآیند. در دسترس در:
  6. http://apsy.sbu.ac.ir/article/view/16371
  7. سینها، ای. کی. پی.، و سینک، آر. پی. (1380). راهنمای پرسشنامه سازگاری دانش‌آموزان دبیرستانی. ترجمه ابوالفضل کرمی. مؤسسه روان تجهیز سینا. (تاریخ انتشار اثر به‌ زبان اصلی، 1993).
  8. علی‌بخشی، سیده زهرا.، آقایوسفی، علی‌رضا.، زارع، حسین.، و بهزادی‌پور، ساره. (1390). اثربخشی تحول راهبرد خود نظم‌ دهی بر عملکرد نوشتن دانش‌آموزان دچار اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 5(2 پیاپی 18): 47-37.
  9. علی‌پور، احمد.، عاصمی، زهرا.، و حسینی یزدی، سیده عاطفه. (1393). مقایسه اثربخشی سه روش مداخله‌ای پسخوراند عصبی، آموزش مدیریت رفتار والدین و درمان ترکیبی در کاهش نشانگان اختلال سلوک کودکان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(4 پیاپی 32): 94-79.
  10. فتح‌ اله ‌زاده، نوشین.، باقری، پریسا.، رستمی، مهدی.، و دربانی، سید علی. (1395). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری و خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(3 پیاپی 39): 289-271.
  11. قادری، فرزاد.، نامداری، کوروش.، انتظاری، مصطفی.، و همتی، علی. (1394). فراتحلیل اثربخشی درمان‌های روان‌شناختی بر میزان نشانه‌های اختلال سلوک. تعلیم و تربیت استثنایی، 32(3)، 22-13.
  12. کمالی ایگلی، سمیه.، و ابولمعالی ‌الحسینی، خدیجه. (1395). پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و کمال‌گرایی در دختران نوجوان دبیرستانی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(3 پیاپی 39): 310-291.
  13. محمد اسماعیل، الهه. (1381). بررسی مقدماتی اعتبار و روایی و تعیین نقاط برش اختلال‌های پرسشنامه علائم مرضی کودکان. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 2(3): 254-239.
  14. مک‌گی، متیو.، وود، جفریو، و برنتلی، جفری. (1390). تکنیک‌های نظم بخشی هیجانی. ترجمه حسن حمیدپور، حمید جمعه ‌پور و زهرا اندوز. انتشارات دانشگاه تهران. (تاریخ انتشار اثر به ‌زبان اصلی، 2007).
  15. Allen, L. B., McHugh, R. K., & Barlow, D. H. (2009). Emotional disorder. Clinical handbook of psychological disorder: The Guilford Press.
  16. American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorder, fifth edition (dsm5). New school library, Washington. DC London. England.
  17. Diefendorff, J.M., Richard, E.M., & Yang, J. (2008). Linking emotion regulation strategies to affective events and negative emotions at work. Journal of Vocational Behavior, 73(2): 498–508.
  18. Gadow, K.D., & Sprafkin, J. (2007). The symptom inventories: An annotated bibliography (on- line). Available: www.Chechmateplus.com.
  19. Garnefski, N., Koopman, H., Kraaij, V. & Cate, R. T. (2009). Brief report: cognitive emotion regulation strategies and psychological adjustment in adolescents with a chronic disease. Journal of Adolescence, 32(2): 449-454.
  20. Gross, J. J., & Thompson, R. A. (2007). Emotion regulation: Conceptual foundations
  21. Hong, J., Tillman, R., & Luby, J. (2015). Disruptive behavior in preschool children: Distinguishing normal misbehavior from markers of current and later childhood conduct disorder. Journal of Pediatrics, 15(3): 723–730
  22. Kiani, B., Hadianfard, H., & Mitchell, J. (2016). The impact of mindfulness meditation training on executive functions and emotion dysregulation in an Iranian sample of female adolescents with elevated attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms. Australian Journal of Psychology. 68(1): 35-48.
  23. Mazursky-Horowitz, H., Felton, J.W., MacPherson, L. & Chronis-Tuscano, A.M. (2015). Maternal emotion regulation mediates the association between adult attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms and parenting. Journal of Abnormal Child Psychology, 43(12): 121-131.
  24. McDermott, M. J., Tull, M. T., Gratz, K. L., Daughters, S. B., & Lejuez, C. W. (2009). The role of anxiety sensitivity and difficulties in emotion regulation in posttraumatic stress disorder among crack/cocaine dependent patients in residential substance abuse treatment. Journal of Anxiety Disorders, 23(5): 591-599.
  25. Pedersen, W., & Mastekaasa, A. (2011). Conduct disorder symptoms and treatment. Journal of Adolescence, 34(5): 1025-1035.
  26. Potthoff, S., Garnefski, N., Miklosi, M., Ubbiali, A., Dominguez-Sanchez, F. J., Martins, E. C., Witthöft, & M., Kraai, V. (2016). Cognitive emotion regulation and psychopathology across cultures: A comparison between six European countries. Personality and Individual Differences, 25(2): 218-224.
  27. Shaw, P., Stringaris, A., Nigg, J., & Leibenluft, E. (2016). Emotion dysregulation in attention deficit hyperactivity disorder. Psychiatric Treatment of Children and Adolescents, 14(1): 127-144.
  28. Shenk, C., Dorn, L., Kolko, D., Susman, E., Noll, J., & Bukstein, O. (2012). Predicting treatment response for oppositional defiant and conduct disorder using pre-treatment adrenal and gonadal hormones. Journal of Child and Family Studies, 21(6): 973-983.
  29. Strachan M, Daniel F, Gros KJ, Ruggiero C, Lejuez RA. (2012). An Integrated Approach to delivering exposure-based treatment for sysmpptomes of PTSD and Dpression in OIF/OEF Veterans: Preliminary Findings. BehavTher, 43(3): 560-569.
  30. Tarver, J., Daley, D. & Sayal, K. (2014). Attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD): an updated review of the essential facts. Child: Care, Health and Development. 40(6): 762-774.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار