رابطه انگیزه‌ پیشرفت با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و جو عاطفی خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه و دانشجوی دکتری دانشگاه سمنان

2 دانشگاه آزاد گرمسار

3 دانشگاه پیام نور

چکیده

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین پیش­بینی­کننده­های انگیزه پیشرفت بر اساس طرحواره­های ناسازگار اولیه و جو عاطفی خانواده بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمام دانش­آموزان دختر سال اول دبیرستان­های شهر قم به تعداد 1823 نفر بود که با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی نمونه­ای شامل 160 دانش­آموز انتخاب شدند و به سه پرسشنامه طرحواره­های یانگ 1995، انگیزه پیشرفت هرمنس 1970 و جو عاطفی خانواده هیل برن 1964 پاسخ دادند. یافته­ها: یافته­ها نشان داد جو عاطفی خانواده 6/26 درصد از تغییرات طرحواره­های ناسازگار اولیه و 8/8 درصد از تغییرات انگیزه پیشرفت را پیش­بینی می­کند و طرحواره­های ناسازگار اولیه نیز توان پیش­بینی 6/18 درصد از تغییرات انگیزه پیشرفت را  دارد. از بین مولفه­های طرحواره ناسازگار اولیه در گام اول مولفه بریدگی طرد 7/26 درصد و در گام دوم مولفه بریدگی طرد با دیگر جهت­مندی 7/30 درصد و نیز از بین مولفه­های جو عاطفی فقط مولفه احساس امنیت به­­تنهایی توان پیش­بینی 5/16 درصد تغییرات انگیزه پیشرفت را داشتند. نتیجه­گیری: از نتایج این پژوهش می­توان در تشخیص­های بالینی، آموزش­ها و برنامه­ریزی­هایی جهت توجه ویژه و ارایه خدمات به خانواده­ها برای ایجاد جو عاطفی سالم در خانواده استفاده کرد و از این طریق طرحواره­های ناسازگار اولیه را اصلاح کرد و انگیزه پیشرفت را ارتقا داد.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع
  2. آهی، قاسم.، محمدی‌فر، محمدعلی.، و بشارت، محمدعلی. (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ. مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، 37(3): 23-5.
  3. خدابخشی کولایی، آناهیتا.، باصری صالحی، نیلوفر.، روشن چلسی، رسول.، فلسفی‌نژاد، و محمدرضا. (1393). مقایسه طرحواره‌های شناختی ناسازگار، باورهای غیر منطقی و مهارت‌های ارتباطی در نوجوانان پرورشگاهی و غیر پرورشگاهی. مجله روان‌پرستاری، 3(1): 12- 1.
  4. زرگر، محمد.، کاکاوند، علی‌رضا.، جلالی، محمدرضا.، و صلواتی، مژگان. (1390). مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و ‌‌رفتارهای مقابله‌ای اجتناب در مردان وابسته به‌مواد شبه افیونی و افراد به‌هنجار. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 5(17): 69-84.
  5. شیخ‌فینی، علی‌اکبر. (1373). بررسی رابطه انگیزه پیشرفت، منبع کنترل و پیشرفت تحصیلی در دانش-آموزان متوسطه شهر بندر عباس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس.
  6. عباسیان‌فرد، مهرنوش.، بهرامی، هادی.، و احقر، قدسی. (1389). رابطه خود کارامدی با انگیزه پیشرفت در دانش‌آموزان دختر پیش‌دانشگاهی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(13): 109-95.
  7. کرمی، الهام.، بهرامی، هادی.، محمدی آریا، علیرضا.، اصغر‌نژادفرید، علی‌اصغر.، و فخری، زهرا. (1392). رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و جامعه‌ستیزی در زنان بی‌خانمان وابسته به مواد. فصلنامه روا‌ن‌شناسی کاربردی، 7(26):110-93.
  8. کریمی، زارچی.، سهرابی، مهدی و شمس، فرامرز. (1392). نقش واسطه‌ای طرحواره‌های ناسازگار اولیه بین سبک‌های فرزند‌پروری ادراک‌شده و صفات شخصیتی خوشه B. فصلنامه پژوهش‌های نوین روا‌ن‌شناسی، 8(32): 225-206.
  9. لطفی، راضیه.، دنیوی، وحید و خسروی، زهره. (1386). مقایسه طرحواره‌های ناسازگار اولیه در سربازان مبتلا به دسته ب اختلال‌های شخصیت و سربازان سالم، مجله دانشگاه علوم پزشکی ارتش، 2(8): 1266-1261.
  10. محبی نورالدین‌وند، محمدحسین.، مشتاقی، سعید و شهبازی، مسعود. (1390). رابطه بین جو عاطفی خانواده با رشد مهارت‌های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر و دختر پایه‌های چهارم و پنجم ابتدایی شهرستان مسجد سلیمان، فصلنامه پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 8(30): 84-94.
  11. موسوی شوشتری، مژگان. (1381). بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با سازگاری دانش‌آموزان دختر پایه سوم مدارس راهنمایی. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی،14 (1):117-105.
  12. Bodovski, K., & Youn, M. J. (2010). Love, discipline and elementary school achievement: The role of family emotional climate. Social Science Research. 28(1): 168-189.
  13. Brazelton, T. B., & Cramer, B. G. (1990). The earliest relationship: Parents, infants, and the drama of early attachment. Cambridge, Perseus Books. 256-290.
  14. Cela-Ranilla, J.M., Gisbert M., & De Oliveira, J. M. (2011). Exploring the relationship among learning patterns, personality traits and academic performance in freshmen. Educational Research and Evaluation, 17(3): 175-192.
  15. Cook, G. A., Roggman, L. A., & Boyce, L. K. (2011). Fathers’ and mothers’ cognitive stimulation in early play with toddlers: Predictors of 5th grade reading and math. Family Science, 2 (2): 131-145.
  16. Furrer, C., & Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children’s academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95, 148–162.
  17. Friendly, W. S., & Bellas, V. M. (2009). Parenting and children’s motivation at school. In K. R. Wenzel & A. Wigfield (Eds.), Handbook of motivation at school (pp. 279–300). New York, NY: Routledge/Taylor & Francis.
  18. Gollwitzer, A., G. Oettingen, T. Kirby, G, & Duckworth, A. 2011. Mental contrasting facilitates academic performance in school children. Motivation and Emotion, 35, 403–412.
  19. Grolnick, W. S., & Ryan, R. M. (1992). Parental resources and the developing child in school. In M. Procidano & C. Fisher (Eds.), Contemporary families: A handbook for school professionals (pp. 275–291). New York, NY: Teachers College Press.
  20. Grolnick, W. S., & Slowiaczek, M. L. (1994). Parents’ involvement in children’s schooling: A multidimensional conceptualization and motivational model. Child Development, 65, 237–252.
  21. Maltby, J., & Day, L. (2004). Forgiveness and defense style. Journal of Genetic Grolnick, 35(1): 135-158.
  22. McWayne, C., Fantuzzo, J., Cohen, H. L., & Sekino, Y. (2004). A multivariate examina‌tion of parent involvement and the social and academic competencies of urban kindergarten children. Psychology in the Schools, 41 (3): 363-377.
  23. Nailing, X. (2010). Family factors and student outcomes. Rand Corporation, Ph.D. ERIC Document Reproduction Service, Retrieved http:// www.eric. ed.gov/ERICPortal/ record Detail? Accno =EJ302109.
  24. Pomerantz, E. M., Kim, E. M., & Cheung, C. S. (2012). Parents’ involvement in children’s learning. In K. R. Harris, S. Graham, & T. Urdan (Eds.), APA educational psychology handbook: Vol. 2. Individual differences and cultural and contextual factors. (pp. 417–440). Washington, DC: American Psychological Association. Doi: 10.1037/ 13274.017.
  25. Pomerantz, E. M., & Moorman, E. A. (2010). Parents’ involvement in children’s schooling: A context for children’s development. In J. L. Meece & J. Eccles (Eds.), Handbook of research on schools, schooling, and human development (pp. 398–416). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  26. Reeves, M., & Taylor, J. (2007). Specific relationship between core beliefs and personality disorder symptoms in a non-clinical sample, Clinical Psychology & Psychotherapy, 14, 96-104.
  27. Sheffield, A., Waller, G., Emauelli, F., Murrey, J., & Meyer C. (2005). Link between parenting and core belief. Preliminary psychometric, validation of young parenting inventory. Cognitive therapy and Research. 29(6): 72-78.
  28. Sonnette, M. B. (2009). Children's representation of family relationships, peer information, and school adjustment. Developmental Psychology, 45(6): 1740-1751. Retrieved, http://www.elsevier.com.
  29. Tan, J. B., & Shirley. S. (2011). Academic expectations as sources of stress in Asian students. Social Psychology of Education, 14(3): 389-407.
  30. Tronick, E. Z., & Beeghly, M. (2011). Infants’ meaning-making and the development of mental health problems. American Psychologist. 66 (2): 107-119.
  31. Turner, E. A., Chandler, M., & Heffer. R. W. (2009). The influence of parenting styles, achievement motivation and self-efficacy on academic performance in college students. Journal of College Student Development, 50(3): 337-348.
  32. Yang, C. (2006). The infinte gift: How children learn and unlearn all the languages of the World. New York: Scribnere. Praticitionerers guide.