الگوی ساختاری روابط بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان‌شناختی بر اساس نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان دچار سرطان سینه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری

2 دانشگاه آزاد تهران مرکز

3 دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین نقش میانجیگر تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان­شناختی زنان دچار سرطان سینه بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمام زنان دچار سرطان سینه تحت نظر انجمن یاس و درمانگاه تخصصی جوادالائمه در شهر کرمان با حداقل دارای یکبار سابقه جراحی در سال ۱۳۹۶ به­ تعداد 413 نفر بود. از میان آن­ها به روش نمونه برداری هدف ­مند ۲۱۵ نفر انتخاب شدند و به­طورانفرادی به مقیاس ذهن آگاهی، توجه و هشیاری براون و ریان (2003)، تنظیم شناختی هیجان گرانفسکی، کراج و اسپینهون (2001) و بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989) پاسخ دادند. پس از کنار گذاشتن 14 پرسشنامه مخدوش و 1 داده پرت، داده­ها با روش الگویابی معادله­های ساختاری تحلیل شد. یافته­ها: نتایج نشان داد که در سطح 001/0 =P ضریب مسیر کل و مستقیم بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان­شناختی (384/0 =β) و راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و بهزیستی روان­شناختی (582/0 =β) معنادار است و راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان ارتباط بین دو متغیر ذهن آگاهی و بهزیستی روان­شناختی را میانجیگری می­کند (259/0- =β). نتیجه­گیری: این نتایج بیانگر آن است که ذهن ­آگاهی می­تواند  بر بهزیستی روان­شناختی زنان دچار سرطان سینه از طریق به­کارگیری راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان تأثیرگذار باشد؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود که درمان زنان دچار سرطان سینه در محیط­هایی مملو از آرامش و حمایت کافی و با ارائه خدماتی مانند ذهن­ آگاهی صورت گیرد تا آن­ها بتوانند با استفاده از راهبردهای تنظیم شناختی مثبت، بهزیستی روان­شناختی خود را ارتقا دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural modeling of relationship between mindfulness and psychological well-being based on mediating role of cognitive emotion regulation strategies in women with breast cancer

نویسندگان [English]

  • sozan Salajegheh 1
  • Sozan Emamipoor 2
  • Kazem Nematolah Zadeh Mahani 3
1 PhD student
2 Tehran Center branch
3 Zaran branch
چکیده [English]

Aim: The purpose of study was to determine the mediator role of cognitive
emotion regulation in the relationship between mindfulness and
psychological well-being in women with breast cancer. Method: The
research method was correlational and the statistic population were all women
with breast cancer or under the auspices of the Yas Charity Foundation and
Jawad Alamea Specialty Clinic in Kerman city with at least once undergone
surgery in 2017, with the quantity of 413. Among which 215 people were
selected through targeted sampling and individually answered to Mindful
Attention Awareness Scale by Brown & Ryan (2003), Garnefski, Kraaij, &
Spinhoven Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (2001) and Ryff
Psychological Well-Being Scale (1989). After exclusion of 14 distortion
questionnaires and 1 outlier data the data was analyzed using structural
equation modeling. Results: The results showed that in the P=0.001 level the
total and direct path coefficient between mindfulness and psychological wellbeing (β=0.384) and positive cognitive emotion regulation strategies and
psychological well-being (β=0.582) is significant and positive cognitive
emotion regulation strategies mediates the relationship between mindfulness
and psychological well-being variables (β=-0.259). Conclusion: These
results suggest that mindfulness can affect the mental well-being of women
with breast cancer by the use of positive strategies cognitive emotion
regulation; therefore it is recommended that women with breast cancer be
treated in environments full of calmness and adequate support and by
providing services such as mindfulness so that they can promote their
psychological well-being using positive cognitive regulation strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • breast cancer
  • cognitive regulation
  • emotion
  • mental well-being
  • Mindfulness

مراجع

  1. احمدوند، زهرا.، حیدری نسب، لیلا.، و شعیری، محمدرضا. (۱۳۹۱). تبیین بهزیستی روان‌شناختی بر اساس مؤلفه‌های ذهن آگاهی. روان‌شناسی سلامت، ۱(۲): ۶۹-۶۰.
  2. آذری آستانه، حمیده.، حاتمی، محمد.، و هاشمی رزینی، هادی. (1395). اثربخشی آموزش تنیدگی‌زدایی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش تنیدگی حرفه‌ای و تنیدگی زندگی مادران شاغل. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(4 پیاپی 40): 451-427.
  3. اسماعیلی، سمیرا.، طباطبایی، موسی.، و افروز، غلامعلی. (۱۳۹۴). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم شناختی هیجان و کنترل توجه در افراد معتاد. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، ۶(۳): ۱۴۳-۱۳۳.
  4. اصغری، فرهاد.، قاسمی جوبنه، رضا.، حسینی صدیق، مریم السادات.، و جامعی، مینو. (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان و کیفیت زندگی زنان دارای همسر معتاد. فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 7(2): 132-115.
  5. آفتاب، رؤیا. (۱۳۹۵). نقش میانجیگر دشواری‌های بین فردی در رابطه بین اجتناب تجربی با افسردگی و اضطراب. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(۴ پیاپی 40): 542-523.
  6. آقایوسفی، علیرضا.، اورکی، محمد.، زارع، مریم.، و ایمانی، سعید. (۱۳۹۲). اثربخشی ذهن آگاهی بر کاهش استرس، اضطراب و افسردگی در سو مصرف‌کنندگان مواد. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۷(3): ۲۶-۱۷.
  7. آهویی، خدیجه.، فرامرزی، محبوبه.، و حسن‌زاده، رمضان. (۱۳۹۶). بهزیستی روان‌شناختی مبتلایان به سرطان پستان و رابطه آن با هوش هیجانی. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، ۱۹(۸): ۲۷-۲۰.
  8. بابایی نادینلویی، کریم.، میکاییلی منیع، فرزانه.، پزشکی، هانا.، بافنده، حسن.، و عبدی، حنانه. (۱۳۹۶). رابطه ذهن آگاهی و فرا هیجان در پیش ‌بینی تنظیم هیجانی-شناختی پرستاران تازه‌کار. نشریه پرستاری ایران، ۳۰(5): ۲۲-۱۱.
  9. باوادی، بیتا.، پورشریفی، حمید.، و لطفی کاشانی، فرح. (1394). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر الگوی ۸ مرحله‏ای کَش بر بهبود بهزیستی روان‏شناختی زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، 8(4): 51-41.
  10. بختیاری، آزاده.، و عابدی، احمد. (1391). اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر الگوی فراشناختی ذهن آگاهی انفصالی بر افسردگی پس از زایمان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 6(2 پیاپی 22): 24-9.
  11. بیانی، علی‌اصغر.، گودرزی، حسین.، و کوچکی، عاشورمحمد. (1387). رابطه ابعاد بهزیستی روان‌شناختی و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزاد شهر (86 ـ 1385). دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 10(1 و 2): 164-153.
  12. پسندیده، راحله.، و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (۱۳۹۵). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش بهزیستی. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۱۱(1): ۱۶-۷.
  13. تقوایی، داوود.، مسجدی، عباس.، و جعفری، مهدی. (۱۳۹۴). اثربخشی درمان دیالکتیک بر سرزنش خود و دیگران، نشخوارگری و فاجعه سازی زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۹(1): ۷۶-۶۷.
  14. حسنی، جعفر. (1390). خصوصیات روان‌سنجی پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(7): ۸۳-۷۳.
  15. خانجانی، مهدی.، شهیدی، شهریار.، فتح آبادی، جلیل.، مظاهری، محمدعلی.، و شکری، امید. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه (18 سوالی) مقیاس بهزیستی روان‌‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. مجله اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 8(32): 36-27.
  16. دهقانی، محسن.، اسماعیلیان، نسرین.، اکبری، فاطمه.، حسنوند، مرجان.، و نیک منش، احسان. (1393). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی و ساختار عاملی پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی. اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 9(1): 87-77.
  17. سامانی، سیامک.، و صادقی، لادن. (1389). بررسی کفایت روان‌سنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 1(1): ۶۲-۵۱.
  18. سیاح، مهدی.، اولی‌ پور، علیرضا.، اردمه، علی.، شهیدی، شکوه.، و یعقوبی عسگرآباد، اسماعیل. (۱۳۹۳). پیش ‌بینی سلامت روان و عملکرد تحصیلی دانشجویان از طریق راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز. توسعه آموزش جندی‌شاپور، ۵(۱): ۴۴-۳۷.
  19. شریفی باستان، فرنگیس.، یزدی، سیده منور.، و زهرایی، شقایق. (۱۳۹۵). نقش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و عاطفه مثبت و منفی در پیش‌ بینی تاب‌آوری زنان مبتلا به سرطان پستان. روان پرستاری، ۴(۲): ۴۹-۳۸.
  20. شهید ثالث، سودابه.، حسن ‌زاده، ملیحه.، سجادی، سیده سانیا.، و آل داوود، سید امیر. (۱۳۹۶). بررسی مقایسه‌ای اختلالات کارکرد جنسی در زنان مبتلا به سرطان پستان: گزارش مورد-شاهدی. مجله دانشکده پزشکی، ۷۵(۵): ۳۵۷-۳۵۰.
  21. شیتز، ملانی گوردون. (1392). رفتار درمانی دیالکتیکی برای تنظیم هیجان‌ها و رفتارهای ناشی از آن. ترجمه شیرین ایزدی و مهناز غیاثی. تهران. انتشارات ارجمند. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2009).
  22. شیخ ‌الاسلامی، علی.، و سید اسماعیلی، نسترن. (۱۳۹۳). مقایسه‏ تأثیر روش‌های آموزشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و مهارت‌های مطالعه بر اضطراب امتحان دانش‏آموزان. فصلنامه روان‌شناسی مدرسه، ۳(۲): ۱۲۱-۱۰۴.
  23. شیدایی، اقدم شوان.، و فاطمی پور، حمیدرضا. (1396). تأثیر آموزش توجه آگاهی بر کاهش اضطراب امتحان دانشجویان. اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 12(1): 76-67.
  24. صناعی، هاله.، محمد موسوی، سید علی.، مرادی، علیرضا.، پرهون، هادی.، و صناعی، هادی. (۱۳۹۵). اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارامدی، استرس ادراک‌شده و جهت‌گیری به زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان. مجله اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۱۱(۴): ۶۶-۵۷.
  25. طاهری فر، زهرا.، فردوسی، سیما.، موتابی، فرشته.، مظاهری، محمدعلی.، و فتی، لادن. (۱۳۹۴). نقش واسطه‌ای نارسایی راهبردهای تنظیم هیجان در رابطه بین شدت هیجان منفی و انگیزش ایمنی با نشانه‌های اضطراب فراگیر. روان‌شناسی معاصر، ۱۰(۲): ۶۶-۵۱.
  26. عبدی، سلمان.، باباپور خیرالدین، جلیل.، و فتحی، حیدر. (۱۳۸۹). رابطه سبک‌های تنظیم هیجان شناختی و سلامت عمومی دانشجویان. سالنامه پژوهش علوم سلامت و نظامی، ۸(۴): ۲۶۴-۲۵۸.
  27. فتح الهی شورابه، فضل‌الله.، تاروردی‌زاده، بهمن.، و کیهانی، مژگان. (۱۳۹۶). تأثیر هشت هفته تمرین مقاومتی روی برخی از عوامل آنژیوژنز در زنان مبتلا به سرطان پستان. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، ۲۰(۳): ۱۷-۹.
  28. قربانی، نیما. (1392). من به روایت من. تهران: انتشارات بینش نو.
  29. مؤمنی، فرشته.، شهیدی، شهریار.، موتابی، فرشته.، و حیدری، محمود. (۱۳۹۶). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری گروهی و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر متغیرهای میانجی اختلال اضطراب فراگیر. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، ۸(۱): ۶۶-۴۹.
  30. موهان، جیتندرا.، سگال، مینا.، و گیتی قریشی، اشرف السادات. (۱۳۹۶). مقایسه استرس و سبک‌های مقابله‌ای در بیماران مبتلا به سرطان و افراد سالم. مجله اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، ۱۲(1): ۸۶-۷۷.
  31. نریمانی، محمد.، آریا پوران، سعید.، ابوالقاسمی، عباس.، و احدی، بتول. (۱۳۹۰). اثربخشی آموزش‌های ذهن آگاهی و تنظیم هیجان بر بهزیستی جسمانی و روان‌شناختی جانبازان شیمیایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (بهبود)، ۱۵(۵): ۳۵۷-۳۴۷.
  32. نظری، راضیه.، و کربلایی محمد میگونی، احمد. (1396). الگوی ساختاری کمال‌گرایی، بهزیستی روان‌شناختی و سازگاری زناشویی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 11(3 پیاپی 43): 432-411.
  33. نوروزی، حسن.، و هاشمی، الهام. (۱۳۹۶). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر نظم جویی هیجانی بیماران مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه علمی- پژوهشی بیماری‌های پستان ایران، ۱۰(۲): ۴۸-۳۸.
  34. References
  35. Arvidsdotter, T., Marklund, B., Taft, C., & Kylen, S. (2015). Quality of life, sense of coherence and experiences with three different treatments in patients with psychological distress in primary care: a mixed-methods study. BMC Complementary and Alternative Medicine, 15(1): 132-138.
  36. Balzarotti, S., Biassoni, F., Villani, D., Prunas, A., & Velotti, P. (2016). Individual differences in cognitive emotion regulation: Implications for subjective and psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 17(1): 125-143.
  37. Brown, K., & Ryan, R. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4): 822-48.
  38. Domaradzka, E., & Fajkowska, M. (2018). Cognitive emotion regulation strategies in anxiety and depression understood as types of personality. Frontiers in Psychology, 9(1): 856-860.
  39. Fassbinder, E., Schweiger, U., Martius, D., Brand-de Wilde, O., & Arntz, A. (2016). Emotion regulation in schema therapy and dialectical behavior therapy. Frontiers in Psychology, 7(1): 1373.
  40. Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and depression. Personality and Individual Differences, 30(1): 1311-1327.
  41. Ghorbani, N., Watson, P. J., & Weathington, B. L. (2009). Mindfulness in Iran and the United States: Cross-Cultural structural complexity and parallel relationships with psychological adjustment. Current Psychology, 28(4): 211-219.
  42. Grecucci, A., Pappaianni, E., Siugzdaite, R., Theuninck, A., & Job, R. (2015). Mindful Emotion Regulation: Exploring the Neurocognitive Mechanisms behind Mindfulness. BioMed research international, 20(1): 670-714.
  43. Hojman, D. A., & Miranda, Á. (2018). Agency, Human Dignity, and Subjective Well-being. World Development, 101(Supplement C): 1-15.
  44. Huh, H. J., Kim, K. H., Lee, H. K., & Chae, J. H. (2017). The relationship between childhood trauma and the severity of adulthood depression and anxiety symptoms in a clinical sample: The mediating role of cognitive emotion regulation strategies. Journal of affective disorders, 213(1): 44-50.
  45. Izadpanah, S., Schumacher, M., Arens, E. A., Stopsack, M., Ulrich, I., Hansenne, M., Grabe, H. G., Barnow, S. (2016). Adolescent harm avoidance as a longitudinal predictor of maladaptive cognitive emotion regulation in adulthood: The mediating role of inhibitory control. Journal of Adolescence, 52(3): 49-59.
  46. Kase, T., Endo, S., & Oishi, K. (2016). Process linking social support to mental health through a sense of coherence in Japanese university students. Mental Health & Prevention, 4(3): 124-129.
  47. Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling, 2nd edition. New York & London: Guilford press.
  48. Kohn, N., Eickhoff, S. B., Scheller, M., Laird, A. R., Fox, P. T., & Habel, U. (2014). Neural network of cognitive emotion regulation--an ALE meta-analysis and MACM analysis. Neuroimage, 87(1): 345-355.
  49. Kohn, N., Eickhoff, S. B., Scheller, M., Laird, A. R., Fox, P. T., & Habel, U. (2013). Neural network of cognitive emotion regulation--an ALE meta-analysis and MACM analysis. NeuroImage, 87(1): 345-355.
  50. Krok, D. (2015). The mediating role of optimism in the relations between sense of coherence, subjective and psychological well-being among late adolescents. Personality and Individual Differences, 85(Supplement C): 134-139.
  51. LaBar, K. S. (2015). Emotion. In A. W. Toga (Ed.), Brain Mapping (pp. 619-624). Waltham: Academic Press.
  52. Luhmann, M. (2017). Using big data to study subjective well-being. Current Opinion in Behavioral Sciences, 18(Supplement C): 28-33.
  53. Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006). Applied multivariate research, design and interpretation. London: Sage publication.
  54. Michalak, J., Burg J., & Heidenreich T. (2012). Don’t forget your body: Mindfulness, embodiment, and the treatment of depression. Mindfulness, 3(3): 190-199.
  55. Moksnes, U. K., & Lazarewicz, M. (2016). The association between self-esteem and sense of coherence in adolescents aged 13–18years-The role of sex and age differences. Personality and Individual Differences, 90(Supplement C): 150-154.
  56. Potthoff, S., Garnefski, N., Miklosi, M., Ubbiali, A., Dominguez-Sanchez, F. J., Martins, E. C., Witthöft, M., Kraai, V. (2016). Cognitive emotion regulation and psychopathology across cultures: A comparison between six European countries. Personality and Individual Differences, 98(1): 218-224.
  57. Prakash, R. S., Hussain, M. A., & Schirda, B. (2015). The role of emotion regulation and cognitive control in the association between mindfulness disposition and stress. Psychology and Aging, 30(1): 160-171.
  58. Ryff, C. D. (1989). Beyond Ponce de Leon and life satisfaction: New directions in quest of successful aging. International Journal of Behavioral Development, 12(1): 35-55.
  59. Supplee, L. H., Skuban, E. M., Shaw, D. S., & Prout, J. (2009). Emotion regulation strategies and later externalizing behavior among European American and African American children. Development and Psychopathology, 21(2): 393-415.
  60. Troy, A. S. (2012). Cognitive reappraisal ability as a protective factor resilience to stress across time and context. Doctoral Dissertation of Philosophy. University of Denver.
  61. Ullman, S. E., Peter-Hagene, L. C., & Relyea, M. (2014). Coping, emotion regulation, and self-blame as mediators of sexual abuse and psychological symptoms in adult sexual assault. Journal of child sexual abuse, 23(1): 74-93.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار