اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت زندگی و میزان درد در بیماران دچار سرطان پستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه پیام نور

چکیده

چکیدههدف: این مطالعه با هدف تعیین میزان اثربخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن­آگاهی بر کیفیت­زندگی و میزان درد در بیماران دچار سرطان پستان انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه­آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش­آزمون، پس­آزمون و پی­گیری 2 ماهه و جامعه آماری کلیه بیماران دچار سرطان پستان بخش انکولوژی بیمارستان دکتر گنجویان شهرستان دزفول به­تعداد 216 بود. از میان آن­ها 34 بیمار واجد شرایط این پژوهش انتخاب و پس از همتاسازی به­صورت تصادفی در دو گروه 17 نفری آزمایش و گواه جایگزین شد. گروه آزمایش برنامه آموزشی را در 8 هفته­ 5/1 ساعته دریافت کرد. هر دو گروه قبل، بعد و دو ماه پس از اجرای برنامه، پرسش­نامه مختصر شدت درد کلیلند (1991) و کیفیت زندگی آرنسون 1987را تکمیل کردند. یافته­ها: نتایج نشان داد آموزش برنامه مذکور باعث بهبود کیفیت زندگی و کاهش شدت درد در بیماران دچار سرطان پستان شده و این تأثیر در مرحله پی­گیری نیز پایدار مانده است. نتیجه­گیری: چون برنامه مداخله کاهش استرس بر پایه ذهن­آگاهی باعث بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد بیماران دچار سرطان می­شود؛ بنابراین لازم است با تأسیس مراکز مشاوره و روان­درمانی در بیمارستان­ها و مراکز سرطان­شناسی، از این روش نیز در کنار درمان­های پزشکی استفاده شود. کلیدواژه­ها: درد، ذهن­آگاهی، سرطان پستان،چکیدههدف: این مطالعه با هدف تعیین میزان اثربخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن­آگاهی بر کیفیت­زندگی و میزان درد در بیماران دچار سرطان پستان انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه­آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش­آزمون، پس­آزمون و پی­گیری 2 ماهه و جامعه آماری کلیه بیماران دچار سرطان پستان بخش انکولوژی بیمارستان دکتر گنجویان شهرستان دزفول به­تعداد 216 بود. از میان آن­ها 34 بیمار واجد شرایط این پژوهش انتخاب و پس از همتاسازی به­صورت تصادفی در دو گروه 17 نفری آزمایش و گواه جایگزین شد. گروه آزمایش برنامه آموزشی را در 8 هفته­ 5/1 ساعته دریافت کرد. هر دو گروه قبل، بعد و دو ماه پس از اجرای برنامه، پرسش­نامه مختصر شدت درد کلیلند (1991) و کیفیت زندگی آرنسون 1987را تکمیل کردند. یافته­ها: نتایج نشان داد آموزش برنامه مذکور باعث بهبود کیفیت زندگی و کاهش شدت درد در بیماران دچار سرطان پستان شده و این تأثیر در مرحله پی­گیری نیز پایدار مانده است. نتیجه­گیری: چون برنامه مداخله کاهش استرس بر پایه ذهن­آگاهی باعث بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد بیماران دچار سرطان می­شود؛ بنابراین لازم است با تأسیس مراکز مشاوره و روان­درمانی در بیمارستان­ها و مراکز سرطان­شناسی، از این روش نیز در کنار درمان­های پزشکی استفاده شود. کلیدواژه­ها: درد، ذهن­آگاهی، سرطان پستان، کیفیت زندگی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of mindfulness based on stress reduction program on quality of life and pain in patients with breast cancer

چکیده [English]

Abstract
Aim: This study aimed to determine the effectiveness of training programs mindfulness based stress reduction on quality of life and pain in breast cancer patients was conducted. Method: Method of this study was semi- experimental and control groups pre-test, post-test and 2 months follow up and theirs population were 216 patient with breast cancer in oncology section of Dr Ganjavian’s hospital in city of Dezful. Among this patients 34 person who are eligible for this study, were randomly selected and matched into two 17 subject experiment and control group. Experiment group received 8 session weekly (per week 1/5 hour) training program. Both group before, after and two months after the program, completed the brief pain inventory (Cliland, 1991) and quality of life questionnaire (Arenson, 1987). Findings: The results showed that the program improves quality of life and reduce pain in patients with breast cancer and the impact on the follow up stage has survived. Conclusion: Because the mindfulness based stress reduction intervention program improves quality of life and reduce the pain, in breast cancer patients, thus the establishment of counseling and psychotherapy centers in hospital and oncology centers is required. This method can be used alternative medical treatment.


Key words: breast cancer, mindfulness, pain, quality of life

کلیدواژه‌ها [English]

  • breast cancer
  • Mindfulness
  • pain
  • Quality of life

مراجع

  1. بالجانی، اسفندیار.، خشابی، جواد.، امان‌پور، الهام.، و عظیمی، ندا. (1390). بررسی ارتباط بین سلامت-معنوی، مذهب و امید در بیماران مبتلا به سرطان. حیات. 17(3): 37-27.
  2. بساک‌نژاد، سودابه.، آقاجان افجدی، اعظم.، و زرگر، یدالله. (1390). بررسی اثربخشی درمان‌شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کیفیت‌خواب و کیفیت زندگی دانشجویان دختر. مجله دستاوردهای روان-شناختی، 18 (2): 198-181.
  3. سارافینو، پ. ‌ادوارد. (1387). روان‌شناسی سلامت. ترجمه الهه میرزایی، فروغ شفیعی، حسن افتخار اردبیلی، سید علی احمدی ابهری، پریوش قوامیان، ابوالقاسم جزایری، ابوالفضل ندیم و غلامرضا گرمارودی . تهران: انتشارات رشد. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2002).
  4. شبان، مرضیه.، رسول زاده، نسرین.، مهران، عباس.، و مرادعلی‌زاده، فرناز. (1385). تاثیر دو روش غیر‌دارویی (آرام‌سازی پیش‌رونده عضلانی و موسیقی‌درمانی) بر میزان درد بیماران سرطانی. حیات، 12 (3): 72-63.
  5. صفایی، آزاده.، مقیمی‌دهکردی، بیژن.، و طباطبایی، سید حمیدرضا. (1386). بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه اختصاصی سنجش کیفیت زندگی در مبتلایان به سرطان. ارمغان دانش،12 (2): 46-25.
  6. علی‌پور، احمد. (1390). مقدمات روان‌شاسی سلامت. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
  7. کاویانی، حسین.، حاتمی، ندا.، و شفیع‌آبادی، عبدالله. (1387). اثر شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن-آگاهی بر کیفیت‌زندگی افراد افسرده (غیربالینی). تازه‌های علوم‌شناختی، 10 (4): 48-39.
  8. کهرازئی، فرهاد.، دانش، عصمت.، و آزادفلاح، پرویز. (1390). اثربخشی رفتار درمانگری‌شناختی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دچار سرطان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 5 (2 پیاپی 18): 32 -7.
  9. گلچین، ندا.، جان‌بزرگی، مسعود.، علی‌پور، احمد.، و آگاه‌هریس، مژگان. (1390). اثربخشی درمانگری-شناختی رفتاری در به‌کارگیری راهبردهای مقابله‌ای و کاهش درد زنان مبتلا به کمردرد مزمن. اصول بهداشت روانی. تابستان 13 (2): 169-160.
  10. لطفی‌کاشانی، فرح.، وزیری، شهرام.، ارجمند، سوگند.، موسوی، سیدمهدی.، و هاشمیه، مژگان. (1391). اثربخشی مداخله معنوی بر کاهش پریشانی مادران کودکان مبتلا به سرطان. مجله اخلاق پزشکی، 6 (20): 186-173.
  11. مردانی‌حموله، مرجان.، شهرکی‌واحد، عزیز. (1389). ارتباط سلامت‌روانی و کیفیت‌زندگی در بیماران سرطانی. مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد، 18 (2): 117-111.
  12. نریمانی، محمد.، آریاپوران، سعید.، ابوالقاسمی، عباس.، و احدی، بتول. (1391). اثر‌بخشی روش‌های آموزش ذهن‌آگاهی و تنظیم هیجان بر عاطفه و خلق جانبازان شیمیایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک (ره‌آورد دانش)، 15 (2): 118-108.
  13. وکیل‌زاده، پرویز.، و نخعی، نوذر. (1385). پایایی و روایی نسخه فارسی پرسش‌نامه کوتاه درد در بیماران مبتلا به سرطان. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 5 (4): 258-253.
  14. Albert, U. S., Koller, M., Wagner, U., & Schulz, K. D. (2004). Survival chances and psychological aspects of quality of life in patients with localized early stage breast cancer. Inflammation Research. 53 (Suppl. 2): 36– S141.
  15. Altschuler, A., Rosenbaum, E., Gordon, P., Canales, S., & Avins, L. A.( 2012). Audio recordings of mindfulness-based stress reduction training to improve cancer patients’ mood and quality of life a pilot feasibility study. Support Care Cancer 20: 1291– 1297.
  16. Apolone, G., Bertetto, O., Caraceni, A. Corli, O., De. Conno, F., Labianca, R., (2006). Pain in cancer. An outcome research project to evaluate the epidemiology, the quality and the effects of pain treatment in cancer patients. Health and Quality of Life Outcomes, 4)7): 1- 7.
  17. Baer, R. A., Smith, G. T, Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006) Using self-report assessment methods to explore facets of mindfulness. Assessment. 13: 27–45.
  18. Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and empirical review. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 125– 143.
  19. Bennett, M., Rayment, C., Hjermstad, M., Aass, N., Caraceni, A. & Kaasa, S. (2012). Prevalence and aetiology of neuropathic pain in cancer patients: A systematic review. PAIN, 153, 359– 365.
  20. Bishop, S. R. (2002). What do we really know about mindfulness-based stress reduction? Psychosomatic Medicine, 64, 71– 83.
  21. Bjelic-Radisic, V., Jensen. T. P., Kuljanic, K., Ann-Charlotte, V., Singer, S. Chie, W., Nordin, A. & Greimel, E. (2012). Quality of life characteristics inpatients with cervical cancer. European Journal of Cancer, 48, 3009– 3018.
  22. Branstrom, R., Kvillemo, P., Brandberg, Y. & Moskowitz, T. J. (2010). Self-report Mindfulness as a Mediator of Psychological Well-being in a Stress Reduction Intervention for Cancer Patients A Randomized Study. Annual behavior. medicine. 39: 151– 161.
  23. Brown, K. W., Ryan, R. M., & Creswell, J. D. (2007). Mindfulness: Theoretical foundations and evidence for its salutary effects. Psychol Inq,18: 211– 237.
  24. Carlson, L. E., & Garland, S. N. (2005). Impact of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on sleep, mood, stress and fatigue symptoms in cancer outpatients. International Journal of Behavioral Medicine, 12, 278– 285.
  25. Cherny, N. (2000). The management of cancer pain. Cancer J Clin, 50: 70- 116
  26. Cleeland, C. S. (1991). Pain assessment in cancer, in Osoba D (ed): Effect of Cancer on Quality of Life. Boca Raton, FL, CRC Press, Pp, 293- 305.
  27. Cleeland, C. S., Nakamura, Y., Mendoza, T. R., Edwards, K. R., Douglas, J., & Serlin, R. C. (1996). Dimensions of the impact of cancer pain in a four country sample: New information from multidimensional scaling. Pain 67: 267- 273.
  28. Collard, P., Avny, N., & Boniwelly, L. (2008). Teaching Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) tostudents: The effects of MBCT on the levels of Mindfulness and Subjective Well-Being. Counselling Psychology, 21, 4, 323- 336.
  29. Distefano, M., Riccardi, S., Capelli, G., Costantini, B., Petrillo, M., & Ricci, C. (2008). Quality of life and psychological distress in locally advanced cervical cancer patients administered pre- operative chemo radiotherapy. Gynecol Oncol, 111 (1): 144 -50.
  30. Evans, S., Ferrando, S., Findler, M., Stowell, C., Smart, C., & Haglin, D. (2008) Mindfulness-based cognitive therapy for generalized anxiety disorder. J Anxiety Disord. 22 (4): 716- 21.
  31. Flugel Colle, F. K., Vincent, A., Cha, S. S., Loehrer, L. L., Bauer, A. B., Wahner-Roedler, D. L. (2010). Measurement of quality of life and participant experience with the mindfulness-based stress reduction program. Complementary Therapies in Clinical Practice, 16 (1): 36- 40.
  32. Garland, E. L., Gaylord, S. A., & Fredrickson, B. L. (2011). Positive Reappraisal mediates the stress-reductive effects of mindfulness: An upward spiral process. Mindfulness, 2, 59– 67.
  33. Grossman, P., Niemann, L., Schmidt, S., & Walach, H. (2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits. A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 57 (1): 35– 43.
  34. Haren, E., & Mitchell, C. W. (2003). Relationship between the five factor personality model and coping styles. Psychology & Education, An interdisciplinary Journal, 40 (1): 38- 49
  35. Holen, J. C., Lydersen, S., Klepstad, P., Loge, J. H., & Kaasa, S. (2008). The Brief Pain Inventory: Pain’s interference with functions is different in cancer pain compared with noncancer chronic pain. Clin J Pain 24: 219- 225.
  36. Hearn, J., & Higginson, I. J. (2003). Cancer pain epidemiology: A systematic review. In: Bruera, E. D., & Portenoy, R. K., editors. Cancer Pain: Assessment and Management. London: Cambridge University Press; 19– 37.
  37. International Association for the Study of Pain. (1986). Classification of Chronic Pain, Descriptions of Chronic Pain Syndroms and Definition of Pain Terms, Pain, 31- 222.
  38. Johnson, B. (2001). Physiology of pain. London: Bailliere Tineall; P. 203- 210.
  39. Kabat-Zinn, J. (1990). Full catastrophe living: Using the wisdom of your body and mind to face stress, pain and illness. NewYork: Delacourt.
  40. Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context:Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 144– 156.
  41. Kaasa, S., Apolone, G., Klepstad, P., Loge, J. H., Hjermstad, M. J., Corli, O., Strasser, F., Heiskanen, T., Costantini, M., Zagonel, V., Groenvold, M., Fainsinger, R., Jensen, M. P., Farrar, J. T., McQuay, H., Rothrock, N. E., Cleary, J., Deguines, C., & Caraceni, A. (2011). Expert conference on cancer pain assessment and classification the need for international consensus: Working proposals on international standards. BMJ Support Palliate Care 1: 281- 287.
  42. Krebs, E. E., Bair, M. J., Wu, J., Damush, T. M., Tu, W., & Kroenke, K. (2010). Comparative responsiveness of pain outcome measures among primary care patients with musculoskeletal pain. Med Care 48: 1007- 1014.
  43. Kroenke, K., Theobald, D., Wu, J., Tu, W., & Krebs, E. (2012). Comparative Responsiveness of Pain Measures in Cancer Patients. The Journal of Pain, 13, 8, 764- 772.
  44. Mirzamani, S. M., Sadidi, A., Sahrai, J., Besharat, M.A.) 2005). Anxiety & Depression in Patients with Lower Back Pain. Psychological Reports; 96: 553-558.
  45. Lee, C. (2003). Pain in chronic disease. Nurs Stand. 7 (3): 24- 28.
  46. Morone, N. E., Lynch, C. S., Greco, C. M., Tindle, H. A., & Weiner, D. K. (2008a). “I Feel Like a New Person”. The Effects of Mindfulness Meditation on Older Adults with Chronic Pain: A Qualitative Narrative Analysis of Diary Entries. Journal of Pain, 9, 841– 848.
  47. Morone, N. E., Greco, C. M., & Weiner, D. K. (2008b). Mindfulness meditation for the treatment of chronic low back pain in older adults: A randomized controlled pilot study. Pain, 134, 310– 319
  48. Nakamuraa, Y., Lipschitza, D. L., Landwardb, R., Kuhna, R., & Westb, G. (2011). Two sessions of sleep mind- body bridging improve self reportet symptom of sleep and PTSD in veterans: A pilot randomized controlled trail. Journal of Psychosomatic Research, 70, 335- 345.
  49. Ostafin, B. D., Chawla, N., Bowen, S., Dillworth, T. M., Witkiewitz, K., Marlatt, G. A. (2006). Intensive Mindfulness Training and the Reduction of Psychological Distress: A Preliminary Study. Cognitive and Behavioral Practice. 13 (3): 191-197.
  50. Ott, M. J., Norris, R., & Bauer-Wu, S. (2006). Mindfulness meditation for oncology patients: A discussion and critical review. Integrative Cancer Therapies, 5, 98– 108.
  51. Palmer, N. R. A., Tooze, J. A., Turner, A., Xu, J., & Avis, N. E. (2013). African American prostate cancer survivors’ treatment decision-making and quality of life. Patient Education and Counseling. 90 , 61–68.
  52. Plews-Ogan, M., Owens, J., Goodman, M., Wolfe, P., & Schorling, J. (2005). Brief report: A pilot study evaluating mindfulness-based stress reduction and massage for the management of chronic pain. Journal of General Internal Medicine, 20,1136– 1138.
  53. Pradham, E. K., Baumgarten, M., Langenberg, P., Handwerger, B. Gilpin, A. K., Magyari, T., Hochberg, M. C., & Berman, B. M. (2007). Effect of mindfulness-based stress reduction in rheumatoid arthritis patients. Arthritis and Rheumatism, 57 (7): 1134– 1142.
  54. Sagula, D., & Rice, K. G. (2004). The effectiveness of mindfulness training on the grieving process and emotional well-being of chronic pain patients. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 11, 333–342.
  55. Segal, Z. V., Williams, J. M. G., & Teasdale, J. D. (2002). Mindfulness-based cognitive therapy for depression. New York: Guilford.
  56. Sephton, S. E., Salmon, P., & Weissbecker, I., Ulmer, C., Floyd, A., Hoover, K., & Studts, J. (2007). Mindfulness meditation alleviates depressive symptoms in women with fibromyalgia: Results of a randomized clinical trial. Arthritis Rheum, 57, 77– 85.
  57. Shapiro, S. L., Carlson, L. E., Astin, J. A., & Freedman, B. (2006). Mechanisms of mindfulness. Journal of Clinical Psychology.; 62: 373– 386.
  58. Shapiro, L. S., Bootzin, R. R., Figueredo, J. A. Lopez, A. M., & Schwartz, E. G. (2003). The efficacy of mindfulness-based stress reduction in the treatment of sleep disturbance in women with breast cancer: An exploratory study. Journal of Psychosomatic Research, 54 (1): 85- 91.
  59. Shih, M. H., Kao, S. C., Wang, W., Yaster, M., & Tao X. Y. (2012). Spinal Cord NMDA Receptor-Mediated Activation of Mammalian Target of Rapamycin Is Required for the Development and Maintenance of Bone Cancer-Induced Pain Hypersensitivities in Rats. The Journal of Pain 13,(4): 338– 349.
  60. Schutze, R., Rees, C., Preece, M., & Schütze, M. (2010). Low mindfulness predicts pain catastrophizing in a fearavoidance model of chronic pain. PAIN, 148, 120–127.
  61. Smith, J. E., Richardson, J., Hoffman, C., & Pilkington, K. (2005). Mindfulness-based stress reduction as supportive therapy in cancer care: systematic review. Journal of Advanced Nursing, 52: 315–327.
  62. Tavoli, A., Montazeri, A., Roshan, R., Tavoli, Z., & Melyani, M. (2008). Depression and quality of life in cancer patients with and without pain: The role of pain beliefs. BMC Cancer. http://www.biomedcentral.com/1471-2407/8/177.
  63. Williams, A. C., & McCracken, L. (2004). Cognitive-behavioral therapy for chronic pain: an overview with specific reference to fear and avoidance. In: Asmundson, G. J., Vlaeyen, J. W., & Crombez, G. editors. Understanding and treating fear of pain. Oxford: Oxford University Press. 293– 312.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار