اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل مسأله بر سازگاری دختران نوجوان ناسازگار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان اثر­بخشی آموزش گروهی مهارت حل مسأله بر افزایش سطح کلی سازگاری و مولفه‌های آن در دانش­آموزان دختر ناسازگار بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون، گروه گواه و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 1973 دانش­آموز دختر 15 تا 18 ساله مقطع متوسطه شهرستان آبیک در سال تحصیلی 92-1391بود که با مراجعه به پرونده تربیتی آن‌ها 186 نفر و از بین آن­ها 60 نفر به­صورت تصادفی انتخاب و پس از همتاسازی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه جایگزین و پرسش­نامه سازگاری دانش­آموزان سینها و سینگ 1993 توسط آن­ها تکمیل شد. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه­ای هفته­ای یک جلسه آموزش گروهی مهارت­های حل مسأله را دریافت کرد. داده­ها با تحلیل کوواریانس و اندازه­گیری مکرر تحلیل شد. یافته­ها: نتایج حاکی از تأثیر آموزش مهارت حل مسأله در افزایش سازگاری کلی و سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی دانش­آموزان گروه آزمایشی و نیز تاثیر آموزش بعد از دو ماه در دوره‌ی پیگیری در مقایسه با گروه گواه بود. نتیجه‌گیری: چون نوجوانی، خود با ناسازگاری‌هایی همراه است، طبق نتایج این پژوهش‌ می‌توان از آموزش حل مسأله به عنوان روشی مؤثر جهت ایجاد سازگاری کلی، عاطفی، اجتماعی، تحصیلی نوجوانان بهره‌مند شد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. منابع
  2. اکبری، مهرداد.، پوراعتماد، حمیدرضا.، و صالح صدق‌پور، بهرام. (1389). تأثیر برنامه مداخله‌ای-آموزشی جرأت ورزی، حل مسأله و حرمت خود بر هوش هیجانی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(13): 52-64.
  3. باپیری، امیرعلی.، بهامین، قباد.، و فیض‌اللهی، علی. (1389). بررسی تأثیر آموزش گروهی حل مسأله بر برخی ویژگی‌های روان‌شناختی نوجوانان اقدام‌کننده به خودکشی. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 18(1): 16-22.
  4. خوش کنش، ابولقاسم.، اسدی، مسعود.، شیخ‌علی‌پور، اصغر.، و کشاورزافشار، حسین. (1389). نقش نیازهای بنیادین و حمایت اجتماعی در سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مقطع متوسطه. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی. بهار، 4(1 پیاپی 13): 94-82.
  5. ﺳﻴﻨﻬﺎ، ای.ﻛﻲ.ﭘﻲ.، و سینگ، آر.ﭘﻲ. (1380). راﻫﻨﻤﺎی ﭘﺮﺳﺶ‌ﻧﺎﻣﺔ ﺳﺎزﮔﺎری داﻧـﺶ‌آﻣـﻮزان دﺑﻴﺮﺳـﺘﺎﻧﻲ. ﺗﺮﺟﻤﻪ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﻛﺮﻣﻲ. ﺗﻬﺮان، ﻣﺆﺳﺴﺔ روان ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺳﻴﻨﺎ (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1993).
  6. شکوهی‌یکتا. محسن.، و پرند، اکرم. (1387). آموزش روش حل مسأله به مادران و تاثیر آن بر روابط خانوادگی. فصلنامه خانواده پژوهی. بهار، 4(13): 16-5.
  7. شهبازی، سارا.، شیخی،رحیم علی.، عبادی فر، اصغر.، سلامتی، پیمان.، و گلچین، مرضیه. (1390). تأثیرآموزش مهارت حل مسأله بر میزان تحمل استرس در دانشجویان پرستاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، 13(2): 13-21.
  8. قربان‌شیرودی، شهره.، خلعتبری، جواد.، تودار، رسول.، مبلغی، نفیسه.، و صالحی، محمد. (1389). مقایسه اثربخشی روش‌های آموزش مهارت ابراز وجود و حل مسأله بر سازگاری و پرخاشگری دانش آموزان دختر سال اول متوسطه. یافته‌های نو در روان‌شناسی، تابستان، 5(15):26-7.
  9. میرموسوی، امین.، زهراکار، کیانوش.، و فرخی، نورعلی. (1378). بررسی اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله به شیوه گروهی بر ارتقای انگیزش پیشرفت و سازگاری دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه منطقه یک آموزش و پرورش شهر تهران در سال 86-1385. پژوهش‌های مشاوره. زمستان، 7(28): 148-133.
  10. نصیری، اعلا.، خسروی، صدراله.، قادری، زهرا.، وفایی، طیبه.، و اسماعیلی، مریم. (1389). ثربخشی آموزش گروهی شیوه های حل مساله بر کاهش بحران هویت نوجوانان دختر ( فرزندان جانبازان). طب جانباز. پاییز، 3(9): 43-37.
  11. نوﻳﺪی، اﺣﺪ. (1387). ﺗﺄﺛﻴﺮ آﻣﻮزش ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﺸﻢ ﺑﺮ ﻣﻬﺎرتﻫﺎی ﺳﺎزﮔﺎری ﭘﺴﺮان دورة ﻣﺘﻮﺳﻄﺔ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان. فصلنامه روانﭘﺰﺷﻜﻲ و روانﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳﺮان، 14(4): 403 -394.
  12. Bell, A., & D'Zurilla, T. J. (2009). Problem-solving therapy for depression: A meta-analysis. Clin Psychol Rev., 29: 348–53.
  13. Bulu, S. T., & Pedersen, S. (2010). Scaffolding middle school students’ content knowledge and ill-structured problem solving in a problem-based hypermedia learning environment. Educational Technology Research and Development, 58(5): 507–529
  14. Caliskan, S., Selcuk, G. S., & Erol, M. (2010). Effects of the problem solving strategies instruction on the students’ physics problem solving performances and strategy usage. Social and Behavioral Sciences. 2(2): 2239–2243.
  15. Dreer, L. E., Elliott, T. R., Fletcher, D. C., & Swanson, M. (2005). Social problem solving. abilities and psychological adjustment of person in low vision rehabilitation. Journal of Rehabilitation Psychology, 50: 232-238.
  16. D'Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (2007). Problem-solving therapy: A social competence approach to clinical intervention, (2nd ed.). New York: Springer
  17. Dogru, M. (2008). The application of problem solving method on science teacher trainees on the solution of the environmental problems. International Journal of Environmental & Science Education, 3(1): 9-18.
  18. Jahnson, M. D., Cohan, L. C., Davial, J., Lawrence, E., Rogge, R. D., Karney, B. R., Sullivan, K. T., & Bradbury, T. N. (2005). Problem-solving skills and affective expression as predictors of change in marital satisfaction. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 73(1): 15-27.
  19. Jonassen, D. (2007). Engaging and supporting problem solving online. In S. M. Fiore & E. Salas, Toward a science of distributed learning (pp. 185-207). Washington, DC US: American Psychological Association.
  20. Jurdak, M. E. (2006). Contrasting perspectives and performance of high school students on problem solving in real world, situated, and school contexts. Educational Studies in Mathematics, 63(3): 283-301.
  21. Kef, S., & Dekovic, M. (2004). The role of parental and peer support in adolescentwell­being: a comparison of adolescents with and without a visual impairment. Journal of Adolescence; (27): 453­66.
  22. Laura, B., Ilenaa, B., Ian. F., & Dario, L. (2006). Innovations: Rehab rounds: Problem-solving skills for cognitive rehabilitation among persons with chronic psychotic disorders in Italy. Psychiatrics Services, 57(2): 172-174.
  23. Laursen, B., & Mooney, S. (2008). Relationship network quality: Adolescent adjustment and perceptions of relationships with parents and friends. Journal of American Orthopsychiatry. 78(1): 47-53.
  24. Lifshitz, H., Hen, I., & Weisse, I. (2007). Self concept, adjustment to blindness, an Quality of friendship among adolescents with visual impairments. Journal of Visual Impairment & Blindness, 101: 96 -107.
  25. Londahl, E., Tverskoy, A., & D'Zurilla, T. (2005). The relations of internalizing symptoms to conflict and interpersonal problem solving in close relationships. Cognitive Therapy & Research, 29(4): 445-462.
  26. Malouff, J. M., Thorsteinsson, E. B., & Schutte, N. S. (2007). The efficacy of problem solving therapy in reducing mental and physical health problems: A meta-analysis. Journal of Clinic Psychology Rev., 27(1): 46-57.
  27. Meier, R. C., Diperna, C. J., & Oster, M. M. (2006). Importance of social skills in elementary Grades. Journal of Education and Treatment of Children, 29: 409- 419.
  28. Millikan, E., Wamboidt, M. Z., & Bihun, J. T. (2002). Perception of the family: Personality characteristics, and adolescent internalizing symptoms. Journal of American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 41: 1486- 1494.
  29. Mynors-Wallis, L. (2005). Problem solving treatment for anxiety and depression. Oxford: OUP.
  30. Nezu, A. M., Nezu, C. M., & D'Zurilla, T. J. (2007). Solving life's problems: A 5-step guide to enhanced well-being. New York, NY: Springer.
  31. Nezu, A. M., & Nezu, C. M. (2010). Problem-solving therapy for relapse prevention in depression. In S. Richards & M. G. Perri (Eds.), Relapse prevention for depression (pp. 99-130). Washington, DC: American Psychological Association
  32. Nezu, A. M., Nezu, C. M., & D’Zurilla, T. J. (2013). Problem-solving therapy: A treatment manual. New York: Springer Publishing Co.
  33. Ocak, S. (2010). The effects of child-teacher relationships on interpersonal problem-solving skills of children. Infants & Young Children 23(4): 312–322.
  34. Perla, E., & O’ Donnel, B. (2005). Encouraging problem solving in orientation and mobility. Journal of Visual Impairment & Blindness, 98(1): 47-52.
  35. Pierce, D., & Gunn, J. (2007). GPs' use of problem solving therapy for depression: a qualitative study of barriers to and enablers of evidence based care. BMC Fam Pract; 8: 24-30
  36. Pierce, D., & Gunn, J. (2011). Depression in general practice, consultation uration and problem solving therapy. Aust Fam Physician; 40: 6-334.
  37. Roodbari, Z., Sahdipoor, E., & Sadati Ghale, S. H. (2013). The study of the effect of life skill training on social development, emotional and social compatibility among first-grade female high school in Neka city. An online International Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences. July-September 3(3): 382- 390.
  38. Salami, S. O., & Aremu, A. O. ( 2006). Relationship between problem solving ability and study behavior among school-going adolescents in southwestern Nigeria. Electronic J Res Educ Psychol., 4(1): 54-139.
  39. Tanaka, N., Hasui, C., Uji, M., Hiramura, H., Chen, Z., Shikai, N., & Kitamura, T. (2008). Correlates of the categories of adolescent attachment styles :perceived rearing, family function, early life events, and personslity. Journal of Psychiatry & Clinical Neurosciences, 62(1): 65-74.
  40. Tuttle, J. C., & Heicler, N. (2006). Positive adolescent of life skills Training for high Rich: Results of a group intervention study. Journal of Pediatric Health Care, 20(3): 181-197.
  41. Wade, Sh. L., Walz, N. C., Carey, J., McMullen, K. M., Cass, J., Mark, E., & Yeates, K. O. (2010). Effect on behavior problems of teen online problem-solving for adolescent traumatic brain injury. Oct. Pediatrics.128(4): 947-953.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار