مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند بر عملکرد جنسی و تحمل آشفتگی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای روان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند بر عملکرد جنسی و تحمل آشفتگی بود. روش: طرح پژوهش از نوع آزمایشی همراه با پیش­آزمون و پس­آزمون و گروه کنترل بود. 48 نفر از بیماران زن مبتلا به وسواس شستشو که در بازه زمانی فروردین تا تیرماه سال 1400 جهت درمان به مراکز مشاوره و خدمات روان­شناختی و روانپزشکی شهر پارس­آباد استان اردبیل مراجعه کرده بودند، به روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب و به­ صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار جمع­آوری داده ­ها عبارت بودند از: مقیاس وسواس فکری- عملی ییل- براون، عملکرد جنسی و مقیاس تحمل آشفتگی. درمان­ های مداخله ­ای هر کدام طی 8 جلسه و در بازه­ های زمانی مختلف انجام شد. داده ­ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند بر عملکرد جنسی و تحمل آشفتگی در افراد مبتلا به وسواس شستشو اثربخش بوده است (05/0>P). همچنین اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند به­ طور معناداری بیشتر از شناختی- رفتاری کلاسیک بوده است (05/0>P). نتیجه ­گیری: توجه به تأثیر روش درمانی شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند به عنوان درمانی جدید، پیشنهاد می ­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing the effectiveness of classical cognitive-behavioral therapy and cognitive-behavioral therapy based on purposeful support on sexual function and disturbance tolerance

نویسنده [English]

  • setareh Jani
PhD Candidate in Psychology Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to compare the effectiveness of classical cognitive-behavioral therapy and cognitive-behavioral therapy based on purposeful support on the sexual function and disturbance tolerance. Method: The research design was experimental with pre-test and post-test and control group. 48 people were selected by available sampling method and randomly divided into two experimental groups and one control group among female patients with obsessive-compulsive disorder who had referred to counseling centers and psychological and psychiatric services in Parsabad city of Ardabil province in the period from April to July 2021 for treatment. Data collection tools were: Yale-Brown Obsessive-Compulsive Disorder Scale, Sexual Function and Disorder Tolerance Scale. Interventional treatments were performed in 8 sessions each at different time intervals. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Results: The results showed that classical cognitive-behavioral therapy and cognitive-behavioral therapy based on purposeful support were effective on the sexual function and disturbance tolerance in people with washing obsession (P <0.05). Also, the effectiveness of cognitive-behavioral therapy based on purposeful support was significantly higher than classical cognitive-behavioral (P <0.05). Conclusion: It is suggested to pay attention to the effect of cognitive-behavioral therapy based on purposeful support as a new treatment method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • classical cognitive-behavioral therapy
  • cognitive-behavioral therapy based on purposeful support
  • disturbance tolerance
  • sexual function
  • washing obsession

استکتی، گیل.، و ویلهلم، سابین. (2006). شناخت درمانی اختلال وسواس فکری- عملی، ترجمه اصغری­پور، نگار.، بهفر، زهرا.، و کریمی، حسن. (1392). تهران: انتشارات سایه سخن. ]پیوند[

ایزدی، راضیه.، و عابدی، محمدرضا. (1392). کاهش علائم وسواس در بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی مقاوم به درمان از طریق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. دوماهنامه علمی- پژوهشی فیض، 17(3)، 286-275. ]پیوند[

ایماندوست، هاله.، عیسی­زادگان، علی.، و سلیمانی، اسماعیل. (1399). تحلیل ویژگی‌های روان‌سنجی نسخة فارسی پرسشنامة وسواسی-جبری ونکوور. فصلنامه روان­شناسی کاربردی، 14(3): 267-245.  ]پیوند[

جانی، ستاره. (1400). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند بر شدت علائم در زنان مبتلا به وسواس شستشو. ششمین کنفرانس بین­المللی پژوهش­های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران، ایران، تهران. ]پیوند[

حیدری، طاهره.، عظیمی­لولتی، حمیده.، موسوی، سیدمحمد.، و موسوی­نسب، سیدنورالدین. (1399). تاثیر برنامه آموزشی خانواده- بیمار محور بر علائم وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۰(۱۸۴)، ۱۳۶-۱۴۱. ]پیوند[

خیری، بهناز.، میرمهدی، سیدرضا.، آکوچکیان، شهلا.، حیدری، حسن.، و آل­یاسین، سیدعلی. (1398). مقایسه­ی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان و رفتار درمانی دیالکتیک بر کاهش علایم وسواس بیماران زن مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 37(517)، 153-145. ]پیوند[

رستم­خانی، فاطمه.، قمری، محمد.، باباخانی، وحیده.، و مرقاتی­خویی، عفت­السادات. (1399). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر عملکرد و طرحواره­های جنسی زنان یائسه. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 9(6)، 107-96. ]پیوند[

رئیسی، فیروزه.، قاسم­زاده، حبیب­الله.، کرمقدیری، نرگس.، فیروزی خجسته­فر، ریحانه.، میثمی، علی پاشا.، ناصحی، عباسعلی.، سرایانی، مریم.، فلاح، جلیل.، ابراهیم­خانی، نرگس. (1395). عملکرد جنسی و رضایت­مندی زناشویی در زنان مبتلا به اختلال وسواس جبری. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، 19(4)، 19-11. ]پیوند[

صادقی اردوبادی، آفرین.، باقرزاده گلمکانی، زهرا.، امیری، مهدی.، و منصوری، احمد. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری با درمان فراتشخیصی بر نشانگان بالینی و تحمل آشفتگی دانشجویان. مجله علوم پزشکی رازی، ۲۷(۱۰)، ۱-۱۳. ]پیوند[

ضابط، مریم.، کرمی، جهانگیر.، و یزدانبخش، کامران. (1400). اثربخشی تصویرسازی ذهنی دستوری و باز پردازش بر توانایی­های شناختی، تحمل آشفتگی و علائم اختلال وسواس ناخودداری زنان. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۲۰ (۱۰۰)، ۵۵۱-۵۶۶. ]پیوند[

قاسمی، سیمین.، عزیزی، آرمان.، و اسماعیلی، نوشین. (1396). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش با درمان شناختی- رفتاری بر رضایت زناشویی زنان مبتلا به اختلال وسواس در سال 1395. سلامت جامعه، 11(2)، 67-58. ]پیوند[

موتابی، فرشته.، و فتی، لادن. (1399). راه و رسم درمانگری در نظریه شناختی رفتاری. تهران: انتشارات دانژه. ]پیوند[

یوسفی، ناصر.، محمدی، فاروق.، عزیزی، آرمان.، و شمس اسفندآبادی, روفیا. (1398). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری کلاسیک و درمان شناختی رفتاری مبتنی بر غنی­سازی بر افسردگی و کیفیت زندگی در زنان افسرده. روان­شناسی بالینی، 11(3)، 112-101. ]پیوند[

Aksoy, UM., Aksoy, SG., Maner, F., Gokalp, P., & Yanik, M. (2012). Sexual dysfunction in obsessive compulsive disorder and panic disorder. Psychiatry Danub, 24(4), 381-5. [Link]

American Psychiatric Association. (2017). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 6nd ed. Washington DC: Author; 253-9. [Link]

Billingsley, A. L., & Steinman, Sh. A. (2021). The Role of Emotional Distress Tolerance on Fear Responding in a Heights-Fearful Sample: Perceived Versus Actual Behavior. Behavior Therapy, 52(4), 945-955. [Link]

Conklin, L., Curreri, A., Farchione, T., & Barlow, D. (2021). Homework Compliance and Quality in Cognitive Behavioral Therapies for Anxiety Disorders and Obsessive-Compulsive Disorder. Behavior Therapy, 52(4), 1008-1018. [Link]

De Siliva P, Rachman S. Obsessive-compulsive Disorder: The Facts. London: Oxford University Press; 2008. [Link]

Gillett, S.B., Bilek, E.L., Hanna, G.L., Fitzgerald, K. D. (2018). Intolerance of uncertainty in youth with obsessive-compulsive disorder and generalized anxiety disorder: A transdiagnostic construct with implications for phenomenology and treatment. Clinical Psychology Review, 60, 100-108. [Link]

Hwang, H., Bae, S., Sun Hong, J., & Hyun Han, D. (2021). Comparing Effectiveness between a Mobile App Program and Traditional Cognitive Behavior Therapy in Obsessive-Compulsive Disorder: Evaluation Study. JMIR Mental Health, 8(1), e23778. [Link]

Macatee, R. J., Capron, D. W., Guthrie, W., Schmidt, N. B., & Cougle, J. R. (2015). Distress tolerance and pathological worry: Tests of incremental and prospective relationships. Behavior Therapy, 46(4), 449-462. [Link]

McCubbin, R. A. & Sampson, M. J. (2006). The relationship between obsessive–compulsive symptoms and appraisals of emotional states. Journal of Anxiety Disorders, 20(1), 42-57. [Link]

Mohammadi, M., rahgozar, M., Bagheri, A., Mesgarpur, B., Dadras, M., GHarib Khani, H., & Zeinali, A. (2003). Epidemiology of psychiatric disorders in Tehran. Journal of Tehran university medical science, 11(3), 37-28. [Link]

Rosen, CB., Heiman, J., Leiblum, S., Meston, C., Shabsigh, R., Ferguson, D., & D'Agostino, R. (2000). The Female Sexual Function Index (FSFI): a multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex &Marital Therapy, 26(2): 191-208. [Link]

Sanchez Meca, J., Rose Alcazar, AI., Iniesta Sepulvesab, M., & Roza Alcazara, A. (2014). Differential efficacy of cognitive-behavioral oral therapy and pharmacological treatments for pediatric obsessive-compulsive disorder: A metaanalysis. T Anxis ty Disorder, 28(1), pp. 31-44. [Link]

Simpson, HB., & Reddy, YC. (2014). Obsessive-compulsive disorder for ICD-11: proposed changes to the diagnostic guidelines and specifiers. Rev Bras Psiquiatrics, 36 Suppl 1, 3-13. [Link]

Steketee, G., Siev, J., Yovel, I., Lit, K., & Wilhelm, S. (2019). Predictors and Moderators of Cognitive and Behavioral Therapy Outcomes for OCD: A Patient-Level Mega-Analysis of Eight Sites. Behavior Therapy, 50(1), 165-176. [Link]

Storch, EA., Murphy, TK., Geffken, GR., Mann, G., Adkins, J., Merlo, LJ, et al. (2006). Cognitive-behavioral therapy for PANDAS-related obsessive-compulsive disorder: findings from a preliminary waitlist controlled open trial. JAACAP, 45(10), 1171-8. [Link]

Wei, MA., Van Kirk, N., Reid, AM., Garner, LE., Krompinger, JW., Crosby, JM., et al. (2020). Emotion regulation strategy use and symptom change during intensive treatment of transitional age youth patients with obsessive compulsive disorder. Journal of Behavioral and Cognitive Therapy, 30(2), 95-102. [Link]

Wells, A., Fisher, P., Myers, S., Wheatley, J., Patel, T., & Brewin, CR. (2009). Metacognitive therapy in recurrent and persistent depression: A multiple-baseline study of a new treatment. Cognitive Therapy and Research, 33(3), 291-300. [Link]

Wilhelm, S., Berman, NC., Keshaviah, A., Schwartz, RA., & Steketee, G. (2015). Mechanisms of change in cognitive therapy for obsessive compulsive disorder: role of maladaptive beliefs and schemas. Behavioral Research Therapy, 65, 5-10. [Link]

Ye, Y-Y., Zhang, Y-F., Chen, J., Liu, J., Li, X-J., Liu, Y-Z., et al. (2015). Internet-Based cognitive behavioral therapy for insomnia (ICBT-i) improves Comorbid anxiety and Depression- A Meta-Analysis of Randomized controlled trials. PLOS ONE, 10(11), 1-11. [Link]

 

مراجع

استکتی، گیل.، و ویلهلم، سابین. (2006). شناخت درمانی اختلال وسواس فکری- عملی، ترجمه اصغری­پور، نگار.، بهفر، زهرا.، و کریمی، حسن. (1392). تهران: انتشارات سایه سخن. ]پیوند[
ایزدی، راضیه.، و عابدی، محمدرضا. (1392). کاهش علائم وسواس در بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی مقاوم به درمان از طریق درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. دوماهنامه علمی- پژوهشی فیض، 17(3)، 286-275. ]پیوند[
ایماندوست، هاله.، عیسی­زادگان، علی.، و سلیمانی، اسماعیل. (1399). تحلیل ویژگی‌های روان‌سنجی نسخة فارسی پرسشنامة وسواسی-جبری ونکوور. فصلنامه روان­شناسی کاربردی، 14(3): 267-245.  ]پیوند[
جانی، ستاره. (1400). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمان شناختی- رفتاری مبتنی بر حمایت هدفمند بر شدت علائم در زنان مبتلا به وسواس شستشو. ششمین کنفرانس بین­المللی پژوهش­های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران، ایران، تهران. ]پیوند[
حیدری، طاهره.، عظیمی­لولتی، حمیده.، موسوی، سیدمحمد.، و موسوی­نسب، سیدنورالدین. (1399). تاثیر برنامه آموزشی خانواده- بیمار محور بر علائم وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۰(۱۸۴)، ۱۳۶-۱۴۱. ]پیوند[
خیری، بهناز.، میرمهدی، سیدرضا.، آکوچکیان، شهلا.، حیدری، حسن.، و آل­یاسین، سیدعلی. (1398). مقایسه­ی اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان و رفتار درمانی دیالکتیک بر کاهش علایم وسواس بیماران زن مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 37(517)، 153-145. ]پیوند[
رستم­خانی، فاطمه.، قمری، محمد.، باباخانی، وحیده.، و مرقاتی­خویی، عفت­السادات. (1399). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر عملکرد و طرحواره­های جنسی زنان یائسه. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 9(6)، 107-96. ]پیوند[
رئیسی، فیروزه.، قاسم­زاده، حبیب­الله.، کرمقدیری، نرگس.، فیروزی خجسته­فر، ریحانه.، میثمی، علی پاشا.، ناصحی، عباسعلی.، سرایانی، مریم.، فلاح، جلیل.، ابراهیم­خانی، نرگس. (1395). عملکرد جنسی و رضایت­مندی زناشویی در زنان مبتلا به اختلال وسواس جبری. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، 19(4)، 19-11. ]پیوند[
صادقی اردوبادی، آفرین.، باقرزاده گلمکانی، زهرا.، امیری، مهدی.، و منصوری، احمد. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری با درمان فراتشخیصی بر نشانگان بالینی و تحمل آشفتگی دانشجویان. مجله علوم پزشکی رازی، ۲۷(۱۰)، ۱-۱۳. ]پیوند[
ضابط، مریم.، کرمی، جهانگیر.، و یزدانبخش، کامران. (1400). اثربخشی تصویرسازی ذهنی دستوری و باز پردازش بر توانایی­های شناختی، تحمل آشفتگی و علائم اختلال وسواس ناخودداری زنان. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۲۰ (۱۰۰)، ۵۵۱-۵۶۶. ]پیوند[
قاسمی، سیمین.، عزیزی، آرمان.، و اسماعیلی، نوشین. (1396). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش با درمان شناختی- رفتاری بر رضایت زناشویی زنان مبتلا به اختلال وسواس در سال 1395. سلامت جامعه، 11(2)، 67-58. ]پیوند[
موتابی، فرشته.، و فتی، لادن. (1399). راه و رسم درمانگری در نظریه شناختی رفتاری. تهران: انتشارات دانژه. ]پیوند[
یوسفی، ناصر.، محمدی، فاروق.، عزیزی، آرمان.، و شمس اسفندآبادی, روفیا. (1398). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری کلاسیک و درمان شناختی رفتاری مبتنی بر غنی­سازی بر افسردگی و کیفیت زندگی در زنان افسرده. روان­شناسی بالینی، 11(3)، 112-101. ]پیوند[
Aksoy, UM., Aksoy, SG., Maner, F., Gokalp, P., & Yanik, M. (2012). Sexual dysfunction in obsessive compulsive disorder and panic disorder. Psychiatry Danub, 24(4), 381-5. [Link]
American Psychiatric Association. (2017). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 6nd ed. Washington DC: Author; 253-9. [Link]
Billingsley, A. L., & Steinman, Sh. A. (2021). The Role of Emotional Distress Tolerance on Fear Responding in a Heights-Fearful Sample: Perceived Versus Actual Behavior. Behavior Therapy, 52(4), 945-955. [Link]
Conklin, L., Curreri, A., Farchione, T., & Barlow, D. (2021). Homework Compliance and Quality in Cognitive Behavioral Therapies for Anxiety Disorders and Obsessive-Compulsive Disorder. Behavior Therapy, 52(4), 1008-1018. [Link]
De Siliva P, Rachman S. Obsessive-compulsive Disorder: The Facts. London: Oxford University Press; 2008. [Link]
Gillett, S.B., Bilek, E.L., Hanna, G.L., Fitzgerald, K. D. (2018). Intolerance of uncertainty in youth with obsessive-compulsive disorder and generalized anxiety disorder: A transdiagnostic construct with implications for phenomenology and treatment. Clinical Psychology Review, 60, 100-108. [Link]
Hwang, H., Bae, S., Sun Hong, J., & Hyun Han, D. (2021). Comparing Effectiveness between a Mobile App Program and Traditional Cognitive Behavior Therapy in Obsessive-Compulsive Disorder: Evaluation Study. JMIR Mental Health, 8(1), e23778. [Link]
Macatee, R. J., Capron, D. W., Guthrie, W., Schmidt, N. B., & Cougle, J. R. (2015). Distress tolerance and pathological worry: Tests of incremental and prospective relationships. Behavior Therapy, 46(4), 449-462. [Link]
McCubbin, R. A. & Sampson, M. J. (2006). The relationship between obsessive–compulsive symptoms and appraisals of emotional states. Journal of Anxiety Disorders, 20(1), 42-57. [Link]
Mohammadi, M., rahgozar, M., Bagheri, A., Mesgarpur, B., Dadras, M., GHarib Khani, H., & Zeinali, A. (2003). Epidemiology of psychiatric disorders in Tehran. Journal of Tehran university medical science, 11(3), 37-28. [Link]
Rosen, CB., Heiman, J., Leiblum, S., Meston, C., Shabsigh, R., Ferguson, D., & D'Agostino, R. (2000). The Female Sexual Function Index (FSFI): a multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex &Marital Therapy, 26(2): 191-208. [Link]
Sanchez Meca, J., Rose Alcazar, AI., Iniesta Sepulvesab, M., & Roza Alcazara, A. (2014). Differential efficacy of cognitive-behavioral oral therapy and pharmacological treatments for pediatric obsessive-compulsive disorder: A metaanalysis. T Anxis ty Disorder, 28(1), pp. 31-44. [Link]
Simpson, HB., & Reddy, YC. (2014). Obsessive-compulsive disorder for ICD-11: proposed changes to the diagnostic guidelines and specifiers. Rev Bras Psiquiatrics, 36 Suppl 1, 3-13. [Link]
Steketee, G., Siev, J., Yovel, I., Lit, K., & Wilhelm, S. (2019). Predictors and Moderators of Cognitive and Behavioral Therapy Outcomes for OCD: A Patient-Level Mega-Analysis of Eight Sites. Behavior Therapy, 50(1), 165-176. [Link]
Storch, EA., Murphy, TK., Geffken, GR., Mann, G., Adkins, J., Merlo, LJ, et al. (2006). Cognitive-behavioral therapy for PANDAS-related obsessive-compulsive disorder: findings from a preliminary waitlist controlled open trial. JAACAP, 45(10), 1171-8. [Link]
Wei, MA., Van Kirk, N., Reid, AM., Garner, LE., Krompinger, JW., Crosby, JM., et al. (2020). Emotion regulation strategy use and symptom change during intensive treatment of transitional age youth patients with obsessive compulsive disorder. Journal of Behavioral and Cognitive Therapy, 30(2), 95-102. [Link]
Wells, A., Fisher, P., Myers, S., Wheatley, J., Patel, T., & Brewin, CR. (2009). Metacognitive therapy in recurrent and persistent depression: A multiple-baseline study of a new treatment. Cognitive Therapy and Research, 33(3), 291-300. [Link]
Wilhelm, S., Berman, NC., Keshaviah, A., Schwartz, RA., & Steketee, G. (2015). Mechanisms of change in cognitive therapy for obsessive compulsive disorder: role of maladaptive beliefs and schemas. Behavioral Research Therapy, 65, 5-10. [Link]
Ye, Y-Y., Zhang, Y-F., Chen, J., Liu, J., Li, X-J., Liu, Y-Z., et al. (2015). Internet-Based cognitive behavioral therapy for insomnia (ICBT-i) improves Comorbid anxiety and Depression- A Meta-Analysis of Randomized controlled trials. PLOS ONE, 10(11), 1-11. [Link]
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار