الگوی ساختاری سبک‌های والدگری، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و خودشیفتگی نوجوانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس

2 دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین الگوی ساختاری سبک‌های والدگری، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و خودشیفتگی در نوجوانان پسر بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمام نوجوانان پسر ۱۳ تا ۱۸ سال منطقه ۱۶ شهر تهران در فصل پاییز و زمستان سال ۱۳۹۵ به‌تعداد ۱۶۷۴۵۹ نفر بود که از میان آن‌ها به‌روش نمونه‌برداری هدف‌مند از فرهنگ‌سرای بهمن، مجتمع فرهنگی هنری فجر و مجتمع ورزشی بهمن تعداد300 نوجوان به‌همراه مادران‌شان به پیشنهاد گاداگنولی و ولیسر (1998) در پژوهش­های الگویابی انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سبک‌های والدگری بامریند (1991) بود که توسط مادران و نسخه کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ، 1988 و صفت‌های شخصیت خودشیفته آمز، رز و اندرسون (2006) بود که توسط نوجوانان تکمیل شد. پس از کنار گذاشتن ۵ پرسشنامه مخدوش و داده­های پرت ۵ شرکت‌کننده، داده‌ها با استفاده از روش الگویابی معادله‌ها تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد طرحواره‌های ناسازگار اولیه رابطه بین سبک‌های والدگری مقتدرانه و صفت‌های شخصیت خودشیفته را به‌صورت منفی (۳۱۹/0-=β، ۰۰1/0=P) و رابطه بین سبک‌های والدگری مستبدانه و صفت‌های شخصیت خودشیفته را به‌صورت مثبت (۱۵۳/0=β، 0۲/0=P) میانجی‌گری می‌کند. نتیجه‌گیری: نظام تربیتی خانواده و یا به تعبیر دیگر شیوه‌های فرزندپروریوالدین، یکی از عوامل مهم در شکل‌گیری شخصیت فرد و شکل‌گیری سازه‌های شناختی از جمله طرحواره‌های ناسازگار اولیه او است. بر اساس این نتایج اهمیت و ضرورت آموزش فرزندپروری مثبت به والدین به‌ویژه مادران و به‌ویژه در سنین کودکی فرزندان‌شان بیش از پیش برجسته می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural model of parenting styles, early maladaptive schemas and narcissistic personality traits in adolescents

نویسندگان [English]

  • Zabeti As 1
  • Jafari S 2
1 Islamic Azad University Shahre Qods branch
2 Alzahra University
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine the structural model of parenting styles, early maladaptive schemas and narcissistic personality traits in adolescents in male adolescents. Method: This study utilized a descriptive correlational design and statistical population of this study was included all second high school male students in Tehran in the first semester of 2016-2017 which through them by target sampling 300 teenager were selected based on Guadagnoli & Velicer proposal. The study tools were Baumrind Parenting Styles Questionnaire (1990), Young Schema Questionnaire-short form (1988) and Ames, Rose & Anderson Narcissistic Personality Inventory (2006). After removing 5 outlier subjects, data were analyzed with Structural Equation Modeling. Results: Results showed that research structural model base on gathered data fit well and early maladaptive schema negatively are the mediation in the relationship between authoritative parenting styles and narcissistic personality traits (β =-0.319, P=0.001) and positively are the mediation in the relationship between authoritarian parenting styles and narcissistic personality traits (β =0.153, P=0.02). Conclusion: Educational system of family or in other words parenting styles of parents are important factors in formation of children's personality and formation of cognitive constructs including early maladaptive schemas. Based on this results it is recommended that in treatment of narcissistic personality features to be focus on parenting styles of parents and treatment like schema therapy be used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • adolescents- male- narcissistic- parenting styles- schema

مراجع

  1. انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (1393). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (ویراست پنجم). ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر روان. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 2013).
  2. باچر، جیمز.، مینکا، سوزان.، و هولی، جیل. (1394). آسیب‌شناسی روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر ارسباران. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 2014).
  3. پورحیدری، سپیده.، بساک‌نژاد، سودابه.، داودی، ایران.، و مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز. (۱۳۹۶). اثربخشی فرزندپروری مثبت و ذهن‌آگاهی بر رابطه مادر-فرزند سالم و رابطه همشیران در خانواده‌های دارای کودک دچار کاستی توجه/فزون‌کنشی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۱(۱ پیاپی ۴۱): ۲۶-۷.
  4. توزنده‌جانی، حسن.، توکلی‌زاده، جهان‌شیر.، و لگزیان، زهرا. (۱۳۹۰). اثربخشی شیوه‌های فرزندپروری بر خودکارامدی و سلامت روان دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام نور و آزاد نیشابور. نشریه افق دانش، ۱۷(2 پیاپی 52): ۶۴-۵۶.
  5. دانش، عصمت.، سلیمی‌نیا، نرگس.، حق‌رنجبر، فرخ.، نادری، فریده.، و عمویی، خدیجه. (۱۳۹۶). الگوی ساختاری تحول روانی-اجتماعی فرزندان در ارتباط با هوش معنوی و شیوه‌های فرزندپروری مادران آن‌ها. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۱(۱ پیاپی ۴۱): ۶۵-۴۷.
  6. دانش، عصمت.، نیکومنش، نرسانگا.، سلیمی‌نیا، نرگس.، سابقی، لیلا.، و شمشیری، مینا. (1393). رابطه صفات شخصیتی مادران با کمال‌گرایی دختران نوجوان آن‌ها. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(4 پیاپی 32): 78-63.
  7. رستمی‌نژاد، محمدعلی.، و شوکتی، احمدرضا. (۱۳۹۵). پیش‌بینی عضویت در شبکه‌های مجازی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس سبک‌های فرزندپروری و سازگاری. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۰(۲ پیاپی ۳۸): ۲۰۸-۱۹۳.
  8. قدسی، احمد.، صریحی، نفیسه.، و آقایوسفی، علی‌رضا. (1393). رابطه انگیزه پیشرفت با طرحواره‌های ناسازگار اولیه و جو عاطفی خانواده. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(4 پیاپی 32): 131-111.
  9. کمالی ایگلی، سمیه.، و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (۱۳۹۵). تبیین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و کمال‌گرایی در نوجوانان دختر. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۰(۳ پیاپی 3۹): ۳۱۰-۲۹۱.
  10. محمدزاده. علی. (1388). اعتبارسنجی پرسشنامه شخصیت خودشیفته در جامعه ایرانی. مجله اصول بهداشت روانی، 11(4): 281-274.
  11. نظری، فاطمه.، کاکاوند، علی‌رضا.، و مشهدی فراهانی، ملکه. (۱۳۹۴). رابطه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با شیوه‌های فرزندپروری مادران و اختلال‌های بیرونی‌شده فرزندان‌شان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۹(۲ پیاپی ۳۴): ۱۳۵-۱۱۵.
  12. یانگ، جفری.، کلوسکو، ژانت.، و ویشار، ماری جوری. (1389). طرحواره درمانی. ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز. تهران: نشر ارجمند. (تاریخ انتشار به‌زبان اصلی، 2003).
  13. Ames, D. R., Rose, P., & Anderson, C. P. (2006). The NPI-16 as a short measure of narcissism. Journal of Research in Personality, 40(4):440-50.
  14. Barnett, M. D., & Sharp, K. J. (2017). Narcissism, gender, and evolutionary theory: The role of private and public self-absorption. Personality and Individual Differences, 26(4): 326-332.
  15. Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11(1): 56-95.
  16. Brummelman, E., Thomaes, S., Nelemans, S. A., Orobio de Castro, B., Overbeek, G., & Bushman, B. J. (2015). Origins of narcissism in children. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 112(12): 3659-3662.
  17. Buri, J. R., Louisell, P. A., Misukanis, T. M., & Muller, R. A. (1988). Effects of parental authoritarianism and authoritativeness on self-esteem. Personality and Social Psychology Bulletin, 14(2): 271-282.
  18. Corral, C., & Calvete, E. (2014). Early maladaptive schemas and personality disorder traits in perpetrators of intimate partner violence. The Spanish Journal of Psychology, 17 (1): 1-10.
  19. Esmali Kooraneh, A., & Amirsardari, L. (2015). Predicting early maladaptive schemas using Baumrind’s parenting styles. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, 9(2): 26-30.
  20. Ghani, F., B, A., Kamal, S. L. A., & Aziz, A. A. (2014). The implication of parenting styles on the Akhlak of Muslim teenagers in the South of Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 114(2): 761-765.
  21. Gonzalez-Jimenez, A. J., & Hernandez-Romera, M. M. (2014). Early maladaptive schemas in adolescence: A quantitative study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 132(2): 504-508.
  22. Guadagnoli, E., & Velicer, W. F. (1998). Relation to sample size to the stability of component patterns. Psychological Bulletin, 103(2): 265-275.
  23. Güner, O. (2016). Psychometric Properties and normative values of early maladaptive schema questionnaires set for children and adolescents (SQS). Clinical psychology & psychotherapy, 24(2): 534-554.
  24. Horton, R. S., & Tritch, T. (2014). Clarifying the links between grandiose narcissism and parenting. The Journal of Psychology, 148(2): 133-43.
  25. Khajouei Nia, M., Sovani, A., & Sarami Forooshani, G. R. (2014). Exploring correlation between perceived parenting styles, early maladaptive schemas, and depression among women with depressive symptoms in Iran and India- role of early maladaptive schemas as mediators and moderatos. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(12): e17492.
  26. Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. Edition 2. New York & London: Guilford press.
  27. Mantgomety, C., Fisk, J. E., Graigl, J. (2008). The effects of perceived parenting style on the propensity for illicit drug use: the importance of parental warmth and control. Drug Alcohol Review, 27(6): 640-9.
  28. Matejevic, M., Jovanovic, D., & Ilic, M. (2015). Patterns of family functioning and parenting style of adolescents with depressive reactions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 185(1): 234-239.
  29. Meyers, L. S., Gamest. G., & Goarin, A. J. (2006). Applied multivariate research, design and interpretation. London: Sage publication.
  30. Roche, M. J., Pincus, A. L., Lukowitsky, M. R., Menard, K. S., & Conroy, D. E. (2013). An integrative approach to the assessment of narcissism. Journal of Personality Assessment, 95(3): 237-248.
  31. Sakulsriprasert, C., Phukao, D., Kanjanawong, S., & Meemon, N. (2016). The reliability and factor structure of Thai Young schema questionnaire-short form 3. Asian Journal of Psychiatry, 24(1): 85-90.
  32. Sarıtaş Atalar, D., & Gençöz, T. (2015). The mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between maternal rejection and psychological problems. Turkish Journal of Psychiatry, 26(1): 40-7.
  33. Shorey, R. C., Elmquist, J., Anderson, S., & Stuart, G. L. (2015). The relationship between early maladaptive schemas, depression, and generalized anxiety among adults seeking residential treatment for substance use disorders. Journal of Psychoactive Drugs, 47(3): 230-8.
  34. Shorey, R. C., Stuart, G. L., & Anderson, S. (2014). Differences in early maladaptive schemas between a sample of young adult female substance abusers and a non-clinical comparison group. Clinical Psychology & Psychotherapy, 21(1): 21-8.
  35. Smetana, J. G. (2017). Current research on parenting styles, dimensions, and beliefs. Current Opinion in Psychology, 15(2): 19-25.
  36. Waller, G., Meyer, C., & Hanian, V. (2001). Psychometric properties of the long & short versions of the Young schema questionnaire. Cognitive Therapy and Research, 25(2): 137-147.
  37. Zeigler-Hill, V., Green, B. A., Arnau, R. C., Sisemore, T. B., & Myers, E. M. (2011). Trouble ahead, trouble behind: Narcissism and early maladaptive schemas. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 42(3): 96-103.
  38. Zhou, Q., Wang, Y., Deng, X., Eisenberg, N., Wolchik, S. A., & Tein, J.-Y. (2008). Relations of parenting and temperament to Chinese children’s experience of negative life events, coping efficacy, and externalizing problems. Child Development, 79(3):493-513.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار