نقش میانجی‌گر عزت نفس در رابطه بین چشم‌انداز زمان و کیفیت زندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ازاد شهر قدس

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا

3 دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

چکیده

چکیدههدف: هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی‌گر عزت نفس در رابطه بین چشم‌انداز زمان و کیفیت زندگی دانشجویان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس در سال تحصیلی 95-1394 به‌تعداد 35000 نفر بود. به‌روش نمونه‌برداری چندمرحله‌ای 251 نفر از میان دانشجویان رشته برق و کامپیوتر دانشکده فنی و مهندسی و دانشجویان رشته مدیریت و زبان دانشکده علوم انسانی انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل نسخه کوتاه پرسشنامه سازمان بهداشت جهانی ۱۹۹۶؛ سیاهه چشم‌انداز زمان زیمباردو و بوید (1999) و عزت نفس آیزنک ۱۹۷۶ بود. داده‌ها از طریق روش الگویابی معادله‌های ساختاری تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که عزت نفس اثر ابعاد چشم‌انداز زمان گذشته منفی (180/0-=β، 001/0=P) و چشم‌انداز زمان حال قضا و قدری (088/0-=β، 042/0=P) بر کیفیت زندگی را به‌صورت منفی و اثر ابعاد گذشته مثبت چشم‌انداز زمان (156/0=β، 001/0=P) و آینده چشم‌انداز زمان (134/0=β، 001/0=P) را بر کیفیت زندگی به‌صورت مثبت میانجی‌گری می‌کند. نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود دست­اندرکاران با تدوین برنامه هایی به والدین آموزش دهند که به اولویت‌بندی فرزندان خود در انتخاب چشم‌انداز زمان به‌ویژه چشم‌اندازهای متعادل‌تر و همین‌طور برنامه‌ریزی‌ها، هدف‌بندی‌ها و عزت نفس آن‌ها توجه ‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The mediator role of self-esteem in the relationship between time perspective and quality of life

نویسندگان [English]

  • Atie Zabeti 1
  • Sadegh Taghiloo 2
  • Biok Tajeri 3
1 M.A student in general psychology, Islamic Azad University, Shahre Ghods branch, Shahre Ghods, Iran
2 Assistant professor of psychology, Islamic Azad University, Astara branch, Astara, Iran
3 Assistant professor of psychology, Islamic Azad University, Karaj branch, Alborz, Iran.
چکیده [English]

Aim: The aim of the present study was to determine the mediator role of self-esteem in the relationship between time perspective and quality of life of students. Method: The study design was descriptive correlational and the statistical population included  all students of Azad Islamic University, Shahre Ghods branch in 2014-2015 academic year, N = 35000. Of these, 251 students were selected via multistage sampling. Hence, two departments were selected from the faculty of electrical and computer sciences and two departments were selected from the Faculty of humanities and letters. The study tools included the WHOQOL-BREF, 1996, the time perspective inventory Zimbardo and Boyd (1999) and Eysenck's 1976 self-esteem questionnaire. The obtained data was analyzed using structural equation modeling. Results: Results revealed that self-esteem mediates the effect of negative-past time perspective (β=-0.180, P=0.001) and present fatalistic time perspective (β=-0.088, P=0.042) on dimensions on quality of life negatively and the effect of positive-past time perspective (β=0.156, P=0.001) and future time perspective (β=0.134, P=0.001) on dimensions on quality of life positively. Conclusion: It is recommended that psychologists and educators teach parents to pay attention to their children's time perspective especially a more balanced perspective and also their plans, goal setting and self-esteem. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • perspective
  • Quality of life
  • Self-Esteem
  • time

مراجع

  1. اکبری‌بیاتیانی، عبدالرضا.، پورمحمدرضای تجریشی، معصومه.، گنج‌علی‌وند، ناهید.، میرزمانی، محمود.، و صالحی، مسعود. (1390). ارتباط شبکه اجتماعی با کیفیت زندگی در والدین دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی آموزش‌پذیر. فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی، 11(2): 173-163.
  2. رشید، خسرو.، یارمحمدی واصل، مصیب.، و فتحی، فرشته. (1393). رابطه نگرش به زمان یا بهزیستی روان‌شناختی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. مجله پژوهش‌های کاربردی در روان‌شناسی تربیتی، 1(2): 73-62.
  3. زکی، محمدعلی. (1386). کیفیت زندگی و رابطه آن با عزت نفس در بین دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 13(4): 419-416.
  4. سلملیان، زهره.، و کاظم‌نژادلیلی، احسان. (1393). همبستگی عزت نفس با موفقیت تحصیلی در دانشجویان. مجله پرستاری و مامایی جامع‌نگر، 24(71): 47-40.
  5. فقیهی، محمدصالح.، و کج‌باف، محمدباقر. (۱۳۹۵). اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر رویکرد پذیرش و تعهد به مادران بر عزت نفس کودکان دچار شکاف لب و کام: پژوهش مورد منفرد. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۰(۴ پیاپی ۴۰): 453-۴۷۶.
  6. محمدی، کیامرث.، رفاهی، ژاله.، و سامانی، سیامک. (1392). واسطه‌گری عزت نفس بر کیفیت زندگی و رفتارهای پرخطر در بین دانشجویان. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 4(2 پیاپی 14): 43-29.
  7. محمدی، مهسا.، دانش، عصمت.، و تقی‌لو، صادق. (1395). پیش‌بینی امیدواری بر اساس جهت‌گیری مذهبی و چشم‌انداز زمان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(2 پیاپی 38): ۱۷۴-۱۵۷.
  8. مکوندی، سمیه.، و زمانی، مریم. (1390). بررسی کیفیت زندگی و ابعاد مختلف آن در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در سال 1389. جنتاشاپیر، 2(4): ۲۰۰-۱۹۱.
  9. منصوری‌سپهر، روح‌الله.، خداپناهی، محمدکریم.، و حیدری، محمود. (1390). ناهماهنگی شناختی: تأثیر تمرکز برخود بر تعدیل‌کنندگی عزت نفس در تغییر نگرش. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 6(2 پیاپی 22): ۴۰-۲۵.
  10. مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز.، پاک‌نژاد، سودابه.، شهنی ییلاق، منیجر.، شکرکن، حسین.، حقیقی، جمال. (1384) بررسی روابط ساده و چندگانه ترس از موفقیت، عزت نفس، کمال‌گرایی، و ترس از ارزیابی منفی با نشانگان وانمودگرایی در دانشجوان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهیدچمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز، 3(4 پیاپی 12): ۲۴-۱.
  11. نجات، سحرناز.، منتظری، علی.، هلاکویی نایینی، کوروش.، کاظم، محمد.، و مجدزاده، سیدرضا. (1385). استانداردسازی پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت: ترجمه و روان‌سنجی گونه ایرانی. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، 4(4): 12-1.
  12. هرمزی‌نژاد، معصومه. (1380). رابطه ساده و چندگانه عزت نفس، اضطراب اجتماعی و کمال‌گرایی با ابراز وجود در دانشجویان دانشگاه شهیدچمران اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز.
  13. Anagnostopoulos, F., & Griva, F. (2012). Exploring time perspective in Greek young adults: Validation of the Zimbardo time perspective inventory and relationships with mental health indicators. Social Indicators Research, 106(1): 41-59.
  14. Andretta, J. R., Worrell, F. C., & Mello, Z. R. (2014). Predicting educational outcomes and psychological wellbeing in adolescents using time attitude profiles. Psychology in the Schools, 51(2):434-451.
  15. Arnold, K. M., McDermott, K. B., & Szpunar, K. K. (2011). Individual differences in time perspective predict autonoetic experience. Consciousness and Cognition, 20(3):712-719.
  16. Bitsko, M. J., Stern, M., Dillon, R., Russell, E. C., & Laver, J. (2008). Happiness and time perspective as potential mediators of quality of life and depression in adolescent cancer. Pediatric blood & cancer, 50(3):613-9.
  17. Braitman, A. L., & Henson, J. M. (2015). The impact of time perspective latent profiles on college drinking: A multidimensional approach. Substance Use & Misuse, 50(5): 664-673.
  18. C F Kuok, K., Li, L., Xiang, Y. T., Nogueira, B. O., Ungvari, G. S., Ng, C. H., Chiu, H. F., Tran, L., & Meng, L. R. (2017). Quality of life and clinical correlates in older adults living in the community and in nursing homes in Macau. Psychogeriatrics, doi: 10.1111/psyg.12214. [Epub ahead of print].
  19. Davis, W. E., & Hicks, J. A. (2013). Maintaining hope at the 11th hour: Authenticity buffers the effect of limited time perspective on hope. Personality and Social Psychology Bulletin, 39(12): 1634-1646.
  20. Demirbağ, B. C., Bayrak, B., Özkan, C. G., & Çaylak, E. (2017). Evaluation of the Life quality of workers in a cement factory. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 115(2): 1462-1467.
  21. Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling, editon 2. Guilford press: New York & London.
  22. Laghi, F., Liga, F., Baumgartner, E., & Baiocco, R. (2012). Time perspective and psychosocial positive functioning among Italian adolescents who binge eat and drink. Journal of Adolescence, 35(5): 1277-1284.
  23. Laguette, V., Apostolidis, T., Dany, L., Bellon, N., Grimaud, J. C., Lagouanelle-& Simeoni, M. C. (2013). Quality of life and time perspective in inflammatory bowel disease patients. Quality of Life Research, 22(10): 2721-36.
  24. McKay, M. T., Worrell, F. C., Temple, E. C., Perry, J. L., Cole, J. C., Mello, Z. R. (2015). Less is not always more: The case of the 36-item short form of the Zimbardo time perspective inventory. Personality and Individual Differences, 72(2): 68-71.
  25. Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006). Applied multivariate research, design and interpretation. London: Sage publication.
  26. Ortuño, V. E., & Vasquez, A. E. (2013). Time perspective and self-esteem: Negative temporality affects the way we judge ourselves. Studia Psychologica, 6(1): 109-125.
  27. Preau, M., Apostolidis, T., Francois, C., Raffi, F., Spire, B. (2007). Time perspective and quality of life among HIV-infected patients in the context of HAART. AIDS Care, 19(4):449-58.
  28. Siu, N. Y. F., Lam, H. H. Y., Le, J. J. Y., & Przepiork, A. M. (2014). Time perception and time perspective differences between adolescents and adults. Acta Psychologica, 151(3):222-229.
  29. Wanden-Berghe, C., Martin-Rodero, H., Rodriguez-Martin, A., Novalbos-Ruiz, J. P., Martinez de Victoria, E., Sanz-Valero, J., Garcia Gonzalez, Á., Vila, A., Alonso, M. V., Tur Mari, J. A., Marquez, S., Garcia Luna, P. P., & Irles, J. A. (2014). Quality of life and its determinants in Spanish university students of health sciences factors. Nutrición Hospitalaria, 31(2):952-8.
  30. Webster, J. D., & Ma, X. (2013). A balanced time perspective in adulthood: Well-being and developmental effects. Canadian Journal on Aging, 32(4): 433-442.
  31. Worrell, F, C., McKay, M. T., & Andretta, J. R. (2015). Concurrent validity of Zimbardo time perspective inventory profiles: A secondary analysis of data from the United Kingdom. Journal of Adolescence, 42(1): 128-139.
  32. Worrell, F. C., & Mello, Z. R. (2009). Convergent and discriminant validity of time attitude scores on the adolescent time perspective inventory. Diskurs Kindheits und Jugendforschung [Research on Child and Adolescent Development], 4(1): 185-196.
  33. Zhang, J. W., Howell, R. T., & Stolarski, M. (2013). Comparing three methods to measure a balanced time perspective: The relationship between a balanced time perspective and subjective well-being. Journal of Happiness Studies, 14(1): 169-184.
  34. Zimbardo, P. G., & Boyd, J. N. (1999). Putting time in perspective: A valid, reliable individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77(2): 1271-1288.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار