نقش میانجیگر خودهای ممکن در رابطه بین چشم انداز زمان با اضطراب امتحان دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجیگر خودهای ممکن در رابطه بین چشم انداز زمان با اضطراب امتحان دانش آموزان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران بود که در سال تحصیلی 99-98 مشغول به تحصیل بودند که از میان آن­ها 255 دانش آموز به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل اضطراب امتحان ساراسون و همکاران (1958)؛ توازن خودهای ممکن زادشیر و همکاران (1399) و سیاهه چشم انداز زمان زیمباردو و بوید (1999) بود. برای تحلیل داده­ها از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته­ ها: در پژوهش حاضر ضریب مسیر غیرمستقیم بین چشم اندازهای آینده (01/0>p، 176/0-=β)، حال لذت‌گرا (01/0>p، 179/0-=β) و گذشته مثبت (01/0>p، 076/0-=β) با اضطراب امتحان منفی و در سطح 01/0 معنادار بود. ضریب مسیر غیرمستقیم بین چشم انداز گذشته منفی با اضطراب امتحان (01/0>p، 053/0=β) مثبت و در سطح 01/0 معنادار بود. نتیجه­ گیری: به نظر می­رسد چشم انداز زمان موجب می­شود فرد برای اهداف بلند مدت خود برنامه ریزی کند، این طرح ریزی موجب افزایش تفکر امیدوارانه، داشتن منابع مقابله­ ای کافی و کارآمد برای تفکر هدفمند و آشنایی با مسیرهای لازم برای رسیدن به اهداف، می­شود که در نهایت موجب شده دانش آموز اضطراب امتحان را تجربه نکند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The mediating role of the possible selves in the relationship between time perspective and students' test anxiety

نویسندگان [English]

  • Somaye Azimi 1
  • Nasrin Bagheri 2
1 Master of Clinical Psychology, Rudehen Branch, Islamic Azad University, Rudehen, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
چکیده [English]

Aim: This study aimed to determine the mediating role of the possible selves in the relationship between time perspective and students' test anxiety. Method: The research method was descriptive structural equation modeling and the statistical population of the present study included all high school students in Tehran who were studying in the academic year of 2019-2020, among them, 255 students were selected by convenience sampling method. Research tools include the Test Anxiety Scale by Sarason et al. (1958); the Possible Selves’ Questionnaire by Zadshir et al. (2020) and the Time Perspective Inventory by Zimbardo and Boyd (1999). Structural equation modeling was used to analyze the data. Results: In the present study, the indirect path coefficient between future (p<0.01, β=-0.176), hedonistic present (p<0.01, β=-0.179), and positive past (p<0.01, β=-0.076) time perspectives with test anxiety were negative, and significant at the level of 0.01. The indirect path coefficient between negative past perspective with test anxiety (p<0.01, β=0.053) was positive and significant at the level of 0.01. Conclusion: It seems that the time perspective causes a person to plan for his long-term goals, this planning increases hopeful thinking, having enough and effective coping resources for purposeful thinking and familiarity with the necessary paths to meet the goals, which ultimately causes the student not to experience test anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • possible selves
  • test anxiety
  • time perspective

مراجع

ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (۱۳۹۴). نظریه‌های جرم‌شناسی و بزهکاری با تأکید بر شناخت اجتماعی. تهران: نشر ارجمند. ]پیوند[
افشاری، محسن.، و شیرزادی فرد، میثم.، و قربان جهرمی، رضا. (1396). چشم انداز زمان آینده و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطه­ای خود نظم جویی بلندمدت و ادراک سودمندی تکالیف تحصیلی. روان­شناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 14(54)، 134-121. ]پیوند[
امیدیان، مرتضی.، مهرابی، زهرا.، و حاجی یخچالی، علیرضا. (1398). رابطه علّی ذهن آگاهی و انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی با میانجی چشم‌انداز زمان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. روان­شناسی تربیتی، 15(53)، 159-141. ]پیوند[
تقی لو، صادق.، خالدی، عزیزه.، باجور، محسن.، مهرانه مهرپور، فهیمه.، و بوستانی، قادر. (1394). ویژگی‌های روان‌سنجی سیاهه چشم‌انداز زمان زیمباردو (ZTPI) در نوجوانان. روان­سنجی، 4(14)، 12-1. ]پیوند[
تقی لو، صادق.، و لطیفی، حمیده. (1395). نقش میانجی­گر امیدواری در رابطه بین چشم انداز زمان و آشفتگی روان­شناختی. اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی، 10(39)، 76-67. ]پیوند[
چراغیان، بهمن.، فریدونی مقدم، مالک.، برازپردنجانی، شهرام.، و باورصاد، نفیسه. (1390). بررسی اضطراب امتحان و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی در دانشجویان پرستاری. مجله دانش و تندرستی، 3(3-4)، 29-25. ]پیوند[
حسینی یزدی، عاطفه.، مشهدی، علی.، کیمیایی، علی.، و عاصمی، زهرا. (1394). اثربخشی برنامه مداخله‌ای ویژه کودکان طلاق بر بهبود خود پنداره و تاب‌آوری کودکان. فصلنامه روان­شناسی کاربردی، 9(1 پیاپی 33)، 21-7. ]پیوند[
حسینی، مهکامه، (1398). آموزش چشم انداز زمان و تأثیر آن بر اضطراب دانش آموزان دوره متوسطه اول. مشاوره مدرسه، 15(1)، 23-13. ]پیوند[
رضاپور میرصالح، یاسر.، ریحانی کیوی، شهناز.، خباز، محمود.، و ابوترابی کاشانی، پریسا. (1389). مقایسه رابطه بین مؤلفه های ابزار گری هیجانی و خودپنداره در دانشجویان دختر و پسر. فصلنامه روان­شناسی کاربردی، 4(1 پیاپی 13)، 51-40. ]پیوند[
زادشیر، فرزانه.، صابر، سوسن.، و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (1399). ساخت و تحلیل روان‌سنجی پرسشنامه توازن خودهای ممکن در دانش آموزان. روان­شناسی کاربردی، 14(56)، 414-391. ]پیوند[
ضابطی، عطیه سادات.، تقی لو، صادق.، و تاجری، بیوک. (1396). نقش میانجی‌گر عزت نفس در رابطه بین چشم‌انداز زمان و کیفیت زندگی. روان­شناسی کاربردی، 11(2)، 101-85. ]پیوند[
قدم پور، عزت الله.، برزگربفرویی، مهدی.، و حیدریانی، لیلا. (1398). رابطه بین ابعاد چشم انداز زمان و فرسودگی تحصیلی: نقش واسطه­ای تفکر ارجاعی. شناخت اجتماعی، 1(15)، 140-125. ]پیوند[
گلستانه، سید موسی.، افشین، سید علی.، و دهقانی، یوسف. (1395). رابطه بین چشم انداز زمان با جهت گیری هدف، تعلل تحصیلی و پیشرفت تحصیلیِ دانشجویان دانشکده‌های مختلف دانشگاه خلیج فارس. شناخت اجتماعی، 5(10)، 71-52. ]پیوند[
یعقوبی، ابوالقاسم.، محققی، حسین.، یوسف زاده، محمدرضا.، گنجی، کامران.، الفتی، ناهید. (1393). تأثیر آموزش مدیریت زمان بر اضطراب امتحان و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. روان­شناسی مدرسه و آموزشگاه، 3(1)، 144-131. ]پیوند[
Bak W. (2015). Possible selves: Implications for psychotherapy. International journal of mental health and addiction, 13(5), 650-658. [Link]
Brady, S. T., Hard, B. M., & Gross, J. J. (2018). Reappraising test anxiety increases academic performance of first-year college students. Journal of Educational Psychology, 110(3), 395-406. [Link]
Carsley, D., Charlebois, F., Titova, P., & Heath, N. (2020). The Role of Mindfulness Colouring and Dispositional Mindfulness on University Students’ Test Anxiety and State Mindfulness. International Journal of Whole Person Care, 7(1), 49-50. [Link]
Dastgoshadeh, A. (2018). Developing a model of teachers’ possible selves for the Iranian context. Journal of teaching language skills, 37(1), 73-96. [Link]
Davis, W. E., & Hicks, J. A. (2013). Maintaining Hope at the 11th Hour: Authenticity Buffers the Effect of Limited Time Perspective on Hope. Personality and Social Psychology Bulletin, 39(12), 1634-1646. [Link]
Dreves, P. A., & Blackhart, G. C. (2019). Thinking into the future: how a future time perspective improves self-control. Personality and Individual Differences, 149, 141-151. [Link]
Hardin, E. E. & Lakin, J. L. (2009). The integrated self-discrepancy index: A reliable and valid measure of self-discrepancies. Journal of Personality Assessment, 91, 245-253. [Link]
Higgins, E. T. (1987). Self-discrepancy: A theory relating self and affect. Psychological Review, 94, 319-340. [Link]
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed). New York, NY, US: Guilford Press. [Link]
Krispenz, A., Gort, C., Schültke, L., & Dickhäuser, O. (2019). How to Reduce Test Anxiety and Academic Procrastination through Inquiry of Cognitive Appraisals: A Pilot Study Investigating the Role of Academic Self-Efficacy [Original Research]. Frontiers in Psychology, 10(1917). [Link]
Leondari, A. (2007). Future time perspective, possible selves, and academic achievement. New Directions for Adult and Continuing Education, 114, 17-26. [Link]
Leondari, A., & Gonida, E. (2008). Adolescents' possible selves, achievement goal orientations, and academic achievement. Hellenic Journal of Psychology, 5, 179-198. [Link]
Markus, H., & Nurius, P. (1986). Possible selves. American Psychologist, 41(9), 954-969. [Link]
Markus, H., & Nurius, P. (1987). Possible selves: The interface between motivation and the self-concept. In K. Yardley & T. Honess (Eds.), Self and identity: Psychosocial perspectives (pp. 157–173). Chichester/New York: Wiley & Sons. [Link]
Mehdinezhad, V., & Bamari, Z. (2015). The Relationship between Test Anxiety, Epistemological Beliefs and Problem Solving among Students. Journal of New Approaches in Educational Research, 4, 2-8. [Link]
Molina, M. F., Schmidt, V., & Raimundi, M. J. (2017). Possible selves in adolescence: development and validation of a scale for their assessment. The Journal of Psychology, 151(7), 646-668. [Link]
Núñez-Peña, M. I., Suárez-Pellicioni, M., & Bono, R. (2016). Gender Differences in Test Anxiety and Their Impact on Higher Education Students’ Academic Achievement. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 228, 154-160. [Link]
Pekrun, R., & Stephens, E. J. (2015). Test Anxiety and Academic Achievement. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition) (pp. 244-249). Elsevier. [Link]
Roick, J., Ringeisen, T. (2017). Self-efficacy, test anxiety, and academic success: A longitudinal validation. International Journal of Educational Research, 83, 84-93. [Link]
Rudzinska-Wojciechowska, J., Wojciechowski, J., & Stolarski, M. (2021). Do time perspectives predict school performance beyond intelligence and personality? Personality and Individual Differences, 172, 110594. [Link]
Sarason, I. C. (2013). Test anxiety, worry, and cognitive interference. In R. Schwarzer (Ed.), Self-related cognitions in anxiety and motivation (1st Ed.). Psychology Press. [Link]
Sarason, S. B., Davidson, K. S., Waite, R. R. (1958). A test anxiety scale for children. Child Development, 29(1), 105-13. [Link]
Stolarski, M., Fieulaine, N., & van Beek, W. (2015). Time Perspective Theory; Review, Research and Application. Springer International Publishing. [Link]
Stolarski, M., Wojciechowski, J., & Matthews, G. (2021). Seeking the origins of time perspectives – Intelligence, temperament, or family environment? A one-year longitudinal study. Personality and Individual Differences, 169, 110080. [Link]
Taber, B. (2015). Enhancing Future Time Perspective and Exploring Occupational Possible Selves Occupational Possible Se lves. In (pp. 101-111). [Link]
Weston, R. W., & Gore, P. A. (2006). A Brief Guide to Structural Equation Modeling. The Counseling Psychology, 34(3), 719-751. [Link]
Worrell, F, C., McKay, M. T., & Andretta, J. R. (2015). Concurrent validity of Zimbardo Time Perspective Inventory profiles: A secondary analysis of data from the United Kingdom. Journal of Adolescence, 42, 128-139. [Link]
Yıldırım, B., Beydili, E., & Görgülü, M. (2015). The Effects of Education System on to the Child Labour: An Evaluation from the Social Work Perspective. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 518-522. [Link]
Yoo, J. J. (2011). Insecure attachment. Self-discrepancy, and suicidal tendency in a sample of Korean and Korean. American: A path model of suicide. Doctoral dissertation, Liberty University. [Link]
Zimbardo, P. G., & Boyd, J. N. (1999). Putting time in perspective: A valid, reliable individual differences metric. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 1271-1288. [Link]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار