الگوی ساختاری رضایت زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه با میانجی‌گری هیجانخواهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

2 دانشیار دانشگاه آزاد رودهن

3 استادیار دانشگاه آزاد رودهن

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین رابطه رضایت زناشویی بر اساس سبک­های دلبستگی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه با میانجی­گری هیجان­خواهی و ارائه الگوی ساختاری برای آن بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه زنان متأهل مراجعه ‌کننده به خانه‌های سلامت شمال تهران در سال 1397 بالغ بر 1854 نفر بود. با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای ابتدا تهران به 4 منطقه شمال، غرب، شرق و جنوب تقسیم و با قرعه‌کشی منطقه شمال انتخاب شد. از بین 23 محلۀ نواحی 1 و 2 آن، 4 محله ازگل، اراج، نیاوران و باغ فردوس و از هر خانه سلامت 88 زن و در مجموع بر اساس نرم ‌افزار سمپل پاور 350 زن انتخاب شد. سپس پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ 1989، دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید 1990، طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ 1988 و هیجان‌خواهی زاکرمن 1978 توسط آن­ها تکمیل و داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری اسمارت پلاس تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج در سطح 99 درصد اطمینان نشان داد که الگوی ساختاری می­تواند رضایت زناشویی را بر اساس سبک دلبستگی (624/0=­β­­) و طرحواره­های ناسازگار اولیه (693/0-=­β­) با میانجی‌گری هیجان‌خواهی پیش‌بینی کند و از برازش مطلوبی برخوردار است. مسیر مستقیم سبک دلبستگی (653/0=­β­)، طرحواره‌های ناسازگار اولیه (731/0-=­β­) و هیجان‌خواهی (594/0=­β­) بر رضایت زناشویی معنادار و مسیر غیرمستقیم نشان داد که سبک دلبستگی (532/0=­β) و طرحواره‌های ناسازگار اولیه (561/0-=­β­­) با میانجیگری هیجان‌خواهی بر رضایت زناشویی شدت اثر مطلوبی داشته است. نتیجه‌گیری: برای انسجام و خَلق رابطه زناشویی مطلوب، می­توان با شناخت هیجان­های هریک از زوج­ها، طرحواره‌های ناسازگار اولیه، نوع سبک دلبستگی و تقابل عناصر درون روانی آن­ها، روابط زوج‌ها را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structural model of marital satisfaction based on attachment styles and early maladaptive schemas with mediation of sensation seeking

نویسندگان [English]

  • faranak sabonchi 1
  • Farideh Dokanei fard 2
  • Masoumeh Behbodi 3
1 Islamic Azad University of Roodehen Branch
2 . Department of Counseling, Faculty of educational science and Counseling (Management and Accounting), Islamic Azad University, Roudehen Branch, Iran
3 . Department of Counseling, Faculty of educational science and Counseling (Management and Accounting), Islamic Azad University, Roudehen Branch, Iran
چکیده [English]

Aim The aim was to determine the relationship between marital satisfaction based on attachment styles and early maladaptive schemas with mediation of sensation seeking and providing a structural model for it. Method: Method was correlation and the statistical population consisted of all married women referring to Health Centers in Tehran City in 2018; overally, 1854 individuals. Using multi-stage random sampling, Tehran was first divided into four regions: North, West, East and South and the North region, was selected randomly. From 23 districts, four quarters of Azgol, Araj, Niavaran and Bagh Ferdows of Districts 1 and 2, and 88 women from each Health Center were selected based on Power Sample software. Then, Enrich Marriage Satisfaction Questionnaire (1989), Collins and Reed (1990) Adult Attachment Questionnaire, Early Maladaptive Schemas (Yang, 1988), and Zuckerman Excitement Questionnaire (1978) were completed. Data were analyzed using structural equation of Smart Pls. Results: Results at 99% level of confidence showed that structural model can predict Marital satisfaction based on attachment style (β=-0.624) and early maladaptive schemas (β=- 0.693) with mediation of sensation seeking and it has a goodness of fit. Direct path of attachment style (β=0.653), early maladaptive schemas style (β=- 0.731) and sensation seeking (β=0.594) on marital satisfaction are Significant and indirect path results showed that attachment styles (β=0.532) and early maladaptive schemas (β=-0.561) with mediation of Sensation Seeking on marital satisfaction had a good effect size. Conclusion: Recognition of each couple’s emotions, early maladaptive schemas, their types of attachment styles, and confrontation of their intra-p

کلیدواژه‌ها [English]

  • attachment
  • marital satisfaction
  • schemas
  • sensation seeking
  • structural model
  1. احمدی، فاطمه.نصرالهی، بیتا.(1397). پیش بینی طرحواره معیارهای سرسختانه/عیبجویی افراطی بر اساس باورهای غیرمنطقی والدین و الگوهای ارتباطی والد-فرزند. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی کاربردی.سال12.شماره4(48)، زمستان1397. ]پیوند]
  2. بهرامی، محمود.کامرانی صالح، بخشعلی.(1395).بررسی‌رابطۀ‌ویژگی‌های‌شخصیت‌و‌سبک‌های دلبستگی با میزان هیجان خواهی نیروهای عملیاتی. فصلنامۀ روان‌شناسی نظامی، 7(28)، 44-29. ]پیوند[
  3. پولادی‌ریشهری،‌علی.خبازثابت،سرور.(1395). پیش‌بینی‌ تعارض ‌های زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی،‌کمال‌گرایی‌و‌طرحواره‌‌های‌ناسازگار‌در زوجین شهر بوشهر. فصلنامه دستاوردهای روانشناسی بالینی.سال 2،شماره 2. ]پیوند[
  4. خراسانی زاده،عاطفه.پور شریفی،حمید.رنجبری پور،طاهره.باقری،فریبرز.پویامنش،جعفر.( 1398). الگوی ساختاری رابطه بین الگوهای ارتباط والد-فرزند و طرحواره های ناسازگار اولیه با میانجیگری سبکهای دلبستگی. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی کاربردی.دوره 13.شماره1(49)،بهار،76-55. ]پیوند[
  5. ذوالفقاری‌برجویی،مستانه.نیسی،‌عبدالکاظم.صادقی،عبدالکاظم.(1395).بررسی‌رابطه‌خوشبینی،‌کیفیت-زندگی‌و‌شادکامی‌با‌رضایت‌مندی‌زناشویی در بین معلمین زن مقطع ابتدایی شهرستان اهواز، کنفرانس ملی دانش و فناوری روانشناسی، علوم تربیتی و جامع روانشناسی ایران، تهران، ]پیوند[
  6. سیف زاده نوشهر، مریم. (1395). بررسی رابطه بین خودکارآمدی جنسی، سبک‌ دلبستگی و هیجان‌خواهی در رضایت‌ زناشویی زوجین سازگار و ناسازگار. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیت دانشگاه محقق اردبیلی. ]پیوند[
  7. غضنفری،بتول.کشاورزی ارشد،فرناز. حسنی، فریبا.امامی پور،سوزان.(1397). اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر سبکهای حل تعارض وکیفیت رابطه زوج های ناسازگار. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی کاربردی.سال12.شماره1(45)، بهار1397،62-47. ]پیوند[.
  8. مومنی،خدامراد.کرمی،جهانگیر.حویزی زادهگان،ندا.(1396).رابطه هیجان خواهی، عاطفه مثبت و منفی و ناگویی هیجانی با خیانت زناشویی. مجله سلامت و مراقبت. ۱۳۹۶; ۱۹ (۴) :۲۲۱-۲۳۱. ]پیوند[
  9. هادی، سعیده. اسکندری،حسین.سهرابی، فرامرز.معتمدی، عبدالله. فرخی، نور علی.(1395). تدوین مدل ساختاری پیش بینی تعهد زناشویی براساس سبک دلبستگی و متغیرهای میانجی خودکنترلی و طرحواره های ناسازگار اولیه در افراد با روابط فرازناشویی عاطفی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و رواندرمانی.ز مستان 1395 - شماره 28 .33 تا 60. ]پیوند[
  10. یوسفی،رحیم.ادهمیان،الهام.عبدالمحمدی،کریم.(1395).نقش طرحواره های ناسازگار، صفات شخصیت و سبک دلبستگی در پیش بینی علائم نشانگان ضربه عشق. مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان، سال 14، شماره 3. ]پیوند[.
  11. Batool, S. S., & Khalid, R. (2012). Emotional Intelligence: A Predictor of Marital Quality in Pakistani Couples . Pakistan Journal Psychological Research, 2012, Vol. 27, No. 1, 65-88.[Link]
  12. Bowlby J. (1980).Attachment and loss. Vol.3.New York:Basic Books; [Link].
  13. Ebrahimi, L. (2018). The Effectiveness of Marital Counseling Based on Human Validation Patterns in Reducing Conflict and Increasing Marital Satisfaction of Veterans' Couples. quarterly Journal of women& society. Article 13, Volume 8, Issue 32, Winter 2018, Page 247-264.[Link]
  14. Edalati, A.&Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction; Journal of American Science, 6(4), 132-137. .[Link]
  15. Gross, J. J., & Thompson, R. A. (2007). Emotion Regulation: Conceptual Foundations. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of Emotion Regulation (pp. 3-24). New York: Guilford Press..[Link]
  16. Hazan, C & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. J Pers Soc Psychol. 1987;52(3):511–24. [Link]
  17. Jensen, M., Chassin, L., and Gonzales, N. A. (2017). Neighborhood moderation of sensation seeking effects on adolescent substance use initiation. J. Youth Adolesc. 46, 1953–1967. doi: 10.1007/s10964-017-064.[Link].
  18. Kalil, A., Ryan, R., & Chor, E. (2014). “Time investments in children across family structures”. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 654(1): 150–168 .[Link].
  19. Kamel‌Abbasi,A.Tabatabaei,S.‌M.Aghamohammadiyan Sharbaf, H. Karshki, H. (2016).‌Relationship of Attachment Styles and Emotional Intelligence With Marital Satisfaction.‌Iran J Psychiatry Behav Sci. 2016 Sep; 10(3): e2778. [Link].
  20. Lalasz CB, Weigel DJ.(2011). Understanding the relationship between gender and extradyadic relations:the mediating role of sensation seeking on intentions to engage in sexual infidelity.Personality andIndividual Differences.2011;50(7):1079-83. [Link]
  21. Lavalekar, A.(2010). Emotional intelligence and marital satisfaction. The Journal of Psychosocial Research, 5, 2, 185-194.[Link]
  22. Marchal, J. P., Maurice-S, H., Trotsenburg, A. P., & Grootenhuis, M.A. (2017). Mothers and fathers of young dutch adolescents with down syndrome: Health related quality of life and family functioning. R Abstracts submitted to the Amsterdam Kindersymposium 2017, p97. [Link]
  23. Masarik, A. S.Conger, R. (2017).Stress and child development:review of the family stress model. Curr Opin Psychol 2017;13:85–90. [Link]
  24. McDermott, N. (2017). Early maladaptive schemas, attachment, negative affect and relationship satisfaction. MA thesis. Rowan University .[Link]
  25. Mohammadimehr,Z,& Ayatollah Karimi, B.(2017). The relationship between emotional intelligence, attachment styles and optimism with Martials satisfaction. Interdisciplinary Journal of Education. Volume 1, Number 2, (50-58), [Link].
  26. Olderbak, S.Figucred, A. J. (2009). Predicting romantic relationship satisfaction from life history strategy. Pers Individ Dif. 2009;46:604–10. [Link]
  27. Poliment, A. M., Moors, S. M. & Grunert, S. (2010). MMPI-2 profiles of client with substance dependencies accessing a therapeutic community treatment facility. Electronic Journal of Applied Psychology, 6(1), 1-9. [Link]
  28. Robey, P. A.Wubbolding, R.E.&Carlson,J.(2017). Contemporary issues in couples counseling:Achoice‌theory‌and‌reality‌therapy‌approach.‌NewYork:‌Rutledge. [Link]
  29. Sakulsriprasert, C., Phukao, D., Kanjanawong, S., & Meemon, N. (2016). The reliability and factor structure of Thai Young schema questionnaire-short form.Asian Journal of Psychiatry, 24(1): 85-90. [Link].
  30. Stegman,,S.( 2010). The relation between sensation seeking and lifesatisfaction. Fort Hays State University. Master's Theses. 182. [Link].