الگوی ساختاری کمال‌گرایی، انگیزش تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان دبیرستانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی

2 دانشگاه

چکیده

چکیدههدف: هدف پژوهش تعیین الگوی علی روابط بین مؤلفه‌های کمال‌گرایی و بهزیستی روان‌شناختی با تاکید بر نقش واسطه‌ای مؤلفه‌های انگیزش تحصیلی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری، دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستانی شهر کرمانشاه به‌تعداد 16138 در سال تحصیلی 94–1393 بود. با روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای از بین نواحی سه‌گانه آموزش و پرورش  4 دبیرستان دخترانه مائده، کوثر، جلال آل احمد، حضرت معصومه و 4 دبیرستان پسرانه شهید آوینی، شهید انصاری، شهید تندگویان و ادیب و از هر دبیرستان بین 55 تا 60 تا دانش‌آموز و درمجموع 456 دانش‌آموز بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970 انتخاب شد. داده‌ها از طریق پرسشنامه کمال‌گرایی چندبُعدی تهران-بشارت (1386)، انگیزش تحصیلی والرند، پلتییر، بلیس، بریر، سنکال و والیرس (1992) و بهزیستی روان‌شناختی ریف 1995 جمع‌آوری شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد الگو با داده‌های این پژوهش برازش مناسبی دارد. هم‌چنین بررسی اثر مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که انگیزش تحصیلی خودتعیین‌گر، نقش واسطه‌ای را در ارتباط بین کمال‌گرایی خودمحور و بهزیستی روان‌شناختی (68/0=β، 002/0=P) ایفا می‌کند. اما برخلاف فرض اولیه الگو، نقش واسطه‌ای انگیزش غیرخودتعیین‌گر، در ارتباط بین کمال‌گرایی جامعه‌محور و بهزیستی روان‌شناختی  تأیید نشد (075/0=β، 098/0=P). نتیجه‌گیری: به‌طورکلی می­توان گفت انگیزش تحصیلی، در ارتباط بین کمال‌گرایی و بهزیستی روان‌شناختی نقش کلیدی دارد. بنابراین لازم است در برنامه‌ریزی آموزشی بر این سازه‌ها  بیش از پیش توجه شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural model of perfectionism, academic motivation and psychological well-being in high school students

نویسندگان [English]

  • K Karimi 1
  • J Kavousian 1
  • H Karamati 2
  • M Arabzadeh 2
  • v Ramezani 2
1 *.Corresponding author, M.A. in educational psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran, Email: Kambiz.Karimi90@gmail.com
2 *.Corresponding author, M.A. in educational psychology, Kharazmi University, Tehran, Iran, Email: Kambiz.Karimi90@gmail.com
چکیده [English]

Aim: The aim of the present study, was to determine the causal model of relationship between the components of perfectionism and psychological well-being with an emphasis on the mediating role of academic motivation components. Methods: The research method was correlational and the statistical population was 16138 male and female high school students in Kermanshah in the 2014-15 academic year. By multi-stage random sampling method from three educational sectors, four high schools for girls and four high schools for boys were selected. Then 55 to 60 students from each high school totaling 456 students were selected. This was within the range of Krejcie & Morgan’s table, 1970. Data were collected through multidimensional perfectionism scale Besharat (2007), the academic motivation scale Vallerand, Pelletier, Blais, Briere, Senecal, & Valliéres (1992), and Ryff’s psychological well-being scale, 1995. Results: Data analysis indicated that the model was a good fit with the data. The direct and indirect effects confirmed the mediating role of self–determinism academic motivation in the relationship between self-oriented perfectionism and psychological well-being (β=0.68, P=0.002). On the contrary, the mediating role of non-self-determined motivation in the relationship between perfectionism and psychological well-being was not confirmed (β=0.075, P=0.098). Conclusion: Generally it can be concluded that academic motivation plays a key role in the relationship between perfectionism and psychological well-being. Therefore it is necessary to pay more attention to these structures in educational planning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Motivation
  • perfectionism
  • psychological well–being
  • structural model

مراجع

  1. منابع
  2. بشارت، محمدعلی. (1386). ساخت و اعتباریابی مقیاس کمال‌گرایی چندبُعدی تهران. پژوهش‌های روان‌شناختی، 10(1 و 2 پیاپی 19): 67-49.
  3. حجازی، الهه.، سرمد، زهره.، و بازرگان، عباس. (1381). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
  4. سواری، کریم. (1392). رابطه ساده و چندگانه سرسختی روان‌شناختی و کمال‌گرایی با سلامت روانی. آموزش و یادگیری، 1(1): 57-48.
  5. شکری، امید.، کدیور، پروین.، فرزاد، ولی‌اله.، دانشورپور، زهره.، دستجردی، رضا.، و پاییزی، مریم. (1387). بررسی ساختار عاملی نسخه‌های فارسی سه، نه و 14 سوالی مقیاس‌های بهزیستی روان‌شناختی ریف در بین دانشجویان. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 14(2): 161 – 152.
  6. عسکریان، مهناز.، و شریفی‌درآمدی، پرویز. (1387). رابطه کمال‌گرایی و هوش هیجانی ورزشکاران مرد شهرستان خرم آباد. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 2(4 پیاپی 8): 635-626.
  7. قنبری، سعید.، جواهری، عابدین.، سیدموسوی، پریساسادات. و ملیحی، الناز. (1389). رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی دانشجویان و روابط مثبت آن‌ها با دیگران. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 4(4 پیاپی 16): 84-72.
  8. کاوسیان، جواد.، کدیور، پروین.، شهرارای، مهرناز.، شیخی‌فینی، علی‌اکبر. و ولی‌الله، فرزاد. (1388). هنجاریابی مقیاس انگیزش تحصیلی والرند. فصلنامه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، 22(4): 130- 103.
  9. کاکاوند، علی‌رضا.، و شیرمحمدی، فرهاد. (1394). اثر تعدیل‌کنندگی کمال‌گرایی بر ارتباط بین فشار فرهنگی-اجتماعی و نارضایتی از تصویر بدن. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(1 پیاپی 33): 139-123.
  10. کلانتری، خلیل. (1388). مدل‌سازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی-اقتصادی (با برنامه SIMPLIS - LISREL). تهران: انتشارات فرهنگ مصفا.
  11. Abu Bakr, K., Sulaiman, N. F. I., & Raffai, Z. A. M. (2010). Self-determination theory and motivational orientations of Arabic learners: A principal com ponent analysis. Journal of Language Studies, 10(1): 71- 86.
  12. Alivernini, F., & Lucidi, F. (2013). Relationship between social context, self-efficacy, motivation, academic achievement, and intention to drop out of high school: A longitudinal study. Journal of Educational Research, 26(4): 241-259.
  13. Burnam, A. Komarraju, M. Hamel, R. & Nadler, D. R. (2014). Do adaptive perfectionism and self-determined motivation reduce academic procrastination? Learning and Individual Differences, 36(1): 165-172.
  14. Chang, E. Lee, A. Byeon, E. & Lee, S. M. (2015). Role of motivation in the relation between perfectionism and academic burnout in Korean students. Personality and Individual Differences, 82(2): 221-226.
  15. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2012). Motivation, personality, and development within embedded social contexts: An overview of self-determination theory. In R. M. Ryan (Ed.), Oxford handbook of human motivation: (pp. 85-107).
  16. Elmelid, A., Stickley, A., Lindblad, F., Schwab-Stone, M., Henrich, C., & Ruchkin, V. (2015). Depressive symptoms, anxiety and academic motivation in youth: Do schools and families make a difference? Journal of Adolescence, 12(1): 174-182.
  17. Gaudreau, P. (2015). Self-assessment of the four subtypes of perfectionism in the 2×2 model of perfectionism original research article, Personality and Individual Differences, 11(4): 52-62.
  18. Gaudreau, P., & Thompson, A. (2010). Testing a 2X2 model of dispositional perfectionism, Personality and Individual Differences, 6(8): 532- 537.
  19. Gaudreau, P., & Verner-Filion, J. (2012). Dispositional perfectionism and well-being: A test of the 2×2 model of perfectionism in the sport domain. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 1(1): 29-43.
  20. Gunnell, K. E. Crocker, P. R. E. Mack, D. E. Wilson, F. M. & Zumbo, B. D. (2014). Goal contents, motivation, psychological need satisfaction, well-being and physical activity: A test of self-determination theory over 6 months. Psychology of Sport and Exercise, 15(1): 19-29.
  21. Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (2004). Multidimensional perfectionism scale (MPS). Toronto, Canada: Multi-Health Systems.
  22. Hibbard, D. R. & Davies, K. L. (2011). Perfectionism and psychological adjustmentamong college students: Does educational context matter. North American Journal of Psychology, 13(2): 187- 200.
  23. Kanten, P., & Yesıltas, M. (2015). The effects of positive and negative perfectionism on work engagement, psychological well-being and emotional exhaustion. Economics and Finance, 23(1): 1367-1375.
  24. Karner-Huţuleac, A. (2014). Perfectionism and self-handicapping in adult education. Social and Behavioral Sciences, 35(2): 434-438.
  25. Kobori, O., Yamagata, S., & Kijima, N. (2005). The relationship of temperament to multidimensional perfectionism trait. Personality and Individual Differences, 38(1): 203-211.
  26. Korb, K. A. (2012). The relationship between academic motivation and psychosocial adjustment among university students: The validity of self-determination theory in the Nigerian context. The Educational Psychologist, 6(2): 188-197.
  27. Kung, C. S. J. & Chan, C. K. Y. (2014). Differential roles of positive and negative perfectionism in predicting occupational eustress and distress. Personality and Individual Differences, 58(1): 76-81.
  28. Lapa, T. Y. (2015). Physical activity levels and psychological well-being: A case study of University students. Social and Behavioral Sciences, 47(2): 739-743.
  29. Li, y. LAN, j. & Ju, J. (2015). Achievement motivation and attributional style as mediators between perfectionism and subjective well-being in Chinese university. Personality and Individual Differences, 79(1): 146-151.
  30. Longbottom, J. L. Grove, R. & Dimmock, J. A. (2010). An examination of perfectionism traits and physical activity motivation. Psychology of Sport and Exercise, 11(6): 574-581.
  31. Miquelon, P., & Vallerand, R. (2008). Goal motives, well-Being, and physical health: An Integrative model. Canadian Psychology, 49(3): 241- 249.
  32. Miquelon, P. Vallerand, RJ. Grouze, T. F. M. & Cardinal. G. (2005). Perfectionism, academic motivation, and psychological adjustment: an integrative model. Society for Personality and Social Psychology, 31(7): 913-24.
  33. Mouratidis, A. & Michou, A. (2011). Perfectionism, self-determined motivation, and coping among adolescent athletes. Psychology of Sport and Exercise, 12(1): 355- 367.
  34. Ozer, E. A., & Akgun, O. E. (2015). The effects of irrational beliefs on academic motivation and academic aelf-efficacy of candidate teachers of computer and instructional technologies education department. Social and Behavioral Sciences, 47(2): 1287-1292.
  35. Papworth, B., Ginns, P. Liem, G. A. D., & Martin, A. (2014). Boarding school, academic motivation and engagement, and psychological well-being: A large-scale investigation. American Educational Research Journal, 8(12): 684- 691.
  36. Reeve, J. (2001). Understanding motivation and emotion (3rd Ed). New York: John Wiley & Sons.
  37. Riley, C., & Shafran, R. (2005). Clinical perfectionism: A preliminary qualitative analysis. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 33(1): 369–374.
  38. Stewart, M. A. & De George-Walker, L. (2014). Self-handicapping, perfectionism, locus of control and self-efficacy: A path model original research article. Personality and Individual Differences, 55(1): 160-164.
  39. Stoeber, J. (2012). The 2x2 model of perfectionism: A critical comment and some suggestions, Personality and Individual Differences, 53(5): 541-545.
  40. Stoeber, J. Eismann, U. (2007). Perfectionism in young musicians: Relations with motivation, effort, achievement, and distress. Personality and Individual Differences, 43(8): 2182-2192.
  41. Stoeber, J., Feast, A. R., & Hayward, J. A. (2009). Self-oriented and socially prescribed perfectionism: differential relationships with intrinsic and extrinsic motivation and test anxiety. Personality and Individual Differences, 47(1): 423- 428.
  42. Stoeber, J., Hutchfield, J., & Wood, K. V. (2008). Perfectionism, self-efficacy, and aspiration level: differential effects of perfectionistic striving and self-criticism after success and failure. Personality and Individual Differences, 45(1): 323- 327.
  43. Stoeber, J., & Otto, K. (2006). Positive conceptions of perfectionism: approaches, evidence, challenges. Personality and Social Psychology Review, 10(4): 295-319.
  44. Stoeber, J., & Rambow, A. (2007). Perfectionism in adolescent school students: relations with motivation, achievement, and well-being. Personality and Individual Differences. 42(3): 1379- 1389.
  45. Turashvili, T., Turashvili, M. (2015). Structural equation model of psychological well-being, a Georgian exploration. Social and Behavioral Sciences, 21(8): 4-9.
  46. Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Blais, M. R., Briere, N. M., Senecal, C., & Vallieres, E. F. (1992). The Academic Motivation Scale: A measure of intrinsic, extrinsic, and amotivation in education. Educational and Psychological Measurement, 52: 1003-1017.
  47. Vazquer, C., Hervas, G., Rahona, J. J., & Gomez, D. (2009). Psychological well-being and health, contribution of positive psychology. Annuary of Clinical and Health Psychology, 5(8): 15–27.
  48. Zureck, E. Altstötter-Gleich, Ch. Wolf, O. T. Brand, M. (2014). It depends: Perfectionism as a moderator of experimentally induced stress. Personality and Individual Differences, 63(4): 30-35.
  49. ***

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار