نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با نشانه‌های جسمانی سازی دانشجویان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت ا... آملی

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی­گر راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در رابطه بین ویژگی­های شخصیتی با نشانه­های جسمانی­سازی بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات آیت ا... آملی در سال 1396 به­تعداد 1150 نفر بود که از میان آن­ها 285 دانشجو به صورت نمونه‌گیری چندمرحله­ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پنج عاملی نئو مک­ری و کاستا ۱۹۸۵؛ پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنسفکی، کرایج و اسپینهاون (2001) و چک لیست تجدیدنظر شده نشانه­های روانی درایگاتوس، ریکلز و راک (1976) بود. تحلیل داده­ها با استفاده از روش الگویابی معادله­های ساختاری انجام شد. یافته­ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد از بین ویژگی­های شخصیتی تنها ضرایب مسیر غیرمستقیم بین برون­گرایی (106/0-=β، 02/0=P) و وظیفه‌شناسی (132/0-=β، 02/0=P) با نشانه‌های جسمانی­سازی منفی و معنادار بود. از بین راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی تنها ضریب مسیر راهبردهای منفی با نشانه‌های جسمانی سازی (470=β، 001/0=P) مثبت و معنادار بود. نتیجه­گیری: آموزش تنظیم مثبت شناختی هیجان در جهت مقابله با رویدادهای محیطی و تعدیل تظاهرات شخصیتی در افراد دچار اختلال جسمانی­سازی پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The mediating role of Cognitive Emotion Regulation Strategies in the relationship between personality traits with somatization symptoms of female university students

نویسندگان [English]

  • Mahdi Razaghpour
  • Ali asghar Hosseinzadeh
Islamic Azad University, Ayatollah Amoli Science and Research Branch,
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine the mediating role of
Cognitive Emotion Regulation Strategies in the relationship between
personality features with somatization symptoms. Method: The research
method was descriptive-correlational and the statistical population of the study
consisted of all female students of Islamic Azad University, Ayatollah Amoli
Science and Research Branch in 2016-2017 in 1150 individuals in Amol city
among which 285 students were selected by multi-stage sampling. In this way,
two faculties of humanities and basic sciences were chosen (from the former,
faculties of Law and Accounting and from the latter, Pure and Applied
Chemistry were selected. Four classes from each faculty were selected
amounting to 250 students (15 students for each of the variables in the study).
The study tools included NEO-Five Factor Inventory by Costa & McCrae
1985; Cognitive Emotion Regulation by Garnefski, Kraaij & Spinhoven (2001)
and symptom checklist 90 revised by Derogatis, Rickels & Rock (1976). After
removal of three distortion questionnaires and one outlier, data analysis was
performed using structural equation modeling method. Results: The results of
this study showed that among the personality traits, only the indirect path
coefficients between extraversion (β= -0.106, P= 0.02) and conscientiousness
(β= -0.132, P= 0.02) with somatization symptoms were negative and
significant. Among the Cognitive Emotion Regulation Strategies, only path
coefficient of negative strategies with somatization symptoms (β= 0.470, P=
0.001) was positive and significant. Conclusion: Positive Cognitive Emotion
Regulation training is recommended for coping with environmental events and
modifying personality manifestations in people with somatization symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive emotion regulation
  • Conscientiousness
  • extraversion
  • somatization symptom

مراجع

  1. انیسی، جعفر.، اکبری، فاطمه.، مجدیان، محمد.، آتشکار، مجید.، و قربانی، زهره. (1390). هنجاریابی چک لیست نشانه‌های اختلالات روانی در کارکنان نیروی مسلح. فصلنامه روان‌شناسی نظامی، 2(5): 37-29.
  2. آقا یوسفی، علیرضا.، ترخان، مرتضی.، و فرمانی، اعظم. (1396). نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با واسطه‌گری مؤلفه‌های صبر به‌منظور ارائه مدل. مجله مطالعات روان‌شناسی بالینی، 7(3): 64-43.
  3. بادان فیروز، علی.، رحیمیان بوگر، اسحق.، ناجی، احمدعلی.، و شیخی، محمدرضا. (1396). تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان: نقش پیش ‌بین قدرت ایگو و سازمان شخصیت. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 11(8): 45-37.
  4. بخشایش، علیرضا. (1392). بررسی رابطه سلامت عمومی و تیپ‌های شخصیت با رضایت شغلی کارکنان مرکز بهداشت شهرستان یزد. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 7(1): 55-42.
  5. بشارت، محمد علی.، دهقانی، سپیده.، مسعودی، مرضیه.، پورخاقان، فاطمه.، و مطهری، سجاد. (1393). پیش ‌بینی نشانه‌های اختلال وسواس فکری-عملی بر اساس دشواری تنظیم هیجان، تکانشوری و خشم. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 5(4): 49-29.
  6. حسنی، جعفر. (1390). خصوصیات روان‌سنجی پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(7): 83-73.
  7. زارعی، اقبال.، کرمی بلداجی، روح ‌الله.، حیدری، حسین.، حسین خانزاده، عباس علی.، و بهارلو، غفار. (1393). پیش ‌بینی صفات پنج عاملی شخصیت دانشجویان بر اساس سبک‌های دلبستگی بزرگسالان. مجله پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 4(1): 180-167.
  8. سامانی، سیامک. و صادقی، لادن. (1389). بررسی کفایت روان‌سنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 1(1): 62-51.
  9. صالحی، اعظم.، مظاهری، زهرا.، آقاجانی، زهرا.، و جهانبازی، بنفشه. (1394). نقش راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش بینی افسردگی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 16(1 پیاپی 59): 117-108.
  10. عبدالمحمدی، کریم.، صبوری مقدم، حسن.، و باباپور خیرالدین، جلیل. (1394). پیش‌بینی اختلال جسمانی کردن بر اساس ویژگی‌های شخصیت و ناگویی هیجانی. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 9(8): 40-32.
  11. عزیزی، امیر.، میردریکوند، فضل اله.، و محمدی، جواد. (1394). مقایسه عامل‌های شخصیتی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در سرطان ریه و معده با افراد بهنجار. مجله علوم پزشکی رازی، 22(4): 9-1.
  12. عسگرپور، فاطمه.، کربلایی محمد میگونی، احمد.، و تقی لو، صادق. (1394). نقش واسطه‌ای آسیب کودکی در رابطه بین سبک‌های فرزند پروری و تنظیم شناختی انطباقی هیجان در کودکان کار. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(1 پیاپی 33): 121-103.
  13. قانعیان، سیده زحل.، و رحیمی، چنگیز. (1391). پیش‌ بینی نوع علائم اختلالات روانی بر اساس صفات شخصیت و ابعاد کمال‌گرایی. شخصیت و تفاوت‌های فردی، 1(2): 67-48.
  14. قربانی، نیما. (1395). از خط تا مثلث تعارض. تهران: بینش نو.
  15. کمالی ایگلی، سمیه.، و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (۱۳۹۵). تبیین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس فرایندهای ارتباطی خانواده و کمال‌گرایی در نوجوانان دختر. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، ۱۰ (۳ پیاپی ۳۹): ۳۱۰-۲۹۱.
  16. کوثری، فرزانه.، و اسماعیلی نسب، مریم. (1397). رابطه سبک تنظیم شناختی هیجان مادران با نحوه واکنش آن‌ها به هیجانات منفی کودکان. خانواده پژوهی، 14(2): 251-237.
  17. گروسی فرشی، میرتقی.، مهریار، امیر هوشنگ.، و قاضی طباطبایی، محمود. (۱۳۸۰). کاربرد آزمون جدید شخصیتی نئو و بررسی و تحلیل ویژگی‌ها و ساختار عاملی آن در بین دانشجویان دانشگاه‌های ایران. فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، ۱۱(3): ۱۹۸-۱۷۳.
  18. مهراد صدر، بتول.، و خسروراد، راضیه. (1396). بررسی رابطه راهبردهای تنظیم هیجان با پنج عامل بزرگ شخصیت. مجله کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 22(1): 53-45.
  19. مهراد صدر، محمد.، چلبیانلو، غلامرضا.، و عبدی، رضا. (1396). نقش صفات شخصیت و رشد شناختی در پیش بینی راهبردهای تنظیم هیجانی. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 13(4): 48-29.
  20. میرخانی، پوپک.، باقریان، فاطمه. و شکری، امید. (1393). نقش میانجیگر باورهای خودکارامدی در رابطه با صفات شخصیت و سبک اسنادی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 8(3 پیاپی 31): 77-57.
  21. ندائی، علی. و پاغوش، عطاالله.، و صادقی هسنیجه، امیرحسین. (1395). رابطه بین راهبردهای مقابله‌ای با کیفیت زندگی: نقش واسطه‌ای مهارت‌های تنظیم شناختی هیجان. مجله روان‌شناسی بالینی، 8(4): 48-35.
  22. یارمحمدی واصل، مسیب.، علی پور، فرشید.، بسطامی، مالک.، ذوالفقاری نیا، منیره. و بزاز زاده، نیلوفر. (۱۳۹۴). نقش واسطه‌ای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین سیستم‌های مغزی رفتاری و تکانشگری با ولع مصرف در اعتیاد به مواد محرک. فصلنامه عصب روان‌شناسی، ۱(۲): ۶۷-۵۱.
  23. Reference
  24. Barańczuk, U. (2019). The five factor model of personality and alexithymia: A meta-analysis. Journal of Research in Personality, 78(1): 227-248.
  25. Barańczuk, U. (2019). The five factor model of personality and emotion regulation: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 13(9): 217-227.
  26. Besharat, M. A., & Dehghani, S. (2014). P54: Predicting obsessive-compulsive disorder symptoms based on difficulties in emotion regulation, impulsivity and anger. The Neuroscience Journal of Shefaye Khatam, 2(3): 78-78.
  27. Borges, L. M., & Naugle, A. E. (2017). The role of emotion regulation in predicting personality dimensions. Personality and Mental Health, 11(4): 314-334.
  28. Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS, Basic concepts, applications and programming, 2th edition, Routledge, New York.
  29. Costa, P. T. Jr., & McCrae, R. R. (1989). The NEO-PI/NEO-FFI manual supplement. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
  30. Derogatis, L. R., Rickels, K., & Rock, A. F. (1976). The SCL-90 and the MMPI-A step in the validation of a new self-report scale. The British Journal of Psychiatry, 128(1): 280-289.
  31. Dixon-Gordon, K. L., Conkey, L. C., & Whalen, D. J. (2018). Recent advances in understanding physical health problems in personality disorders. Current Opinion in Psychology, 21(3): 1-5.
  32. Domaradzka, E., & Fajkowska, M. (2018). Cognitive emotion regulation strategies in anxiety and depression understood as types of personality. Frontiers in Psychology, 9(1): 856-862.
  33. Dore, B. P., & Ochsner, K. N. (2015). Emotion Regulation. In A. W. Toga (Ed.), Brain mapping (pp. 53-58). Waltham: Academic Press.
  34. Field, A. (2013). Discovering statistics using SPSS (4th Ed). London: SAGE Publications Ltd.
  35. Fjorback, L. O., Arendt, M., Ørnbøl, E., Walach, H., Rehfeld, E., Schröder, A., & Fink, P. (2013). Mindfulness therapy for somatization disorder and functional somatic syndromes; Randomized trial with one-year follow-up. Journal of Psychosomatic Research, 74(1): 31-40.
  36. Garnefski, N., Koopman, H., Kraaij, V. & Cate, R. T. (2009). Brief report: cognitive emotion regulation strategies and psychological adjustment in adolescents with a chronic disease. Journal of Adolescence, 32(2): 449-454.
  37. Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and depression. Personality and Individual Differences, 30(1): 1311-1327.
  38. Khosravani, V., Alvani, A., Sharifi Bastan, F., Jamaati Ardakani, R., & Akbari, H. (2016). The alexithymia, cognitive emotion regulation, and physical symptoms in Iranian asthmatic patients. Personality and Individual Differences, 10(1): 214-219.
  39. Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th Ed). New York, NY, US: Guilford Press.
  40. Kushwaha, V., Sinha Deb, K., Chadda, R. K., & Mehta, M. (2014). A study of disability and its correlates in somatization disorder. Asian Journal of Psychiatry, 8(1): 56-58.
  41. Law, K. C., & Chapman, A. L. (2015). Borderline personality features as a potential moderator of the effect of anger and depressive rumination on shame, self-blame, and self-forgiveness. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 46(1): 27-34.
  42. Lotfi, M., Amini, M., fathi, A., Karami, A., & Ghiasi, S. (2014). Personality traits, emotion regulation and impulsive behaviors in patients with borderline personality disorder. Practice in Clinical Psychology, 2(1): 27-33.
  43. McLean, C. P., & Foa, E. B. (2017). Emotions and emotion regulation in posttraumatic stress disorder. Current Opinion in Psychology, 14(2): 72-77.
  44. Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2016). Applied multivariate research, design and interpretation. London: Sage publication.
  45. Nolen-Hoeksema, S., Wisco, E. B., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on Psychological Science, 3(5): 400-424.
  46. Purnamaningsih, E. H. (2017). Personality and emotion regulation strategies. International Journal of Psychological Research, 10(1): 53-60.
  47. Schwarz, J., Rief, W., Radkovsky, A., Berking, M., & Kleinstäuber, M. (2017). Negative affect as mediator between emotion regulation and medically unexplained symptoms. Journal of Psychosomatic Research, 10(1): 114-121.
  48. Seligowski, A. V., Rogers, A. P., & Orcutt, H. K. (2016). Relations among emotion regulation and DSM-5 symptom clusters of PTSD. Personality and Individual Differences, 92(3): 104-108.
  49. Sorić, I., Penezić, Z., & Burić, I. (2013). Big five personality traits, cognitive appraisals and emotion regulation strategies as predictors of achievement emotions. Psychological Topics, 22(2): 325-349.
  50. Sturm, V. E. (2014). Emotions. In M. J. Aminoff & R. B. Daroff (Eds.), Encyclopedia of the neurological sciences (Second Edition) (pp. 15-17). Oxford: Academic Press.
  51. Su, Q., Yao, D., Jiang, M., Liu, F., Jiang, J., Xu, C., Guo, W. (2014). Dissociation of regional activity in default mode network in medication-naive, first-episode somatization disorder. PLoS ONE, 9(7): e99273.
  52. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6th Ed). New York: Pearson.
  53. van der Leeuw, G., Gerrits, M. J., Terluin, B., Numans, M. E., van der Feltz-Cornelis, C. M., van der Horst, H. E.,... van Marwijk, H. W. J. (2015). The association between somatization and disability in primary care patients. Journal of Psychosomatic Research, 79(2): 117-122.
  54. Wang, H., Guo, W., Liu, F., Chen, J., Wu, R., Zhang, Z., Zhao, J. (2016). Clinical significance of increased cerebellar default-mode network connectivity in resting-state patients with drug-naive somatization disorder. Medicine (Baltimore), 95(28): e4043.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار