رضایت از زندگی و رضایت زناشویی برخاسته از تجارب زیستۀ زنان شاغل و خانه دار: یک مطالعۀ پدیدارشناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی

2 هیئت عملی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

3 هیئت علمی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

چکیده

هدف: خانه­ داری و اشتغال زنان ممکن است رضایت از زندگی و رضایت زناشویی که از عوامل مهم در تحکیم خانواده هستند را تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف مطالعۀ رضایت از زندگی و رضایت زناشویی زنان شاغل و خانه­ دار انجام شد. روش: در این پژوهش از رویکردی کیفی به شیوۀ پدیدارشناسی استفاده شد. بدین منظور تجربه زیستۀ 13 زن شاغل و 11 زن خانه ­دار که به روش نمونه­ گیری ناهمگون و هدفمند انتخاب شدند، با استفاده از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته، مطالعه شد. برای تحلیل داده ­ها از روش تحلیل کلایزی استفاده شد. یافته­ ها: از تحلیل مصاحبه ­ها 34 کد بدست آمد. زنان شاغل و خانه ­دار در 8 تجربه شامل رضایت از رابطه با همسر، نقش حمایتی همسر، رضایت از زندگی، رضایت از رابطه با خانواده (های) اصلی، رضایت از داشتن فرزند، برنامه ­ریزی برای صاحب فرزند شدن، غنی­ تر شدن معنای زندگی با صاحب فرزند شدن، برقراری ارتباط سازنده متقابل، مشترک بودند، اما در زمینه زمان باهم بودن، فاعلیت، انطباق، لذت­ گرایی تجارت متفاوتی داشتند. بررسی تجارب زیسته برای زنان خانه­ دار انفعال و لذت­ گرایی و برای زنان شاغل گرانباری نقش، کمبود زمان با خانواده بودن، و کمبود میزان توجه به خود را مشخص کرد. نتیجه ­گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که معایب شاغل بودن برای زنان بیش از معایب خانه ­دار بودن است، لذا انجام مداخلات روان­شناختی در جهت بهبود تجارب منفی اشتغال برای زنان شاغل و همچنین تعدیل لذت­ گرایی و پرهیز از انفعال برای زنان خانه ­دار ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Life Satisfaction and Marital Satisfaction Based on Lived Experiences of Working and Housewives: a Phenomenological Study

نویسندگان [English]

  • Dina Rajaei Ghazilo 1
  • Asieh Shariatmadar 2
  • Norali Farokhi 3
1 Master student, Allameh Tabatabai University, Faculty of Psychology and Educational Sciences
2 Practical Board, Allameh Tabatabai University, Faculty of Psychology and Educational Sciences
3 Faculty, Allameh Tabatabai University, Faculty of Psychology and Educational Sciences
چکیده [English]

Aim: Family is the most important element of society that is necessary for the survival of society. Women's housekeeping and employment may affect life satisfaction and marital satisfaction, which are important factors in strengthening the family. Aim: The aim of this research was to study the life satisfaction and marital satisfaction of working and housewives. Method: In this study, a qualitative approach was used in a phenomenological way. For this purpose, using semi-structured interviews, lived experience of 13 employed women and 13 housewives who were selected heterogeneous and purposive sampling method. Colaizzi method was used to analyze the data. Results: From the analysis of the interviews, 34 codes were obtained. Employed and housewives in 8 experiences including relationship satisfaction with husband, spouse support role, life satisfaction, relationship satisfaction with main family (s), child satisfaction, planning to have a child, richer meaning of life by having a child were common to building a mutually constructive relationship; but They had different experiences in terms of time together, activity, adaptation, hedonism. Examination of lived experiences revealed passivity and hedonism for housewives and role-playing, lack of time with family, and lack of receiving attention for self-employed women. Conclusions:The results of this study showed that the disadvantages of working for women are more than the disadvantages of being a housewife, so psychological interventions are necessary to improve negative employment experiences for working women and also to moderate hedonism and avoid passivity for housewives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Life satisfaction
  • marital satisfaction
  • working women
  • housewives
جهانگیر، پانته­آ. (1391). مقایسه عملکرد خانواده و رضایت­مندی زناشویی در زنان متاهل شاغل و خانه­دار شهر تهران. فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی. 4(3)، 192- 177.] پیوند[
خضری، سیده خدیجه.، و ارجمند سیاهپوش، اسحق. (1393). مقایسه میزان رضایت از زندگی زناشویی زنان شاغل و خانه­دار و عوامل موثر بر آن در شهر ایذه. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. 4(6)، 105- 197.] پیوند[
شریعتمدار، آسیه. (1390). تدوین برنامه آموزش هشیاری­افزایی وجودی و هشیاری­افزایی مبتنی بر اخلاق اسلامی و مقایسه اثربخشی آن‌ها بر افزایش رضایت از زندگی. رسالۀ دکترای تخصصی مشاوره. دانشگاه علامه طباطبایی.] پیوند[
 طیرانی نجاران، فرزانه. (1397). بررسی متغیرهای تأثیر گذار بر رضایت زناشویی. رویش روان شناسی. ۷ (۶)، 100-89.] پیوند[
عسگری، پرویز.، پاشا، غلامرضا.، و آذرکیش، مریم. (1390). مقایسه تعهد زناشویی، رضایت جنسی و رضایت از زندگی زنان شاغل و خانه­دار. مجله اندیشه و رفتار. 6(21)، 60- 53. ] پیوند[
فرجی پاک، مهدی.، خجسته مهر، رضا.، و امیدیان، مرتضی. (1399). مقایسه رضایت زناشویی زنان شاغل و غیرشاغل: یک مطالعه فراتحلیل. مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان. 18(1)، 248-201.] پیوند[
فریش، مایکل. (1390). روان­درمانی مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی (ترجمۀ  اکرم خمسه، چاپ اول). تهران: انتشارات ارجمند. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2006).] پیوند[
Alahveriani, K., Rajaie, H., Shakeri, Z., &  Lohrasbi, A.  (2010). Studying the relationship between sexual disorder and marriage satisfaction in those suffering from depression. Procedia Soc Behav Sci.  5(0):1672-1675. [Link]
Bilal, A., & Rasool, S. (2020). Marital Satisfaction and Satisfaction With Life: Mediating Role of Sexual Satisfaction in Married Women. Journal of Psychosexual Health2(1), 77–86. [Link]
Bryant, R., & Constantine, M. (2006). Multiple Role Balance, Job Satisfaction, and Life Satisfaction in Women School Counselors. Professional School Counseling, 9(4), 265-271. [Link]
Dabone, KT. (2014). Effects of age on marital satisfaction of married people in Sunyani Municipality. Int J Res Soc Sci. 3(8):1-10. [Link]
De Rock, B., & Perilleux, G. (2021). Time Use and Life Satisfaction within Couples: A Gender Analysis for Belgium (No. 2021-01). ULB--Universite Libre de Bruxelles.‏ [Link]
Della Giusta, M., Jewell, S. L., & Kambhampati, U. S. (2011). Gender and life satisfaction in the UK. Feminist Economics17(3), 1-34.‏ [Link]
Diener E. D., Emmons, R., Larsen, R., & Griffin, S. (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 1, 71-75. [Link]
Dobrowolska, M., Groyecka-Bernard, A., Sorokowski, P., Randall, A. K., Hilpert, P., Ahmadi, K., & Sorokowska, A., … (2020). Global perspective on marital satisfaction. Sustainability12(21), 8817.‏ [Link]
Fye, M. A., Chasek, C. T., Mims, G. A., Sandman, J., & Hinrichsen, A. (2020). Marital Satisfaction During Retirement. The Family Journal28(3), 313-318.‏ [Link]
Gottfried, A. E. (2021). Maternal Employment in the Family Setting: Developmental and Environmental Issues 1. In Employed mothers and their children (pp. 63-84). Routledge.‏ [Link]
Hammett, J. F., Lavner, J. A., Karney, B. R., & Bradbury, T. N. (2021). Intimate partner aggression and marital satisfaction: a cross-lagged panel analysis. Journal of interpersonal violence36(3-4), NP1463-1481NP.‏ [Link]
Harper, C., & Snowden, M. (2017). Environment and society: Human perspectives on environmental issues: Routledge. [Link]
Haybron, D. (2007). Life satisfaction, ethical reflection, and the science of happiness. Journal of Happiness Study, 8(1), 99- 138. [Link]
Hou, Y., Jiang, F., & Wang, X. (2019). Marital commitment, communication and marital satisfaction: An analysis based on actor–partner interdependence model. International Journal of Psychology54(3), 369-376.‏ [Link]
Jackson, J. B., Miller, R. B., Oka, M., & Henry, R. G. (2014). Gender differences in marital satisfaction: A meta‐analysis. Journal of marriage and family76(1), 105-129.‏ [Link]
Jose, O., & Alfons, V. (2007). Do demographics affect marital satisfaction? Journal of Sex & Marital Therapy33(1), 73-85.‏ [Link]
Mirecki, R. M., Chou, J. L., Elliott, M., & Schneider, C. M. (2013). What factors influence marital satisfaction? Differences between first and second marriages. Journal of Divorce & Remarriage54(1), 78-93.‏ [Link]
Nadolu, D., Runcan, R., & Bahnaru, A. (2020). Sociological dimensions of marital satisfaction in Romania. PloS one15(8), e0237923.‏ [Link]
Ochs, M., Borcsa, M., & Schweitzer, J. (2020). Systemic Research in Individual, Couple, and Family Therapy and Counseling. Springer.‏ [Link]
Olasupo, M. O. (2020). Roles of Selected Psycho-Demographic Factors on Quality of Sex Life and Marital Satisfaction among Dual-career Couples. Romanian Journal of Psychology22(1), 9-14. [Link]
Özen, Ş., Karataş, T., & Polat, Ü. (2021). Perceived social support, mental health, and marital satisfaction in multiple sclerosis patients. Perspectives in Psychiatric Care.‏ [Link]
Patton, M. Q. (2015). Qualitative research and evaluation methods: Integrating theory and practice (4th Edition). Sage. [Link]
Petch, J. (2017). Research Perspectives in Couple Therapy: Discursive Qualitative Methods Maria Borcsa and Peter Rober, Springer. [Link]
Qadir, F., de Silva, P., Prince, M., & Khan, M. (2005). Marital satisfaction in Pakistan: A pilot investigation. Sexual and Relationship Therapy20(2), 195-209. [Link]
Robles, T. F., Slatcher, R. B., Trombello, J. M., & McGinn, M. M. (2014). Marital quality and health: A meta-analytic review. Psychological bulletin, 140(1), 140. [Link]
Rotz, D. (2016). Why have divorce rates fallen? The role of women’s age at marriage. J Hum Res. 51(4):961-1002. [Link]
Sousa, L., & Lyubomirsky, S. (2001). Life satisfaction, encyclopedia of women and gender: Sex similarities and differences and the impact of society on gender (Vol. 2). SanDiego: CA: Academic press. [Link]
Szcześniak, M., & Tułecka, M. (2020). Family Functioning and Life Satisfaction: The Mediatory Role of Emotional Intelligence. Psychology research and behavior management13, 223–232. [Link]
Tavakol, Z., Nikbakht Nasrabadi, A., Behboodi Moghadam, Z., Salehiniya, H., & Rezaei, E. (2017). A review of the factors associated with marital satisfaction. Galen Medical Journal6(3) ‏:197-207. [Link]