ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر میزان رضایت دانشجویان دختر از سکونت در خوابگاه‌های دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده معماری و شهرسازی- دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف: هدف پژوهش یافتن معیارهایی برای ارتقای کیفیت فضای کالبدی خوابگاه‌های دانشجویی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی در یک مقطع زمانی و جامعه آماری کلیه ساکنان خوابگاه دختران دانشگاه شهید بهشتی تهران به تعداد 1648 نفر در پاییز سال 1397 بود. حجم نمونه بر اساس نظر کلاین (2015)، 5/2 تا 5 برابر تعداد گویه‌های پرسشنامه تعداد 172 نفر تعیین و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای از 24 رشته مختلف در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری از دانشکده‌های علوم انسانی، علوم اجتماعی و رفتاری، علوم پایه و فنی و مهندسی انتخاب شد. در راستای سنجش اولویت ‌بندی نیازهای کیفی، دانشجویان دخترِ ساکن خوابگاه به پرسشنامه 29 گویه‌ای پژوهشگر ساخته رضایت سکونتی دانشجویان پاسخ دادند. پس از حذف 22 پرسشنامه مخدوش، تحلیل اطلاعات 150 آزمودنی با روش تحلیل عاملی انجام و پنج عامل رضایت سکونتی در خوابگاه‌ها بر اساس دیدگاه دانشجویان استخراج شد. نتایج: نتایج نشان داد که رابطه بین رضایت سکونتی با عوامل کالبدشناختی فضاهای داخلی و عملکردها (361/0 =r، 01/0 =P)، مدیریت و بهداشت خدمات (475/0 =r، 01/0 =P)، زیبایی ‌شناسی و نورگیری طبیعی (498/0 =r، 01/0 =P)، امنیت و ارتباطات اجتماعی (141/0 =r، 05/0 =P) و ارتباط با طبیعت (225/0 =r، 01/0 =P) مثبت است. بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که ارزیابی معیارهای مؤثر بر میزان رضایت از فضاهای خوابگاهی می‌تواند در تصمیم طراحان برای ارتقای کیفی فضاهای سکونتی دانشجویان راهگشا باشد؛ بنابراین با تبدیل این معیارهای کیفی به پیشنهاد‌های طراحی توسط معماران، می‌توان تا حد زیادی معضلات موجود در خوابگاه‌های دانشجویی را کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of factors affecting female students’ satisfaction in residential dormitories

نویسندگان [English]

  • Mohammad-Taghi Nazarpour
  • Saeid Norouzian-Maleki
Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Aim: The purpose of the present study was to determine factors affecting the
quality of dormitory physical environment. Methods: The research method
was correlational and the statistical population consisted of all female
students living in dormitories (N=1648). The sample size was based on
Kline’s (2015) recommendation of 2.5–5 cases per parameter. Since there
were 29 parameters in the present study, a sample size of 150 was deemed
suitable. This cross-sectional study was conducted using 172 female students
residing in the women’s dormitory of Shahid Beheshti University, Tehran
from October to December 2018. Bachelor, Master and PhD students were
selected using cluster sampling. Respondents were selected from 24 different
disciplines and from faculties of Humanities, Social Sciences, Natural
Sciences and Engineering. Students’ residential satisfaction questionnaire
was completed by all participants. Students responded to each item of the
questionnaire by using a Likert scale. 150 questionnaires were included in the
final analysis after excluding 22 questionnaires with missing data. In order to
process information and put items of the questionnaire into categories,
exploratory factor analysis (EFA) was used and five major factors for
residential satisfaction in dormitories were extracted according to students’
opinions. Results: Results showed that there was a significant positive
relationship between residential satisfaction and physical criteria of interior
space and function (r=0.361, P=0.01), management and health services
(r=0.475, P=0.01), aesthetics and natural lighting (r=0.498, P=0.01), security
and social relationships (r=0.141, P=0.05) and relationship with nature
(r=0.225, P=0.01). Conclusion: Based on the findings, we conclude that the
evaluation of effective factors on satisfaction in dormitory space may be
useful in the designers’ decision to improve the quality of student housing.
As a consequence, the conversion of these qualitative criteria into
architectural design suggestions is needed to reduce the present problems of
students’ dormitories.

کلیدواژه‌ها [English]

  • environmental psychology
  • physical spaces
  • residential satisfaction
  • student dormitory

مراجع

  1. حیدری نژاد، صدیقه.، و لسانی جویباری، فرزانه. (1388). بررسی میزان رضایت دانشجویان ساکن در خوابگاه‌های دانشجویی دانشگاه شهید چمران اهواز از فعالیت‌های فوق برنامه ورزشی. پژوهشنامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 5(1): 14-1.
  2. خانجانی، مهدی.، شهیدی، شهریار.، فتح‌ آبادی، جلیل.، شکری، امید.، مظاهری، محمدعلی.، و رحیمی نژاد، سیدپیمان. (1394). اثربخشی برنامه تاب ‌آوری پنسیلوانیا بر علائم افسردگی، اضطراب، استرس، نگرش‌های ناکارامد و خوش ‌بینی دانشجویان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 9(4 پیاپی 36): 35-19.
  3. خراباتی، ساجده.، و یزدان فر، سید عباس. (1395). عوامل مؤثر در ایجاد دلبستگی به مکان در خوابگاه‌های دانشجویی (نمونه موردی: خوابگاه دانشگاه سمنان). نشریه انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، 7(12): 148-139.
  4. شیخ‌ الاسلامی، راضیه.، و قنبری‌ طلب، محمد. (1397). رابطه دانش فراشناخت و بهزیستی مدرسه: نقش واسطه‌ای هیجان‌های تحصیلی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 12(3 پیاپی 47): 395-375.
  5. عزیزی، محمد مهدی.، و ملک‌ محمدنژاد، صارم. (1386). بررسی تطبیقی دو الگوی مجتمع‌های مسکونی (متعارف و بلندمرتبه) مطالعه موردی: مجتمع‌های مسکونی نور (سئول) و اسکان تهران. هنرهای زیبا، 8(4): 38-27.
  6. مرحمتی، زهرا.، و یوسفی، فریده. (1395). رابطه ابعاد سبک زندگی اسلامی با بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(3 پیاپی 39): 346-329.
  7. معینی، مهدیه.، و اسلامی، سید غلامرضا. (1391). رویکردی تحلیلی به کیفیت محیط مسکونی. هویت شهر، 6(10): 58-47.
  8. ندیمی، هادی.، فقیهی حبیب ‌آبادی، محمدرضا.، و نظر پور، محمدتقی. (1392). تأثیر چشم‌انداز و طراحی محیط‌های خوابگاهی بر میزان رضایتمندی دانشجویان (مطالعه موردی: خوابگاه‌های دانشجویی دختران دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار). فصلنامه علوم محیطی، 11(1): 94-81.
  9. نظر پور، محمدتقی.، حیدری، احمد.، و سلیمی، مرضیه. (1397). تأثیر پیکربندی فضایی خوابگاه‌های دانشجویی بر ترجیحات فضایی دانشجویان. فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان ‌شهر، 11(3): 233-209.
  10. نظرپور، محمدتقی.، سعادتی وقار، پوریا.، و حیدری، احمد. (1396). بهبود کالبد سکونتگاه‌های دانشجویی در جهت افزایش اجتماع ‌پذیری با تکیه بر روش نحوه فضا، نمونه موردی: خوابگاه دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار. فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 10(1): 265-247.
  11. References
  12. Andersson, M., Larsson, J. P., & Wernberg, J. (2018). Urban preferences, amenities and age: Exploring the spatial distribution of age in Stockholm from 1991 to 2011. Regional Science Policy & Practice, 10(4): 367-381.
  13. Atkinson, S. J., Fuller, S., & Painter, J. (Eds.). (2016). Wellbeing and place. London: Routledge.
  14. Ballas, D. (2013). What makes a ‘happy city’? Cities, 32(1): S39-S50.
  15. Barton, J., & Pretty, J. (2010). Urban ecology and human health and wellbeing. Urban Ecology, 12(1): 202-229.
  16. Buys, L., & Miller, E. (2012). Residential satisfaction in inner urban higher-density Brisbane, Australia: role of dwelling design, neighbourhood and neighbours. Journal of Environmental Planning and Management, 55(3): 319-338.
  17. Can, I., & Heath, T. (2016). In-between spaces and social interaction: a morphological analysis of Izmir using space syntax. Journal of Housing and the Built Environment, 31(1): 31-49.
  18. Chang, E. C., Martos, T., Sallay, V., Chang, O. D., Wright, K. M., Najarian, A. S. M., & Lee, J. (2017). Examining optimism and hope as protective factors of suicide risk in Hungarian college students: is risk highest among those lacking positive psychological protection? Cognitive Therapy and Research, 41(2): 278-288.
  19. Fitz, B. M., Lyon, L., & Driskell, R. (2016). Why people like where they live: individual-and community-level contributors to community satisfaction. Social Indicators Research, 126(3): 1209-1224.
  20. Fossey, R. (2018). Students at public universities have a constitutional right to privacy in their dormitory rooms. Journal of College and University Student Housing, 44(3): 62-79.
  21. Galster, G. C. (2019). Making our neighborhoods, making our selves. Chicago: University of Chicago Press.
  22. Gokce, D., & Chen, F. (2018). Sense of place in the changing process of house form: Case studies from Ankara, Turkey. Environment and Planning B: Urban Analytics and City Science, 45(4): 772-796.
  23. Hur, M., Nasar, J. L., & Chun, B. (2010). Neighborhood satisfaction, physical and perceived naturalness and openness. Journal of Environmental Psychology, 30(1): 52-59.
  24. Jim, C. Y., & Chen, W. Y. (2010). External effects of neighborhood parks and landscape elements on high-rise residential value. Land Use Policy, 27(2): 662-670.
  25. Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. New York, NY: Guilford publications.
  26. Laurent, J. G. C., Samuelson, H. W., & Chen, Y. (2017). The impact of window opening and other occupant behavior on simulated energy performance in residence halls. Building Simulation, 10(6): 963-976.
  27. Lee, E., & Park, N. K. (2010). Housing satisfaction and quality of life among temporary residents in the United States. Housing and Society, 37(1): 43-67.
  28. Lin, C. C., & Lockwood, M. (2014). Forms and sources of place attachment: Evidence from two protected areas. Geoforum, 53(1): 74-81.
  29. Lo, A. Y., & Jim, C. Y. (2010). Willingness of residents to pay and motives for conservation of urban green spaces in the compact city of Hong Kong. Urban Forestry & Urban Greening, 9(2): 113-120.
  30. Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2016). Applied multivariate research: Design and interpretation. California: Sage Publications.
  31. Miller, C. J., Borsatto, J., & Al-Salom, P. (2018). Testing a quick mindfulness intervention in the university classroom. Journal of Further and Higher Education, 11(3): 1-9.
  32. Moore, H. P., Carswell, A. T., Worthy, S., & Nielsen, R. (2019). Residential satisfaction among college students: Examining high‐end amenity student housing. Family and Consumer Sciences Research Journal, 47(3): 260-275.
  33. Moser, G. (2009). Quality of life and sustainability: Toward person–environment congruity. Journal of Environmental Psychology, 29(3): 351-357.
  34. Park, G., & Evans, G. W. (2016). Environmental stressors, urban design and planning: implications for human behaviour and health. Journal of Urban Design, 21(4): 453-470.
  35. Rafieian, M., Asgari, A., & Asgarizadeh, Z. (2009). Unit’s residential satisfaction assessment of navab resident. Human Geography Research, 67(1): 53-68.
  36. Reda, H., & Mulugeta, G. (2018). Investigating the causes of students’ less academic performance in engineering college of debre Berhan University. American Journal of Theoretical and Applied Statistics, 7(3): 126-131.
  37. Ren, H., & Folmer, H. (2017). Determinants of residential satisfaction in urban China: A multi-group structural equation analysis. Urban Studies, 54(6): 1407-1425.
  38. Sadrian, Z., Yazdanfar, S. A., Hosseini, S. B., & Norouzian-Maleki, S. (2015). An evaluation of factors affecting the quality of life in low-income housing environments. International Journal of Architectural Engineering & Urban Planning, 25(2): 76-83.
  39. Sun, Y., Phillips, D. R., & Wong, M. (2018). A study of housing typology and perceived age-friendliness in an established Hong Kong new town: A person-environment perspective. Geoforum, 88(1): 17-27.
  40. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (7th Edition). Boston, MA: Pearson Education, Inc.
  41. Terzi, S. (2013). Secure attachment style, coping with stress and resilience among university students. The Journal of Happiness & Well-Being, 1(2): 97-109.
  42. Theriault, L., Leclerc, A., Wisniewski, A. E., Chouinard, O., & Martin, G. (2010). Not just an apartment building: Residents’ quality of life in a social housing co-operative. Canadian Journal of Nonprofit and Social Economy Research, 1(1): 82-99.
  43. Thomsen, J., & Eikemo, T. A. (2010). Aspects of student housing satisfaction: A quantitative study. Journal of Housing and the Built Environment, 25(3): 273-293.
  44. Zhang, N., Kang, Y., Zhong, K., & Liu, J. (2016). Indoor environmental quality of high occupancy dormitory buildings in winter in Shanghai, China. Indoor and Built Environment, 25(4): 712-722.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار