اثربخشی آموزش مداخله روان‌شناسی مثبت بر افزایش بهزیستی، سرزندگی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خلیج فارس

چکیده

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مداخله روان‌شناسی مثبت بر افزایش بهزیستی، سرزندگی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه، پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 1 ماهه و جامعه آماری شامل 360 نفر از دانش‌آموزان دختر پایه سوم دوره متوسطه اول در سال تحصیلی 1395-1394 در بخش چاروسا شهرستان کهگیلویه بود. با استفاده از روش نمونه ‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای از بین 12 دبیرستان دخترانه، 2 دبیرستانِ اُمِ‌کلثوم و خدیجه کبری و از هر دبیرستان یک کلاس انتخاب شد و 48 دانش‌آموز که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند؛ به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها پرسشنامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391)، پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989)، کارنامه آموزشی دانش‌آموز و مداخله روان‌شناسی مثبت ساوج (2011) بود که در 11 جلسه 60 دقیقه‌ای هفته‌ای یکبار در مورد گروه آزمایش اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش برنامه روان‌شناسی مثبت بر بهزیستی (18/50 =F، 001/0 =P) و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان گروه آزمایش (66/78 =F، 001/0 =P) اثر داشته و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار مانده است؛ اما مداخله مذکور تأثیری در بهبود پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان نداشته است (21/2=F، 09/0=P). نتیجه‌گیری: مداخله روان‌شناسی مثبت از کارایی لازم جهت افزایش بهزیستی و سرزندگی برخوردار است؛ بنابراین روش مداخله­ای موثری است که درمانگران می‌توانند جهت رشد ویژگی‌های مثبت روان‌شناختی نوجوانان و دانش­آموزان از آن استفاده کنند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Positive Psychology Intervention training on increasing well-being, academic buoyancy and academic achievement in female students

نویسندگان [English]

  • seyed mousa golestaneh
  • ali behzadi
persian gulf university
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to determine the effectiveness of Positive
Psychology Intervention training on enhancement of wellbeing, academic
buoyancy and academic achievement in students. Method: A quasiexperimental
method was used with control group and pre-test, post-test and
one-month follow-up. The population consisted of 360 female secondary
third grade school students in the academic year 2015-16 in the Charosa
district of the City of Kohgiluyeh western Iran. Using a multi-stage cluster
sampling method, 12 girls' high schools were selected. Of these, two high
schools namely, Umm-e-Kulthum and Khadijeh-e-Kobra and from each high
school one class was selected and 48 students who fulfilled the necessary
research entrance criteria were randomly assigned to an experimental and a
control group. Data collection tools were as follows: Hoseinchari and
DehghaniZadeh’s (2012) Academic Buoyancy Scale, Ryff’s (1989)
Psychological well-being inventory, the grade point average (GPA) and
Savajs' Positive Psychology Intervention Program (2011) which included 11
weekly sessions of 60-minutes duration. The intervention program was
carried out with the experimental group only. Data was analyzed using mixed
variance analysis with repeated measures design Results: Results showed that
Positive Psychology Intervention training had a significant effect on wellbeing
(F= 16.71, P= 0.001), and academic buoyancy (F= 16.21, P= 0.001),
and that this effect remained stable after the follow-up phase. However, the
intervention did not have any effect on the improvement of students' academic
achievement. Conclusion: Positive Psychology Intervention has the
necessary efficacy to enhance wellbeing and academic buoyancy. Hence, it
can be used as an effective intervention by therapists to develop psychological
positive characteristics in adolescents as well as college students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • academic achievement
  • buoyancy
  • positive psychology
  • well-being

مراجع

  1. منابع
  2. بای، نرگس.، حسن‌آبادی، حمیدرضا.، و کاوسیان، جواد. (1396). الگوی ساختار باورهای شایستگی و ادراک از کلاس درس با پیشرفت تحصیلی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 11(1): 83-67.
  3. حسین چاری، مسعود.، و دهقانی زاده، محمدحسین. (1391). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده، نقش واسطه‌ای خودکارامدی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4(2): 47-22.
  4. خانجانی، مهدی.، شهیدی، شهریار.، فتح آبادی، جلیل.، مظاهری، محمدعلی.، و شکری، امید. (1393). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. مجله اندیشه و رفتار، 8(4): 36-27.
  5. کشاورز، امیر.، مولوی، حسین.، و کلانتری، مهرداد. (1387). رابطه بین سرزندگی و ویژگی‌های جمعیت شناختی با شادکامی در مردم شهر اصفهان. مطالعات روان‌شناختی، 4(4): 64-45.
  6. کریمی، کامبیز.، کاوسیان، جواد.، کرامتی، هادی.، عرب زاده، مهدی.، و رمضانی، ولی اله. (1395). الگوی ساختار کمال‌گرایی، انگیزش تحصیلی و بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان دبیرستانی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 10(3): 327-311.
  7. مرمرچی نیا، مژگان.، و ذوقی پایدار، محمدرضا. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امیدواری و شادکامی نوجوانان. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 11(2): 174-157.
  8. References
  9. Boiler, L., Haverman, M., Westerhaf, G.j., Riper, H., Smit, F., & Bohlmeijer, E. (2013). Positive Psychology Interventions: a meta-analysis of randomized controlled studies. BMC Public Health, 13(1): 119-125
  10. Camp, N. (2016). The relationship of a course grade to hope and optimism in nursing students' academic success. Doctoral dissertation, the University of Alabama.
  11. Chakhssi, F., Kraiss, J.T., Sommers-Spijkerman, M., & Bohlmeijer, E.T. (2018). The effect of Positive Psychology Interventions on well-being and distress in clinical samples with psychiatric or somatic disorders: a systematic review and meta-analysis. BMC Psychiatry, 18(1): 211-218.
  12. Comerford, J., Batteson, T., & Tormey, R. (2015). Academic buoyancy in second level schools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7(7): 98-103.
  13. Diener, E. (2009) Subjective well-being. In: Diener E. (Eds) the science of well-being. Social indicators research series. Springer, Dordrecht. Journal of Personality and Social Psychology. 84(2): 377–389.
  14. Friedrich, A., Thalji, A., Suldo, S. M., Chappel, A., & Fefer, S. (2010). Increasing thirteen year-olds’ happiness through a manualized group intervention. Paper presented at the National Association of School Psychologists Annual Conference, Chicago, IL.
  15. Froh, J. J., Kashdan, T. B., Ozimkowski, K. M., & Miller, N. (2009). Who benefits the most from gratitude intervention in children and adolescents? Examining positive affect a moderator. The Journal of Positive Psychology, 4(5): 408-422.
  16. Huebner, E. S., Gilman, R. I. C. H., & Furlong, M. J. (2009). A conceptual model for research in positive psychology in children and youth. Handbook of positive psychology in schools, 1(1): 3-8.
  17. Lopez, S. J. (2013). Making hope happen: Create the future you want for yourself and others. Simon and Schuster.
  18. Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2009). Academic resilience and academic buoyancy: Multidimensional and hierarchical conceptual framing of causes, correlates and cognate constructs. Oxford Review of Education, 35(3): 353-370.
  19. Norvilitis, J. M., & Reid, H. M. (2015). Predictors of college success: Symptoms of ADHD. Psychological well-being: Appreciation of the Liberal Arts and Understanding of College Policies.
  20. Okun, M. A., Levy, R., Karoly, P., & Ruehlman, L. (2009). Dispositional happiness and college student GPA: Unpacking a null relation. Journal of Research in Personality, 43(4): 711-715.
  21. Parker, P. D., & Martin, A. J. (2009). Coping and buoyancy in the workplace: Understanding their effects on teachers' work-related well-being and engagement. Teaching and Teacher Education, 25(1): 68-75.
  22. Putwain, D., Connors, L., Symes, W., & Douglas, E. (2012). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping? Anxiety, Stress & Coping, 25(3): 349-358.
  23. Rashid, T., & Anjum, A. (2008). Positive psychotherapy for young adults and children.In J. R. Z. Abela & B. L. Hankin (Eds.), Handbook of depression in children and adolescents (pp. 250-287). New York: Guilford Press.
  24. Renshaw, L., Long, C., & Cook, R. (2015). Assessing adolescents’ positive psychological functioning at school: Development and validation of Subjective Wellbeing Questionnaire. School psychology quarterly, 30(4): 534-545.
  25. Ruppel, F., Liersch, S., & Walter, U. (2015). The influence of psychological well-being on academic success. Journal of Public Health, 23(1): 15-24.
  26. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York: Guilford Publishing.
  27. Ryff, C. D. (2013). Psychological well-being revisited: Advances in the science and practice of eudemonia. Psychotherapy and psychosomatics, 83(1): 10-28.
  28. Ryff, C.D. (1989). Happiness is every-thing, or is it? Journal of Personality and Social Psychology. 57(6): 1069-1081.
  29. Saab, H., & Klinger, D. (2011). School differences in adolescent health and wellbeing: Findings from the Canadian health behavior in school-aged children study. Social Science and Medicine, 70(6): 850–858.
  30. Savage, J. A. (2011). Increasing adolescents' subjective well-being: effects of a Positive Psychology Intervention in comparison to the effects of therapeutic alliance, youth factors, and expectancy for change. Graduate school thesis, University of South Florida.
  31. Seligman, M. E. (2011). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. NewYork: Free Press.
  32. Seligman, M. E., Ernst, R., Gillham, J., Reivich, K., & Linkins, M. (2009). Positive education: positive psychology and classroom interventions. Oxford Review of Education, 35(3): 293-311.
  33. Suldo, S. M., Friedrich, A., White, T., Farmer, J., Minch, D., & Michalowski, J. (2009). Teacher support and adolescents’ subjective well-being: A mixed-methods investigation. School Psychology Review, 38(1): 67-85.
  34. Suldo, S. M., Shaunessy, E., & Hardesty, R. (2008). Relationships among stress, coping, and mental health in high‐achieving high school students. Psychology in the Schools, 45(4): 273-290.
  35. ***

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار