مؤلفه‌های موثر در درمان کودکان دچار درخودماندگی از منظر والدین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی،

چکیده

چکیدههدف: هدف این مطالعه تعیین عوامل مؤثر در درمان درخودماندگی از منظر والدین بود. روش:روش مطالعه از نوع کیفی و جامعه آماری، والدین 150 کودک دچار درخودماندگی دو مرکز ساماندهی درمان و توانبخشی اختلالات اتیستیک-تهران اتیسم و به­آرا در سنین دو تا هشت سال در زمان اجرای پژوهش بود. نمونه­گیری به صورت در دسترس تا جایی ادامه یافت که داده جدیدی اضافه نشود و به اشباع برسد و اشباع مورد نظر با انتخاب 30 والد (28 مادر و 2 پدر) اتفاق افتاد. برای گردآوری اطلاعات از شیوه مصاحبه نیمه­ساختاریافته استفاده و داده­ها با شیوه تحلیل محتوا تحلیل شد. یافته­ها: پس از تحلیل، یازده عامل به دست آمد که به ترتیب شامل والد-کودک، محیط خانواده، عامل­های ثابت، ویژگی شخصیتی، ژنتیک، درمان، ویژگی کودک، دانش خانواده درباره درخودماندگی، والد-والد، آسیب­شناسی روانی و عوامل فراخانواده بود. نتیجه­گیری: از میان عامل­های مطرح شده، عامل­های ثابت، و همچنین ویژگی­های کودک و درمان، قابل دستکاری در برنامه­های درمانی والد محور نیستند و باید به­عنوان متغیرهای همتاسازی گروه­های مقایسه در نظر گرفته شوند. سایر عامل­ها در طراحی برنامه­های خانواده محور باید مد نظر قرار گیرد

کلیدواژه‌ها


  1. منابع
  2. استراس، انسلم.، کوربین، جولیت. (1385). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه-ها. ترجمه بیوک محمدی. انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1990).
  3. بلالی، رقیه.، آقایوسفی، علیرضا. (1390). اثربخشی برنامه آموزش والدین بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان. فصلنامه روانشناسی کاربردی. زمستان، 4 (20): 73-59.
  4. خرم آبادی، راضیه.، پوراعتماد، حمیدرضا.، مظاهری، علی.، دهقانی، محسن.، و باقریان خسروشاهی، صنم. (1390). اثربخشی برنامه پرنده کوچولو بر بهبود سلامت عمومی مادران کودکان اتیستیک. مجله خانواده پژوهی. پاییز، 7 (27): 341-325.
  5. ساروخانی، باقر. (1373). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. انتشارات صراط.
  6. علی اکبری دهکردی، مهناز.، علی پور، احمد.، چیمه، نرگس.، و محتشمی، طیبه. (1391). اثر روش درمانی پاسخ محور مبتنی بر والدین در بهبود کودکان دارای اتیسم. فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی. بهار، 12(1 پیاپی 43): 12-1.
  7. فریث، یوتا. (1393). معرفی اتیسم. ترجمه حمیدرضا پوراعتماد. انتشارات علمی. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2008).
  8. کاکایی، یزدان. (1390). مقایسه کیفیت زندگی والدین کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم و نشانگان داون و تعیین پیش‌بینی‌کننده‌های اصلی آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
  9. مهاجری، آتناسادات.، پوراعتماد، حمیدرضا.، شکری، امید.، و خوشابی، کتایون. (1392). اثربخشی درمان تعامل والد-کودک بر خودکارآمدی والدگری مادران کودکان دچار درخودماندگی با کنش‌وری بالا. فصلنامه روانشناسی کاربردی. بهار، 7(1 پیاپی 25): 38-21.
  10. هولستی، اول-آر. (1391). تحلیل محتوی در علوم اجتماعی و انسانی ترجمه سالارزاده امیری. انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1969).
  11. Allen, K. A., Bowles, T. V.,&Weber, L. L. (2013). Mothers and Fathers Stress Associated with Parenting a Child with Autism Spectrum Disorder.Autism Insights, 5(1): 1-11.
  12. Aydin, A. (2014). An investigation of the relationship between self-compassion, humor and alexithymiccharacteristics of parents with autistic children.International Journal of new trends in education and their implications, 5(2): 145-159.
  13. BagherianKhosroshahi, S., Pouretemad, H. R.,&Khoshabi, K. (2010).The effect of Little Bird Program in decreasing problem behaviors of autistic children.Procedia Social and Behavioral Sciences, 5(1): 1166-1170.
  14. Bailey, A., Palferman, S., Heavey, L.,&Couteur, L. (1998). Autism: The Phenotype in Relatives.Journal of Autism and Developmental Disorders, 28)5(: 369-392.
  15. Daniels, J., Forssen, U., Hultman, Ch. M., Chattingius, S., Savitz, D. A., Feychting, M.,&Sparen, P. (2008). Parental Psychiatric Disorders Associated with Autism Spectrum Disorders in the offspring. Pediatrics, 121(5): 1357-1362.
  16. Dawson, G. (2008). Early behavioral intervention, brain plasticity, and the prevention of autism spectrum disorder.Development and psychology,28(3): 775-803.
  17. Eaves, Y. D. (2001). A synthesis technique for grounded theory data analysis. Journal of Advanced Nursing, 35(5): 654-663.
  18. Granpeesheh, D., Tarbox, J.,& Dixon, D. (2009). Applied behavior analytic interventions for children with autism: a description and review of treatment research. Annals of Clinical Psychology, 21 (3): 162-173.
  19. Gray, D. E. (2002). Ten years on: a longitudinal study of families of children with autism. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 27(3): 215-222.
  20. Grove, R., Baily, A., Allison, C., Baron-Cohen, S., &Hoekstra, R. A. (2013). Empathizing, Systemizing, and autistic traits: Latent structure in individuals with autism, their parents, and general population controls. Journal of Abnormal Psychology, 122(2): 600-609.
  21. Gupta, A.,&Singhal, N. (2005). Psychosocial Support for Families of Children with Autism. Asia Pacific Disability Rehabilitation Journal, 16(2): 62-83.
  22. Hatamzadeh, A., Pouretemad, H. R.,&Hassanabadi, H. (2010). The effectiveness of parent-child interaction therapy for children with high functioning autism. Journal of procedia Social and Behavioral Sciences, 5(1): 994-997.
  23. Hollander, E., King, A., Delaney, K., Smith, Ch. J., &Silverman, J. M. (2003). Obsessive-Compulsive behaviors in parents of multiplex autism families. Psychiatry Research, 117(1): 11-16.
  24. Ingersoll, B., Meyer, K., &Becker, M. W. (2011). Increased Rates of Depressed Mood in Mothers of Children With ASD Associated With the Presence of the Broader Autism Phenotype. Journal of Autism Research, 4(2): 143-148
  25. Losh, M., Childress, D., Lam, K., &Piven, J. (2008). Defining key features of the Broad Autism Phenotype: A Comparison across Parents of Multiple- and Single- Incidence Autism Families. American Journal of Medical Genetics Part B (Neuropsychiatric Genetics), 147 B (4): 424-433.
  26. Losh, M., Klusek, J., Martin, G. E., Sideris, J., Parlier, M., &Piven, J. (2012). Defining Genetically Meaningful Personality and Language Traits in Relatives of Individuals with Fragile X Syndrome and Individuals with Autism. American Journal Medicine Genetics Part B, 159B (6): 660-668.
  27. Mancil, G. R., Boyd, B. A., &Bedesem, P. (2009). Parental Stress and Autism: Are There Useful Coping Strategies? Education and Training in Developmental Disabilities, 44(4): 523-537.
  28. Marche, W. D. L., Neons, I., Scholte, E., Van Huffel, S., &Steyaert, J. (2012). Quantitative autism traits in first degree relatives: evidence for the broader autism phenotype in fathers, but not in mothers and siblings. Journal of Autism, 16(3): 247-260.
  29. Mauch, D., Pefferle, S., Booker, C., Pustell, M., &Levin, L. (2011). Report on State Services to Individuals with Autism Spectrum Disorder. Centers for Medicare and Medicaid Servicer (CMS). ASD Services Project.
  30. Murphy, M., Bolton, P. F., Pickles, A., Fombonne, E., Piven, J., &Rutter, M. (2000). Personality traits of the relatives of autistic probands. Psychological Medicine, 30(6): 1411-1424.
  31. Pickles, A., Starr, E., Kazak, S., Bolton, P., Papanikolaou, K., Baily, A., Goodman, R., &Rutter, M. (2000). Variable Expression of the Autism Broader Phenotype: Findings from Extended Pedigrees. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 41(4): 491-502.
  32. Piven, J., Palmer, P., Landa, R., Jacobi, D., Childress, D., &Arndt, S. (1997). Broader Autism Phenotype: Evidence from a Family History Study of Multiple-Incidence Autism Families. American Journal of Psychiatry, 154 (2): 185-190.
  33. Pottie, C. G., Ingram, K. M. (2008). Daily Stress, Coping and Well-being in parents of children with autism: A multilevel modeling approach. Journal of Family Psychology, 22(6): 855-864.
  34. Ruta, L., Mazzone, D., Mazzone, L., Wheelwrite, S., &Baron-Cohen, S. (2012). The Autism-Spectrum Quotient-Italian Version: A Cross-Cultural Confirmation of the Broader Autism Phenotype. Journal of Autism Developmental Disorders, 42(4): 625-633.
  35. Sallows, G. O.,Graupner, T. D. (2005). Intensive Behavioral Treatment for Children with Autism: Four-Year Outcome and Predictors. American Journal on Mental Retardation, 110 (6): 417-438.
  36. Sasson, N. J., Lam, K. S., Parlier, M., Daniels, J., &Piven, J. (2013). Autism and the broad autism phenotype: familial patterns and intergenerational transmission. Journal of Neurodevelopmental Disorders, 5(1): 5-11.
  37. Schroer, R. J., Phelan, M. C., Michaelis, C. R., Crawford, E. C., Skinner, S., Cuccaro, M., Simensen, R. J., Bishop, J., Skinner, C., Fender, D.,& Stevenson, R. E. (1998). Autism and maternally derived aberrations of chromosome 15q. American Journal of Medical Genetics, 76(4): 327-336.
  38. Seltyzer, M. M., Abbeduto, L., Krauss, M. W., Greenberg, J., &Swe, A. (2004). Comparison Groups in Autism Family Research: Down syndrome, Fragile X Syndrome, and Schizophrenia. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34(1): 41-48.
  39. Timerman, A. (2010). The” Family Factor” in the treatment of children. The Netherlands, Homeopathic Links, 23(1): 1-6.
  40. Valla, M., Flo, S. (2009). Possible Association between Parental Socioeconomic Status and Development of Autistic Traits among Children Screened 36 Months after Birth in the Norwegian Mother and Child Cohort Study. Master thesis. Field of Psychology, Department of Psychology, Oslo University.
  41. Wheelwright, S., Auyeung, B., Allison, C., & Baron-cohen, S. (2010). Defining the broader, medium and narrow autism phenotype among parents using the autism spectrum quotient (AQ). Molecular Autism, 1(10): 1-9.
  42. Woo, C. C., Leon, M. (2013). Environmental Enrichment as an Effective Treatment for Autism: A Randomized Controlled Trial. Behavioral Neuroscience, 127 (4): 487-497.